КӀкӀаралазул мацӀ

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
КӀкӀаралазул мацӀ
кӏкӏирлӏи
Территория Хьондасеб Кавказ
РегионДагъистан
ЭтниклъиКӀкӀаралал
КӀалъалел
260 (2010 ценз)[1]
Хьондакавказияб
МацӀалъул кодал
ISO 639-3kpt
Glottologkara1474
ELPKarata

КкӀаралазул мацӀ (кӏкӏирлӏи маццӀи) ккола Хьондакавказияб хъизамул авар–гӀандияб гӀаркьалил гӀандияб къокъадул мацӀ, Дагъистаналъул бакътӀерхьуда бугеб ва жинда ккӀаралал кӀалъалеб. Традиционго гьеб мацӀалда кӀалъала анцӀго росулӀ: КкӀаратӀа, ГӀанчихъ, ТӀукитӀа, Рачабулда, Инхело, МаштӀада, ГӀарчо, ТӀадинхело, РацилӀ, ва Сивухъ.[2] Литературияб мацӀлъун ккӀаралаз хӀалтӀизабула авар мацӀ.[1][3]

Диалектал[хисизабизе | код хисизабизе]

Бикьула кӀиго свералиде:[4]

Фонология[хисизабизе | код хисизабизе]

Рагьукъал[хисизабизе | код хисизабизе]

КкӀаралазул мацӀалъул рагьукъал фонемаби[6]
Лабиал Дентал Алвеолар Палатал Велар Увулар Фарин-
деал
Глоттал
централ латерал
ленис фортис ленис фортис ленис фортис ленис фортис ленис фортис
Назалаб m n
Плозив зирараб b d ɡ
гъугъаб p t k ʔ
эйектив ()
Аффрикат зирараб (d͡ʒ)
гъугъаб t͡s t͡sː t͡ʃ t͡ʃː t͡ɬː k͡xː q͡χː
эйектив t͡sʼ t͡sːʼ t͡ʃʼ t͡ʃːʼ t͡ɬʼ t͡ɬːʼ k͡xːʼ q͡χːʼ
Фрикатив гъугъаб s ʃ ʃː ɬ ɬː ç x ʜ h
зирараб v z ʒ ɣ ʢ
Вибрант r
Аппроксимант l j

МугъчӀваял[хисизабизе | код хисизабизе]

  1. 1,0 1,1 КӀкӀаралазул мацӀ at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. Nichols, Johanna (2006). "Review: Karatinsko-russkij slovar' [Karata-Russian Dictionary]". Anthropological Linguistics. 48 (1): 95–98. ISSN 0003-5483.
  3. "Каратинский язык. Малые языки России". minlang.iling-ran.ru. Архивация оригинал (2021-10-29). Халагьи 2021-10-29.
  4. "The Karatas". www.eki.ee. The Red Book of the Peoples of the Russian Empire. Халагьи 2021-06-07.
  5. Магомедбекова 1971, p. 8.
  6. Consonant Systems of the North-East Caucasian Languages on TITUS DIDACTICA

Библиография[хисизабизе | код хисизабизе]

  • Магомедбекова, З. М. (1971). Каратинский Язык. Грамматический анализ, тексты, словарь. Тбилиси.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
  • Магомедова, П. Т.; Халидова, Р. Ш. (2001). Каратинско-русский словарь. Махачкала: ДНЦ РАН.
  • Расулова, Баху-Меседу (2013). Каратинско-аварско-русский словарь. Издательский дом «Народы Дагестана». гь. 335.