Дагъистаналъул административияб рикьи

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал

Дагъистаналъул административиябгин территориалияб рикьи — пачалихъияб (РФ-ялъул субъекталъул административиябгин территориалияб гӀуцӀиялъул) ва бакӀалъул хӀакимлъиялъул (бакӀалъул жиндиего нухмалъи гьабиялъул) территориалияб гӀуцӀи Дагъистаналъул Жумгьурияталда жаниб.

Административиябгин территориалияб гӀуцӀи[хисизабизе | код хисизабизе]

Дагъистаналъул Жумгьурияталъул конституциялда ва «Дагъистаналъул административиябгин территориалияб гӀуцӀиялъул хӀакъалъулъ» Къануналда рекъон, РФ-ялъул субъекталъ гъорлъе бачуна хадусел жумгьурияталъулаб даражаялъул административиялгин территориалиял гуцӀалаби:[1][2][3]

Мухъл рикьула гьеназде, росдал боязде, росабазде; жумгьурияталъулаб даража бугел шагьараз гъорлъе рачуна шагьарал, гьенал ва росаби.

КӀудияб шагьар МахӀачхъала бикьула лъабго районалде.

Мухъалъулаб ва шагьаралъулаб даража бугел административиялгин территориалиял бутӀабазул сияхӀ буго Дагъистаналъул Жумгьурияталъул административиялгин территориял гӀуцӀалабазул цӀохӀалаб реестралда[3][2][4][5].

Муниципалияб гӀуцӀи[хисизабизе | код хисизабизе]

БакӀалъул жиндиего нухмалъи гьабиялда (муниципалияб гӀуцӀиялъул) жаниб жумгьурияталда, Дагъистаналъул жумгьурияталъулаб даража бугел аднминистративиялгин территориалиял бутӀабазда 2019 сонлъул 1 январалде бугеб хӀалада рекъон гӀуцӀун буго 761 муниципалияб гӀуцӀи:[6][7]

Территориалиял сверухълъаби[хисизабизе | код хисизабизе]

2013 сонлъул 25 ноябралда Дагъистанала гӀуцӀана Централияб, МугӀрузулаб, Шималияб ва Жанубияб территориалиял сверухълъаби, жал административиялгин территориалиял бутӀабилъун кколарел[8].

Жумгьурияталъулаб даража бугел шагьарал (шагьаралъулал сверухълъаби) ва мухъал[хисизабизе | код хисизабизе]

Дагъистаналъул мухъазул (муниципалиял) ва жумгьурияталъул даража бугел шагьаразул (шагьаралъулал сверухълъаби) халкъалъул къадар кьун буго 2020 соналъул 1 январалде бегеб хӀалалхъ, ва дагьабги мухӀканго 2010 соналъул халкъалъул къадаралъул хъвай-хъвагӀи гьабиялда рекъон:[9][10][11][12]

