Алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикат
| Алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикат | |
|---|---|
| tɬʼ | |
| ИФА номер | 103 (148) 401 |
| Гьединго | ƛ’, ƛ̣ |
| Аудио | |
| Кодификация | |
| Рижа (decimal) | t͡ɬʼ |
| Юникод (hex) | U+0074 U+0361 U+026C U+02BC |
| Интенсивияб алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикат | |
|---|---|
| tɬːʼ | |
| Гьединго | ƛ̣: |
| Аудио | |
Алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикат — рагьукъаб гьаракь, жиб цо-цо кӀалъалеб мацӀалда хӀалтӀизабулеб. Интернационалаб фонетикияб алфабеталда гьеб гьаракь бихьизабизе хъвалеб симбол буго ⟨t͡ɬʼ⟩ (яги ⟨tɬʼ⟩), Американистияб фонетикияб нотациялда хӀалтӀизабула ⟨ƛʼ⟩.
Ружби
[хисизабизе | код хисизабизе]Алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикаталъул ружби:
- Элъул абул куц буго аффрикатаб: эб гьаракь бахъула хӀухьалил чвахи тӀобан чӀезабун, хада цинги хӀухьалил чвахи абул бакӀалъул дандекъараб каналалъусан биччан, турбуленцияги лӀугьинабун.
- Элъул абул куц буго алвеоларияб: эб гьаракь бахъулаго мацӀалзул тӀогь яги ракьан алвеоларияб агӀида хъван, гьелда рекъон апикалаб–илан ва ламиналаб–илан абула.
- Элъул фонация буго гъугъаб: эб бахъула гьаркьил рухьадазул сороди гьечӀого.
- Эб буго кӀалзул рагьукъаб: эб бахъулаго хӀухьел къватӀибе бачӀуна цохӀо кӀалдисан.
- Эб буго латералаб рагьукъаб:эб бахъула хӀухьалил чвахи мацӀалзул хьолбохъан битӀиялдалъун, бакьулӀан гъоркье гуреб.
- ХӀухьел чвахул механизм буго эйективияб (глотталаб эгрессив): хӀухьел къватӀибе цула гьаркьил кьватӀел (глоттис) эххеде хӀалуцинабун.
ХӀалтӀизаби
[хисизабизе | код хисизабизе]| МацӀ | РагӀи | ИФА | МагӀна | Баян | |
|---|---|---|---|---|---|
| Авар | кьӀад | [t͡ɬʼäd] | 'тӀад' | Фонема данчӀвала диалектазулӀ, ралагье Авар свералаби. | |
| Гьайда | sttluujagadang | [st͡ɬʼuːt͡ʃakataŋ] | Sphyrapicus тайпадул хӀинчь | ||
| Ираку[1] | hatlʼáʼ | [hat͡ɬʼáʔ] | 'цогидаб' | ||
| Кабарди | Беслен | лӏы | [t͡ɬʼə] | 'чи' | Дандеккола цогидал диалектазда бугеб [ɬʼ] гьаркьие. |
| Клаллам | ƛ̕əm̕éʔqʷnəxʷ | [t͡ɬʼ(ə)ˈmˀeʔqʷn(ə)xʷ] | 'лъачӀого бетӀер кьабизе' | ||
| Лиллуэт | st'át'imcets | [ˈst͡ɬʼæt͡ɬʼjəmxət͡ʃ] | 'лиллуэт мацӀ' | ||
| Навагьо | tłʼóoʼdi | [t͡ɬʼóːʔtɪ̀] | 'къватӀиб' | ||
| Сагьаптин | mɨƛ’ɨƛ’k | [mɨˈt͡ɬʼɨt͡ɬʼk] | 'хӀарщ' | ||
| Шишалъ | ch'álhch'ílh | [tʃʼat͡ɬ.tʃʼet͡ɬ] | 'Erithacus rubecula хӀинчь' | ||
| Лъинкит | tlʼeex | [t͡ɬʼix] | 'кьищни' | ||
| Лушуцид | sq̓aƛ̕ | [sqʼɑt͡ɬʼ] | 'пурх' | ||
| ЦӀунтасезул | кьиш | [t͡ɬʼɪʃ] | 'рекел' | ||
Прото-семитияб *ṣ́ рикӀкӀуна алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикат букӀун бугилан.
Интенсивияб
[хисизабизе | код хисизабизе]Авар стандарталда гьоркьосахъи гьечӀого данчӀвала алвеоларияб латералаб эйективияб аффрикаталъул интенсивияб форма.
| МацӀ | РагӀи | ИФА | |
|---|---|---|---|
| Авар | кьалаб | [t͡ɬʼalab] | |
МугъчӀваял
[хисизабизе | код хисизабизе]- ^ Mous, Maarten. 1993. A grammar of Iraqw. Hamburg: Buske.
