БолмацI

Сверелазда гьоркьосеб койне
БолмацІ
Абулеб къагІида	ˈbol.mat͡sːʼ
Территория	Аваристан ва гьелъул асаралда гъоркь рукІарал ракьал
МацІалда кІалъала	Аварал
Эра	XIX гІасруялда цебетІуна гьанжесеб адабияталъулаб мацІалде
МацІазул хъизан	Шималияб Кавказалъул Нахгун дагъистанияб хъизан Авар-гІандисезулаб-цІунтІисезулаб гІарькел Аваргун гІандисезулаб гьоркьгІаркьел БолмацІ
Цебесеб форма	Прото-Авар мацІ
Хъвай-хъвагІиялъул система	ГІараб (Авар хъвай-хъвагІи)
Расмияб статус
Расмияблъун бугеб бакІ	Аваристан
МацІалъул кодал
ISO 639-3	–

БолмацІ ( «боялъул мацІ», «аскаралъул, жамагІаталъул мацІ», гьединго гьоболмацIцI) ккола жиндида батІи-батІиял диалектазул гІадамаз цоцада гьоркьоб кІалъазе хІалтІизабулеб букІараб аваразул «халкъияб» мацІлъун («диалектазда гьоркьосеб койне»).

Лъугьана авар мацІалъул шималияб тІадкаламалъул кьучІалда, аслияб къагІидаялъ хундерил хундерил диалекталъул (шималиял диалектазул цо-цо асарги букІана). БолмацІалъул аслуялда XIX гІасруялда гьабуна гьанжесеб адабияталъулаб авар мацІ.

XV гІасруялъул ахиралда болмацІ лъугьуна киналниги аваразул ва гьезде гІагаралщинал гІисинал халкъазда гьоркьор ругел хурхеназул мацІлъун, гьелъие гІиллалъунги букІуна Авар нуцаллъиялъул кверщел, экономикияб ва сиясияб къуват цІикІкІин, аваразул миллияб консолидация.

БолмацІ цебетІеялъе ва тІибитІиялъе квер бакъана гьединго ХVII ва ХVIII гІасрабазда авараз Гуржиялъе гьабулел рукІарал чабхъеназ ва ХIХ гІасрабазда Дагъистаналъул ва Чачаналъул халкъазул букІараб эркенлъиялъе гІоло къеркьеялъ.