Азиялъул пачалихъазул сияхӀ

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
Азиялъул пачалихъазул сияхІ» гьумералдаса гьанибе буссинабуна)

Гьаб буго Азиялда ругел, жодохъго кверщел-ихтияр бугел ва жал цогидазда рарал пачалихъазул сияхI.

Россия Азиялъул пачалихъазул сияхІалда гъорлъе бачиналъул сабаб ккола, гьеб пачалихъалъул цIикIкIунисеб бутIа Азиялда букIин (гьедин бугониги пачалтхъалъул цIикIкIунисеб халкъ Европаялъул рахъалда буго). Туркияги Хъазахъистанги европаялъул пачалихъазда гъорлъ рикIкIуна гьеб материкалда кколеб бутIа гьел пачалихъазул дагьаб букIаниги. ТIубанго яги бутIа европаялъул пачалихъазда гьоркьоб рикIкIуна[1] Азарбижаналъул ва Гуржиялъул (Европаяллъулги Азиялъулги гІорхъи по КІудияб Кавказалдасан рикIкIани, гьеб кIиябго пачалихъалъул цIикIкIунисел ракьал Европаялда ккола), ва ЕЦялде гъорлъе унеб Кипр жумгуьриятги, но географияб къагIидаялда борцани тIубанго Азиялде гъорлъе унеб.[1]

БакътIерхьул Азия[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Валюта Площадь Халкъалъул къадар Карта
Азарбижан Баку Къажар Манат (AZN) 86 600 км² 9 565 000
Эрменистан Ереван ЦIамухъ Эрменистаналъул драм (AMD) 29 800 км² 3 262 200
БахІрайн Манама ГІараб БахІрайналъул динар (BHD) 665 км² 791 000
Гуржи Тулпис Гуржи Лари (GEL) 69 700 км² 4 114 400 (Абхазиялъул ва Бакъда Гьиристаналъул халкъал рикIкIинчIого)
ГІизраил Тел-Абиб[2] гIиврит ва гIараб ГIизраилалъул цIияб шекель (ILS) 20 770 км²[3]
22 072 км ²[4]
7 746 000
Иордания ГІамман ГIараб Иорданиялъул динар (JOD) 92 300 км² 6 316 000
ГІиракъ Багъдад ГIараб ГІиракъалъул динар (IQD) 437 072 км² 30 747 000
Иран Тегеран Персазул Ираналъул риал (IRR) 1 648 000 км² 74 196 000
Йемен СангІаъ ГIараб Йеменалъул риал (YER) 527 970 км² 23 580 000
КъатІар ДохІа ГIараб КъатІаралъул риал (QAR) 11437 км² 1 409 000
Кипр Никосия Грек ва турк Евро (EUR) 9 250 км² 801 851
Кувейт Эль-Кувейт ГIараб Кувейталъул динар (KWD) 17 818 км² 2 985 000
Ливан Бейрут ГIараб Ливаналъул фунт (LBP) 10 452 км² 4 224 000
ГIарабазул Цолъарал Имаратал Абу-Даби ГIараб Диргьам (ГIЦЭ) (AED) 83 600 км² 4 599 000
ГІуман МаскъатІ ГIараб ГІуманалъул риал (OMR) 309 500 км ² 2 845 000
СагӀудиязул ГӀарабия Ар-Рияд ГIараб СагӀудиязул риял (SAR) 2 218 000 км² 25 721 000
Сирия Димишкъ ГIараб Сириялъул лира (SYP) 185 180 км² 21 906 000
Туркия Анкара Турк Туркиялъул лира (TRY) 780 580 км² 73 723 000

Гьоркьохъеб Азия[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Валюта Площадь Халкъалъул къадар Карта
Хъазахъистан Астана Хъазахъ ва гIурус Тенге (KZT) 2 724 900 км² 16 593 000
Гъиргъизистан Бишкек Гъиргъиз ва гIурус Сом (KGS) 198 500 км² 5 482 000
ТІажикистан Душанбе ТIажик Сомони (TJS) 143 100 км² 8 200 000
Туркменистан ГІашкъабад Туркмен ЦIияб туркменазул манат (TMT) 491 200 км² 5 110 000
Узбекистан Ташкент Узбек Узбеказул сум (UZS) 447 400 км² 30 488 600