№цӀарбайрахъгербгӀатӀилъи
км²		халкъ
кинабниги
01.I.2020
чи		халкъ
кинабниги
14.X.2010[10]
чи		халкъ
шагьаралъулаб
14.X.2010[10]
чи (%)		гъолъе
бачуна		админ.
марказ		марказалъул
халкъ
14.X.2010[12]
чел.		карта
1e-06Мухъал
(муниципалиял мухъал)
1Агъул мухъ
(гІур. Агульский район
агъул Агъул район)		793,54↘10224[13]112040 (0,00 %)10 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Агъул мухъ»Типигъ р.2730
2Ахтиб мухъ
(гІур. Ахтинский район
лезг. [Ахцегь район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help))		1 119,96↘30951[13]326040 (0,00 %)13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Ахтиб мухъ»Ахтиб р.13405
3БагӀархъала мухъ
(гІур. Кизлярский район
дарг. Къизлярла къатI
Халип:Lang-nog)		3 047,44↗74607[13]672870 (0,00 %)22 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «БагӀархъала мухъ»БагӀархъала ш.
4Бакълъул мухъ
(гІур. Гумбетовский район)		676,16↗23 113[13]220460 (0,00 %)15 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Бакълъул мухъ»МелъелтӀа р.3314
5Болъихъ мухъ
(гІур. Ботлихский район)		687,93↗59757[13]543220 (0,00 %)20 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Болъихъ мухъ»Болъихъ р.12159
6Газал мухъ
(гІур. Рутульский район
рут. МыхӀа район
лезг. [Рутул район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help))		2 188,48↘20 939[13]229260 (0,00 %)17 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Газал мухъ»Рутул р.4132
7Гелбахъ мухъ
(гІур. Кизилюртовский район
лъар. Чир-юрт якъ)		524,01↗72281[13]618760 (0,00 %)13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Гелбахъ мухъ»Гелбахъ ш.
8ГӀахъуша мухъ
(гІур. Акушинский район
дарг. Ахъушала къатI)		622,81↗53369[13]535580 (0,00 %)25 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ГӀахъуша мухъ»ГӀахъуша р.4697
9ГӀахьвахъ мухъ
(гІур. Ахвахский район)		196,87↗24887[13]220140 (0,00 %)13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ГӀахьвахъ мухъ»КӀкӀаратӀа р.4153
10ГӀаяша мухъ
(гІур. Каякентский район
лъар. Къаягент якъ)		691,08↗56704[13]540890 (0,00 %)14 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ГӀаяша мухъ»ЦӀияб ГӀаяша р.5130
11Гъуниб мухъ
(гІур. Гунибский район)		609,52↗27432[13]253030 (0,00 %)18 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Гъуниб мухъ»Гъуниб р.2271
12ДахӀадал мухъ
(гІур. Дахадаевский район
дарг. Дахадаевла къатӀ		761,37↘36440[13]367093060 (8,340 %)27 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ДахӀадал мухъ»Уркарахъ р.2271
13ДешлахӀар мухъ
(гІур. Сергокалинский район
дарг. ДешлахӀярла къатӀ		528,40↘27640[13]271330 (0,00 %)15 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ДешлахӀар мухъ»ДешлахӀар р.8143
14Дибирилросу мухъ
(гІур. Бабаюртовский район
лъар. Баба-юртлу якъ		3 255,22↗48425[13]457010 (0,00 %)15 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Дибирилросу мухъ»Дибирилросу р.15227
15Кули мухъ
(гІур. Кулинский район
лак. Ккуллал кӀану		650,63↗11034[13]111740 (0,00 %)12 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Кули мухъ»Вачи р.817
16Курагь мухъ
(гІур. Курахский район
лезг. [Кьурагь район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help)		698,74↘14472[13]154340 (0,00 %)12 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Курагь мухъ»Курагь р.3235
17Къарабдахъ мухъ
(гІур. Карабудахкентский район
дарг. Къарабудагъкентла къатI
лъар. Къарабудакъгент якъ)		1 426,64↗86437[13]730167036 (9,64 %)
2 ш.т.гь:
Ачи-су(1 679)
Манас (5 357)		14 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Къарабдхъ мухъ»Къарабдахъ р.15356
18Лаваша мухъ
(гІур. Левашинский район
дарг. Лавашал къатI)		813,24↗78461[13]707040 (0,00 %)26 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Лаваша мухъ»Лаваша р.10011
19ЛъаратӀа мухъ
(гІур. Тляратинский район)		1 611,52↗24575[13]221650 (0,00 %)18 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ЛъаратӀа мухъ»ЛъаратӀа р.1200
20МухӀарамхур мухъ
(гІур. Магарамкентский район
лезг. [Мегьарамдхуьруьн район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help))		654,68↘61464[13]621950 (0,00 %)22 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «МухӀарамхур мухъ»МухӀарамхур р.6953
21НахъбакӀ мухъ
(гІур. Казбековский район)		585,13↗49162[13]427525202 (12,17%)
