Веларияб эйективияб стоп

Веларияб эйективияб стоп
Веларияб эйективияб стоп
kʼ
ИФА номер	109 + 401
Аудио
	български · квеки
Кодификация
Рижа (decimal)	kʼ
Юникод (hex)	U+006B U+02BC
X-SAMPA	k_>
Сурат

Веларияб эйектив — рагьукъаб гьаркьил тайпа, жиб цо-цо кӀалъалел мацӀазда хӀалтӀизабулеб. Интернационалаб фонетикияб алфабеталда гьеб гьаракь бихьизабизе хӀалтӀищабула симбол ⟨kʼ⟩.

Ружби

Веларияб эйективалъул ружби:

Элъул абул куц буго окклусивияб, эб бахъул хӀухьел чвахиялъе гьаркьил нухда обструкция (квалквал) лӀугьун. Рагьукъаб кӀалзулаб букӀиналъ, магӀарзухъан ин гьечӀеб, хӀухьел чвахи тӀобан къала, ва ругьукъаб гьаракь букӀуна плозивлъун (кьвагьун абулеб).
Элъул абул бакӀ буго веларияб, эб бахъула мацӀалзул мугъаб рахъ (дорсум) тамахаб хвенхида цун.
Элъул фонация буго гъугъаб: эб бахъула гьаркьил рухьадазул сороди гьечӀого.
Эб буго кӀалзул рагьукъаб: эб бахъулаго хӀухьел къватӀибе бачӀуна цохӀо кӀалдисан.
Эб буго централаб рагьукъаб: бахъулаго хӀухьалил чвахъи уна битӀун мацӀазул централтӀасан, хьолбохъан гуреб.
ХӀухьел чвахул механизм буго эйективияб (глотталаб эгрессив): хӀухьел къватӀибе цула гьаркьил кьватӀел (глоттис) эххеде хӀалуцинабун.

ХӀалтӀизаби

МацӀ		РагӀи	ИФА	МагӀна	Баянал
Абхаз		акы/aky	[akʼə]	'цо'
Авар		кӀул/ḳul	[kʼuɫ]	'кӀул'
Адигъ	Темиргой	шкӏэ/šč̣ǎ	[ʃkʼa] (i)	'бече'
Адигъ	Шапсуг	кӏьэ/č̣yė	[kʲʼa] (i)	'рачӀчӀ'	Палаталлъараб. Дандеккола цогидал диалектазул [t͡ʃʼ] гьаркьие.
Армен	Ереваналъул диалект^[1]	կեղծ/kekhts	[kʼɛʁt͡sʼ]	'гьереси'	Цо-цо кӀалъалезул. Дандеккола тӀеренаб [k⁼] гьаркьие кӀалъалезул цӀикӀкӀанисезул ва бакъбаккул армен диалектазул.
Армен	Туплисалъул диалект	կարմիր/karmir	[kʼɑɹmiɹ]	'багӀараб'
Инглис^[2]^[3]	Локал-гуреб Дублиналъулаб^[4]	back	[bækʼ]	'нахъе'	/k/-ялъул аллофон цо-цо кӀалъалезе.^[4]
	Хьондасеб Инглис^[5]^[6]^[7]				Пре-паузалаб аллофон /k/ гьаркьил цо-цо кӀалъалезе;^[6] букӀине бегьула дагьалъ палаталлъун. Ралагье: Инглис фонология
	Бакъдасеб Инглис^[4]^[5]^[6]
	Скотиш^[8]				РагӀул ахиралда букӀунеб оказионалаб аллофон /k/ гьаркьил.^[8]
Гуржи		კაბა/kʼaba	[kʼɑbɑ]	'гурде'
Гьайда		ttsanskkaagid	[tsʼanskʼaːkit]	'чӀалаби'
Гьауса		ƙoƙari	[kʼòːkʼɐ̄ɾī]	'хӀалтӀами'
Гьири	Ирон	къона/khona	[ˈkʼonä]	'гъансито'
Гьири	Дигор	дзæкъолæ/dzækholæ	[d͡zəˈkʼoɫə]	'таргьа'
Кечва		k'aspi	[kʼaspi]	'тӀил'
Курал		кIир/k'ir	[kʼir]	'гожо'
КӀичӀеъ		k'ak'	[kʼaːkʼ]	'new'
Лак		кӀлла/ⱪalla	[kʼalːa]	'чияр'^[9]
Навагьо		k'os	[kʼòs]	'накӀкӀ'
Рочисезул^[10]		кIан/k'an	[kʼan]	'тӀину'
Чачан		кӀант/khant	[kʼənt]	'вас'

Ралагье гьединго

Фонетикалъул топиказул лист

Баянал

^ Dum-Tragut (2009:17–18)
^ Wells & Colson (1971:3)
^ "Ejectives in English | Linguism | Linguistics, Pronunciation and Phonetics". 21 Август 2008. Щвей 11 Фебруар 2015. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
^ ^a ^b ^c "Glossary". Щвей 11 Фебруар 2015. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
^ ^a ^b Cruttenden (2008:167)
^ ^a ^b ^c Wells (1982:261)
^ Gimson (1970:34)
^ ^a ^b McCarthy & Stuart-Smith (2013)
^ лакско-русский словарь Link
^ "The Archi Language Tutorial" (PDF). Архивация (PDF) оригиналалдаса 2015-04-02. Щвей 2021-05-01.

Референсал

Cruttenden, Alan, ред. (2008), Gimson's Pronunciation of English (7th ред.), London: Hodder, ISBN 978-0340958773
Dum-Tragut, Jasmine (2009), Armenian: Modern Eastern Armenian, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company
Gimson, Alfred C. (1970), An Introduction to the pronunciation of English, London: Edward Arnold
Wells, John C.; Colson, Greta (1971), Practical Phonetics, London: Pitman, ISBN 0-273-43949-9
Wells, John C. (1982), Accents of English I: An Introduction, Cambridge, New York: Cambridge University Press, ISBN 0-521-29719-2

External links

[kʼ] гьаракь бугел мацӀал PHOIBLE сайталда

[1] Dum-Tragut (2009:17–18)

[2] Wells & Colson (1971:3)

[3] "Ejectives in English | Linguism | Linguistics, Pronunciation and Phonetics". 21 Август 2008. Щвей 11 Фебруар 2015. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)

[unidue-4] "Glossary". Щвей 11 Фебруар 2015. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)

[cruttenden-5] Cruttenden (2008:167)

[wellsaoe-6] Wells (1982:261)

[7] Gimson (1970:34)

[mcss2013-8] McCarthy & Stuart-Smith (2013)

[9] лакско-русский словарь Link

[10] "The Archi Language Tutorial" (PDF). Архивация (PDF) оригиналалдаса 2015-04-02. Щвей 2021-05-01.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]