Жанубияб Азия[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Валюта Площадь Халкъалъул къадар Карта
Афгъанистан Кабул Пушту ва Дари Афгъани (AFN) 652 900 км² 31 108 100
Бангъладеш Дакка Бангал Така (BDT) 144 000 км² 162 221 000
Бутан Тхимпху Дзонг-кэ ва ингилис Нгултрум (BTN) ва гьиндустаналъул рупия (INR) 47 000 км² 697 000
Гьиндустан Нью-Дели Хинди ва ингилис Гьиндустаналъул рупия (INR) 3 287 590 км² 1 217 831 000
Мальдивал Мале Дивехи Руфия (MVR) 298 км² 309 000
Непал Катманду Непал мацІ Непалалъуля рупия (NPR) 140 800 км² 29 331 000
Пакистан Исламабад Урду мацІ ва ингилис Пакистаналъул рупия (PKR) 803 940 км² 173 949 000
Шри-Ланка Шри-Джаяварденепура-Котте (офиц.)
Коломбо (факт.)
Сингальский ва тамилияб Шри-Ланкаялъул рупия (LKR) 65 610 км² 20 238 000

Бакъбаккул Азия[хисизабизе | код хисизабизе]

Флаг Название Столица Язык Валюта Площадь Население Карта
Китай Пекин Китаялъул Юань (CNY) 9 596 960 км² 1 347 290 000
КХДР

(Шималияб Корея)

Пхеньян Кореялъул Шималияб Кореялъул вона (KPW) 120 540 км² 24 051 706
Корея Жумгьурият

(Жанубияб Корея)

Сеул Кореялъул Вона (KRW) 99 274 км² 49 773 145
Мангъолия Улан-Батор Мангъолазул Тугрик (MNT) 1 564 116 км² 2 871 000
Япония Токио Япониялъул Иена (JPY) 377 835 км² 127 960 000

Шималияб Азия[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Валюта Площадь Халкъалъул къадар Карта
Россия Москва ГӀурус Гъурущ (RUB) 17 125 187 км² (европаялъул рахъгун цадахъ) 146 000 000 (европаялъул рахъгун цадахъ)

Жанубиябгун-Бакъбаккул Азия[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Валюта Площадь Халкъалъул къадар Карта
Бруней Бандар-Сери-Бегаван Малай Брунеялъул доллар (BND) 5 770 км² 400 000
Вьетнам Ханой Вьетнамалъул Донг (VND) 329 560 км² 85 789 573
Индонезия Джакарта Индонезиялъул Рупия (IDR) 1 919 460 км² 231 369 500
Камбоджа Пномпень Кхмер Риель (KHR) 181 040 км² 14 805 000
Лаос Вьентьян Лаосалъул Кип (LAK) 236 800 км² 6 320 000
Малайзия Куала-Лумпур Малай Малайзиялъул ринггит (MYR) 329 758 км² 28 306 700
Мьянма Нейпьидо Мьянма Кят (MMK) 678 500 км² 50 020 000
Сингъапур Сингапур Ингилис, китайалъул,
малай ва тамилияб
Сингапурский доллар (SGD) 692,7 км² 4 987 600
Таиланд Бангкок Тай Бат (THB) 514 000 км² 63 525 062
Бакъбаккул Тимор Дили Тетум ва португалиялъул АЦШ доллар (USD) 15 007 км² 1 134 000
Филиппинал Манила Тагалог, испаниялъул ва ингилис Филиппиназул песо (PHP) 300 000 км² 102 000 000

РикIкIинчIел ва цо-цояз гурони рикIкIинчIелги пачалихъал[хисизабизе | код хисизабизе]

РикIкIинчIел пачалихъал[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Къануналда рекъон гьелъие ккола гьаб пачалихъалъул ракь АхIи бараб ракь Халкъалъул къадар Карта
Вазиристан Вана Пушту Пакистан 11 585 км² 791 087
МугІрузул-Карабах Республика Степанакерт ЦIамухъ Азарбижан 11 500 км² 145 100
Шан пачалихъ Таунджи Шаналъул Мьянма 155 800 км² 4 702 000 (1999)

Цо-цояз гурони рикIкIинчIел пачалихъал[хисизабизе | код хисизабизе]