1 ш.т.гь:
Хадум (5202)		13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «НахъбакӀ мухъ»Дилим р.8640
22Нугъай мухъ
(гІур. Ногайский район
Халип:Lang-nog)		8 871,13↘18222[13]224720 (0,00 %)10 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Нугъай мухъ»Рохьомактаб р.7993
23СтӀал-Сулайманил мухъ
(гІур. Сулейман-Стальский район
лезг. [СтӀал Сулейманан район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help))		666,25↘55563[13]588350 (0,00 %)16 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «СтӀал-Сулайманил мухъ»Къасумхур р.13232
24Табасаран мухъ
(гІур. Табасаранский район
таб. Табасаран район)		803,10↗50316[13]528860 (0,00 %)22 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Табасаран мухъ»Хучни р.3232
25Тарамухъ мухъ
(гІур. Тарумовский район
дарг. Тарумовкала къатI
Халип:Lang-nog)		3 109,02↗33271[13]316830 (0,00 %)13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Тарамухъ мухъ»Тарамухъ р.5372
26Тум мухъ
(гІур. Лакский район
лак. Лакрал кӀану)		703,91↗11805[13]121610 (0,00 %)19 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Тум мухъ»Гъумекиб р.1930
27Турхъалиб мухъ
(гІур. Кумторкалинский район
лъар. Хумторкъали якъ)		1 256,08↗27376[13]248486496 (26,14 %)
1 ш.т.гь:
ГохӀтӀа		7 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Турхъалиб мухъ»Турхъалиб р.7722
28Унсоколо мухъ
(гІур. Унцукульский район)		559,86↗31625[13]295474886 (16,54 %)
1 ш.т.гь:
Шамилхъала		12 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Унсоколо мухъ»Шамилхъала ш.т.гь.6274
29Ушугъ мухъ
(гІур. Докузпаринский район
лезг. [Докъузпара район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help))		376,89↘14852[13]153570 (0,00 %)9 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Ушугъ мухъ»Ушугъ р.1881
30Хайдахъ мухъ
(гІур. Кайтагский район
дарг. Хайдакъла къатӀ, лъар. Хайдакълы якъ		678,24↗33218[13]313680 (0,00 %)16 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Хайдакъ мухъ»Мажалис р.6815
31Хасавхъала мухъ
(гІур. Хасавюртинский район
лъар. Хасавъ-юрт якъ
чач. Хаси-Юртан кIошт)		1 423,58↗159886[13]1412320 (0,00 %)42 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Хасавхъала мухъ»Хасавхъала ш.
32Хив мухъ
(гІур. Хивский район
таб. Хив район
лезг. [Хив район] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help))		471,40↘20786[13]227530 (0,00 %)16 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Хив мухъ»Хив р.2659
33Хунзахъ мухъ
(гІур. Хунзахский район)		551,91↗33271[13]316910 (0,00 %)24 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Хунзахъ мухъ»Хунзахъ р.4245
34Хьаргаби мухъ
(гІур. Гергебильский район)		346,52↗21889[13]199100 (0,00 %)10 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Хьаргаби мухъ»Хьаргаби р.5195
35ЦӀиябтум мухъ
(гІур. Новолакский район)		217,98↗35856[13]285560 (0,00 %)13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ЦӀиябтум мухъ»ЦӀиябтум р.5951
36ЦӀумада мухъ
(гІур. Цумадинский район)		1 178,48↗26021[13]233450 (0,00 %)23 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ЦӀумада мухъ»Агъвали р.2455
37ЦӀунтӀа мухъ
(гІур. Цунтинский район)		1 538,91↗20511[13]182820 (0,00 %)8 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ЦӀунтӀа мухъ»ЦӀунӀа р.
37.000002БежтӀа мухъ[14]
(гІур. Бежтинский участок)		575,34↗8289[13]72400 (0,00 %)5 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ЦӀунтӀа мухъ»БежтӀа р.3502
38ЧӀарада мухъ
(гІур. Чародинский район)		894,03↗13146[13]117770 (0,00 %)13 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «ЧӀарада мухъ»ЦӀуриб р.2234
39Чор мухъ
(гІур. Дербентский район
лезг. [Чур райун] Error: {{Lang}}: unrecognized language tag: Ӏez (help)
таб. Цур райун
падар. Дәрбәнд раjонy)		Файл:Герб дерб. района.png820,97↗101643[13]9905423265 (23,49 %)
2 ш.т.гь:
Белижи (12 236)
Мамадхъала (11029)		29 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Чор мухъ»Чор ш.
40Шамилил мухъ
(гІур. Шамильский район)		892,19↗29869[13]281220 (0,00 %)25 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Шамилил мухъ»ХӀебда р.2552
41Шурагьиб мухъ
(гІур. Буйнакский район
лъар. Темир-хан-шура якъ)		1 826,58↗82080[13]734020 (0,00 %)20 м. гӀ.БутӀаялде раккизе «Шурагьиб мухъ»Шура ш.

Росдал боял (поселения) ва гӀумру гьабулел бакӀал[хисизабизе | код хисизабизе]

ГъокьегӀан кьун буго муниципалиял мухъазда рекъон росабазул ва шагьаразул поселениязул (гьез гъорлъе рачунел гӀумру гьабулел бакӀалгун) сияхӀ.

Росдал бояз гъорлъе бачине бегьула цо росу (гьедин батани гьезда абула «росу»-йилан ва данде ккола росу абураб административиябгин территориалияб бутӀаялде) яги чанго (гьедин батани гьезда абула «росдал бо»-йилан ва данде ккола росдал бо абураб административиябгин территориалияб бутӀаялде).

Шагьаразул поселениял (гъорлъе бачуна цо-цо шагьаралъул тайпаялъул гьен ва данде ккола гьен абураб дминистративиябгин территориалияб бутӀаялде) рихьизарун руго бицатаб хатӀалдалъун.

Агъул мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Типигъ

Ахтиб мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Ахтиб

БагӀархъала мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

БагӀархъала (Кизляр)

Бакълъул мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

МелъелтӀа

Болъихъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Болъихъ

Газал мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Рутул

Гелбахъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Гелбахъ (Кизилюрт)

ГӀахъуша мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ГӀахъуша

ГӀахьвахъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

КӀкӀаратӀа

ГӀаяша мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ЦӀияб ГӀаяша (Каякент)

Гъуниб мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Гъуниб

ДахӀадал мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Уркарахъ

ДешлахӀар мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ДешлахӀар

Дибирилросу мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Дибирилросу (Бабаюрт)

Кули мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Вачи

Курагь мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Курагь

Къарабдахъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Къарабдахъ (Карабудахкент)

Лаваша мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Лаваша

ЛъаратӀа мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ЛъаратӀа

МухӀарамхур мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

МухӀарамхур

НахъбакӀ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Дилим

Нугъай мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Рохьомактаб

СтӀал-Сулайманил мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Къасумхур

Табасаран мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Хучни

Тарамухъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Тарамухъ

Тум мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Гъумекиб

Турхъалиб мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Турхъалиб (Коркмаскала)

Унсоколо мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Унсоколо

Ушугъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Ушугъ

Хайдакъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Мажалис

Хасавхъала мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Хасавхъала

Хив мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Хив

Хунзахъ мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Хунзахъ

Хьаргаби мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Хьаргаби

ЦӀиябтум мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ЦӀиябтум

ЦӀумада мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Агъвали

ЦӀунтӀа мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Кидеро

ЧӀарада мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ЦӀуриб

Чор мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Чор (Дербент)

Шамилил мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

ХӀебда

Шурагьиб мухъ[хисизабизе | код хисизабизе]

Шурагьиб

Тарих[хисизабизе | код хисизабизе]

1928 соналъ Дагестаналъул АССР бикьана 26 кантоналде ва кӀиго субкантоналде: Ахти Ачикулак, Баба-Юртов, Болъихъ, Шура, Гъуниб, Чор, Хайдахъ, Хъаранугъай, Къасум-Кент, КъахӀиб, Гъизляр, Къоркъмас-Хъала, Курахъ, Лак, Леваши, МахӀач-Хъала, Рутул, Табасаран, ЛъаратӀа, Урариб (ДахӀададал), Хасав-Юрт, Хунзахъ, ЦӀумада, ЧӀарада ва Шелковский кантонал; Бакълъул ва Нахъбак субкантонал.

1929 соналъ кантоназул ва субкантоназул цӀарал хисана ва гьаруна мухъал ва гъоркьмухъал.

1930 соналъ гӀуцӀана ЦӀунтӀа мухъ, Бакълъул ва НахъбакӀ гъоркьмухъазе щван мухъазул статус.

1933 соналъ гӀуцӀана ГӀахьвахъ мухъ.

1934 соналъ гӀуцӀана Агъул, ГӀахъуща ва Дохъузпара мухъал[15].

1935 соналъ тӀагӀинабуна МахӀач-Хъала мухъ. Цого заманалда гӀуцӀана Карабудахкен, Каякен, Каясула, Кули, Хъумтор-Хъала, Унсоколо ва Хив мухъал.

1938 соналъ Къоркхъмас-Хъала мухъалъул цӀар хисана Сергъо-Хъалаялде. Гьебго соналъ Ачикулак, Хъара-Нугъай, Каясула, Гъизляр ва Шелковский мухъал рачана Орджоникидзевский краялде гъорлъе.

1943 соналъ гӀуцӀана ГӀавхъ ва МухӀрамур мухъал.

1944 соналъул марталда тӀагӀинабураб ЧАчангун Ингуш АССР-алдаса Дагъистаналъул АССР-алъе кьуна Ведено, Курчалой, Ножай-Юрт, Саясан, Чеберло ва Хьаруб мухъал. Гьебго соналъул июналда Курчалой мухъалъул цӀар хисана Шурагат мухъалде, Ножай-Юрт мухъ — ГӀанди, Саясан мухъ — Рилъаб, ГӀавхъ мухъ — ЦӀияб Тум. ТӀагӀинаруна Чеберлой ва Хьаруб мухъал.

1940-лел соназул бащалъиялда гӀуцӀана Хьаргаби, Кизил-Юрт ва Цудахар мухъал, тӀагӀинаруна Хъумтор-Хъала ва ЦӀунтӀа мухъал.

Дагъистаналъул АССР-алъул сверухълъаби 1953 соналъ

1952 соналъул 25 июналъ Дагъ. АССР бикьана 4 сверухълъиялде: Шура, Чон, Избербаш ва МахӀачхъала. 1953 соналъул 24 апрелалда сверухълъабазде бикьи хвезабуна.

1950-лел соназул бащалъиялда гӀуцӀана Ленинил (марказ — ш. МахӀачхъала) ва ЦӀунтӀа (марказ — р. БежтӀа) мухъал.

1956 соналъ тӀагӀинбуна Цудахар мухъ.

1957 соналъ Дагъистаналъул АССР-алъе Грозненской областалдаса кьуна Хъаранугъай (марказ — Терекли-Мектеб), Гъизляр, Крайновский ва Тарумовский мухъал. Чачангун Ингушской АССР-алъе кьуна ГӀанди, Ведено, Рилъаб ва Шурагат мухъал.

1960 соналъ КъахӀиб мухъалъул бакӀалда гьабуна Совет мухъ. ТӀагӀинаруна Докузпара, Хъарабудахкен, Крайновский ва Унсоколо мухъал.

1963 соналъ тӀагӀинаруна ГӀахъуша, ГӀахьвахъ, Бабаюрт, Хьаргаби, Бакълъул, ДахӀададал, Каякент, Кизил-Юрт, Кули, Курах, Ленинил (МахