Гъугъаб веларияб аффрикат

Гъугъаб веларияб аффрикат
Гъугъаб веларияб аффрикат
kx
ИФА номер	109 140
Аудио
	български · квеки
Кодификация
X-SAMPA	k_x

Гъугъаб веларияб аффрикат буго рагьукъаб гьаркьил тайпа, жиб цо-цо кӀалъалел мацӀазда хӀалтӀизабулеб. Интернационалаб фонетикияб алфабеталда гьеб гьаракь бихьизабулеб симбол буго ⟨k͡x⟩ ва ⟨k͜x⟩, эквивалентияб X-SAMPA симбол ккола k_x. Бухьинабулеб хӀучч гьечӀого бегьула букӀине, ⟨kx⟩ ИФАлдаги kx in X-SAMPA-ялдаги.

Авар мацӀалда буго гъугъаб веларияб аффрикаталъул интенсивияб вариант ⟨k͡xː⟩, гьеб гьаракь кибго бихьизабула ⟨кк⟩ диграфалдалъун. Гьединго буго эб гьаркьил лабиаллъараб формаги: ⟨k͡xːʷ⟩, жиб ⟨ккв⟩ триграфалдалъун хъвалеб.

Цо-цо мацӀазул буго гъугъаб пре-велария аффриката,^[1] жиб бахъулеб бакӀ дагьаб цебегӀан бугеб прототипияб гъугъаб веларияб аффрикаталъул бахъулеб бакӀалде данде ккун, амма прототипияб гъугъаб палаталаб аффрикаталъулгӀан цебегӀан гуреб.

Дандеги, цо-цо мацӀазул буго гъугъаб пост-веларияб аффрикат,^[2] жиб бахъулеб бакӀ дагьаб нахъегӀан бугеб прототипияб гъугъаб веларияб аффрикаталъул бахъулеб бакӀалде данде ккун, амма прототипияб гъугъаб увуларияб аффрикаталъулгӀан нахъегӀан гуреб.

Ружби

Гъугъаб веларияб аффрикаталъул ружби:

Элъул абул куц буго аффрикатаб: эб гьаракь бахъула хӀухьалил чвахи тӀобан чӀезабун, хада цинги хӀухьалил чвахи абул бакӀалъул дандекъараб каналалъусан биччан, турбуленцияги лӀугьинабун.
Элъул абул бакӀ буго веларияб, эб бахъула мацӀалзул мугъаб рахъ (дорсум) тамахаб хвенхида цун.
Элъул фонация буго гъугъаб: эб бахъула гьаркьил рухьадазул сороди гьечӀого. Цо-цо мацӀазда гьаркьил рухьадал активго рикь-рикьун рукӀуна, гьединлъидал гьаракь кидаго букӀуна гъугъаб separated; цогидазда рухьадал руго тамахал, гьез тӀаде босизе бегьула аскӀор ругезул гьаракьлъи.

Эб буго кӀалзул рагьукъаб: эб бахъулаго хӀухьел къватӀибе бачӀуна цохӀо кӀалдисан.
Эб буго централаб рагьукъаб: бахъулаго хӀухьалил чвахъи уна битӀун мацӀазул централтӀасан, хьолбохъан гуреб.
ХӀухьел чвахул механизм буго пулмонияб: эб бахъула цохӀо интеркосталалги (хьалагӀучӀазда гьоркьосел) абдоминалалги (чохьол) ччорбаздалъун хӀухьел къватӀибе цун, цӀиккӀанисел гьаркьалго гӀадин.