Байрахъ ЦIар Тахшагьар МацI Гьелъул ракьалде ахIи бараб пачалихъ АхIи бараб ракь Халкъалъул къадар Карта Гьеб рикIкIана
Абхазия Сухум Абхазиялъул ва гIурус Гуржи 8 598 км² 242 862 Россия, Никарагуа, Венесуэла, Науру, Вануату, Тувалу
Азад Кашмир Музаффарабад Урду Гьиндустан 13 297 км² 4 567 982 Пакистан
Китайская Республика (непризнанная, о. Тайвань) Тайбэй Китаялъул Китаялъул Халкъияб Республика 35 980 км² 23 188 078 Белиз, Буркина-Фасо, Ватикан, Гаити, Гамбия, Гватемала,
Гондурас, Кирибати, Маршалловы Острова, Науру, Никарагуа,
Палау, Панама, Парагвай, Сальвадор, Сан-Томе ва Принсипи, Свазиленд, Сент-Винсент ва Гренадинал, Сент-Китс ва Невис,
Сент-Люсия, Соломоновал ЧІинкІиллъаби ва Тувалу.
ФилистІин Пачалихъ Рамалла ГӀараб мацӀ ГІизраил 6020 км² 4 016 416 см. ФилистІин Пачалихъалъул халкъаздагьоркьосеб статус
Шималияб Кипралъул Турказулаб Жумгьурият Лефкоша Турк Кипр 3 355 км² 200 000 Турция
Жанубияб Гьиристан Цхинвал Гьириязул, гIурус ва гуржи Гуржи 3 900 км² 72 000 Россия, Никарагуа, Венесуэла, Науру, Тувалу

Зависимые территории[хисизабизе | код хисизабизе]

Флаг Название Столица Язык Валюта Государство Население Площадь Карта
Акротири и Декелия Эпископи Английский Евро (EUR) Великобритания 14 500 254 км²
Макао (Аомынь) Макао (Аомынь) Китайский и Португальский Патака (MOP) КНР 541 200 27 км²
Гонконг (Сянган) Гонконг (Сянган) Китайский и Английский Гонконгский доллар (NKD) КНР 7 097 600 1 104 км²
Британская территория в Индийском океане Диего-Гарсия английский Доллар США Великобритания 3 500 60 км²
Кокосовые острова Уэст-Айленд Английский Австралийский доллар (AUD) Австралия 596 14 км²
Остров Рождества Флайинг-Фиш-Коув Английский Австралийский доллар (AUD) Австралия 1 400 135 км²

Дунялалъул кIиго материказда ракьал ругел пачалихъал[хисизабизе | код хисизабизе]

  • Россиялъул байрахъ Россия — Европаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо, амма халкъ Европаялъул рахъалда цIикIкIун буго.
  • Хъазахъистаналъул байрахъ Хъазахъистан — Европаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.
  • Турциялъул байрахъ Турция — Европаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.
  • Индонезиялъул байрахъ Индонезия — Океаниялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.
  • Йеменалъул байрахъ Йемен — Африкаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.
  • Египеталъул байрахъ Египет — Африкаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.
  • Азарбижаналъул байрахъ Азарбижан — Европаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.
  • Гуржиялъул байрахъ Гуржи — Европаялда гьитIинаб бутIа гурони гьечIо.

ХIужаби[хисизабизе | код хисизабизе]

  1. 1,0 1,1 worldatlas., The Middle East. "The Middle East". Архивация оригинал (2012-09-12). Халагьи 2012-09-30. As a point-of-interest, Armenia and Azerbaijan have long been associated with the Middle East, but in recent years, some sources now consider them to be more closely aligned with Europe based on their modern economic and political trends. We have moved in that direction, and the same applies for the island country of Cyprus, as it does for Georgia, the former Russian republic. {{cite web}}: Invalid |url-status=хвараб (квеки); More than one of |author= and |last= specified (квеки)
  2. Суверенная территория Израиля, сложившаяся в результате Войны за независимость 1949 года. В этих границах Израиль признан большинством государств и ООН
  3. Территория, на которую позже был распространён суверенитет Израиля, включая Восточный Иерусалим и Голанские высоты. Данное число используется в официальных документах Израиля, но, в связи с непризнанием аннексии ООН, не используется в международных документах

Халип:Континентазда рекъон пачалихъазул сияхI