ХӀалтӀизаби

МацӀ		РагӀи	ИФА	МагӀна	Баянал
Герман	Стандартаб австер^[3]	Kübel	[ˈk͡xyːbœl]	'bucket'	Батизе рес буго цересел рагьаразда цебе /k/ гьаркьил реализациялъун.^[3] Ралагье Стандартаб герман фонология
	Тиролалъул бавар диалектал	Kchind	[ˈk͡xind̥]	'лъимер'
	Бакъдасеб Баден-Вюрттембергалъул швейцар диалектал ва алеманн	Sack	[z̥ɑk͡x]	'таргьа'	Унгоги букӀине увуларияб [q͡χ] цо-цо диалектазда.
Коре^[4]		크다 (keuda)	[k͡xɯ̽da]	'кӀудияб'	/kʰ/ гьаркьил аллофон /ɯ/-да цебе.^[4]
Лакота		lakhóta	[laˈk͡xota]	'Лакота'	/kʰ/ гьаркьил аллофон /a/, /ã/, /o/, /ĩ/, /ũ/ рагьаразда цебе.
Навагьо		kǫʼ	[k͡xõʔ˩]	'цӀа'	/kʰ/ гьаркьил аллофон /o, a/ нахъисел рагьаразда цебе.
Словен		sikh	[ˈs̪îːk͡x]	'Сикгь'	ЦӀакъ лъедерго, цохӀо къватӀиса рачӀарал рагӀабазулӀ. Ралагье: Словен фонология
Коса		Халип:Example needed			Бихьазубал <krh>-далъун. Контраслъула /kʼ, kʰ, ɡ̊ʱ, kxʼ, kxʰ, x, ɣ̈/.
Таа		[ǁ͡kxʼâã]		'хер'	ХӀалтӀизабула пулмоник-контураб чӀинкьвилӀ.

ХӀалуцараб

МацӀ		РагӀи	ИФА	МагӀна	Баянал
Авар		хьул/xul	[k͡xːuɫ]	'хьул'

Лабиаллъараб

МацӀ		РагӀи	ИФА	МагӀна	Баянал
Авар		хьвазе/xwaze	[k͡xːʷä.ze]	'хьвазе'

Ралагье гьединго

Фонетикалъул топиказул лист

Референсал

^ "Пре-веларияб" бакӀалда, элда абун букӀинеги бегьула "цебецураб веларияб", "цебе-веларияб", "палато-веларияб", "пост-палаталаб", "нахъецӀараб палаталаб" яги "нахъа-палаталаб" илан.
^ "Пост-веларияб" хисун рукӀине бегьула "нахъецӀараб веларияб", "нахъа-веларияб", "пре-увуларияб", "цебецураб увуарияб" яги "цебе-увуларияб" абунги.
^ ^a ^b Moosmüller, Schmid & Brandstätter (2015), гь. 341.
^ ^a ^b Shin, Kiaer & Cha (2012), гь. 77.

Едно

Bauer, Laurie; Warren, Paul; Bardsley, Dianne; Kennedy, Marianna; Major, George (2007), "New Zealand English", Journal of the International Phonetic Association, 37 (1): 97–102, doi:10.1017/S0025100306002830
Cruttenden, Alan (2014), Gimson's Pronunciation of English (8th ред.), Routledge, ISBN 9781444183092
Moosmüller, Sylvia; Schmid, Carolin; Brandstätter, Julia (2015), "Standard Austrian German", Journal of the International Phonetic Association, 45 (3): 339–348, doi:10.1017/S0025100315000055
Penhallurick, Robert (2004), "Welsh English: phonology", Гъоркь: Schneider, Edgar W.; Burridge, Kate; Kortmann, Bernd; Mesthrie, Rajend; Upton, Clive (редл.), A handbook of varieties of English, Том 1: Phonology, Mouton de Gruyter, гьл. 98–112, ISBN 3-11-017532-0
Peters, Jörg (2010), "The Flemish–Brabant dialect of Orsmaal–Gussenhoven", Journal of the International Phonetic Association, 40 (2): 239–246, doi:10.1017/S0025100310000083
Shin, Ji-young; Kiaer, Ji-eun; Cha, Jae-eun (2012), The Sounds of Korean, Cambridge University Press, ISBN 9781107030053
Wells, John C. (1982), Accents of English 2: The British Isles, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-24224-X

КъватӀисел регӀелал

[kx] гьаракь бугел мацӀал PHOIBLE сайталда
[kxː] гьаракь бугел мацӀал PHOIBLE сайталда

[1] "Пре-веларияб" бакӀалда, элда абун букӀинеги бегьула "цебецураб веларияб", "цебе-веларияб", "палато-веларияб", "пост-палаталаб", "нахъецӀараб палаталаб" яги "нахъа-палаталаб" илан.

[2] "Пост-веларияб" хисун рукӀине бегьула "нахъецӀараб веларияб", "нахъа-веларияб", "пре-увуларияб", "цебецураб увуарияб" яги "цебе-увуларияб" абунги.

[FOOTNOTEMoosmüllerSchmidBrandstätter2015341-3] Moosmüller, Schmid & Brandstätter (2015), гь. 341.

[FOOTNOTEShinKiaerCha201277-4] Shin, Kiaer & Cha (2012), гь. 77.

[1]

[2]

[3]

[4]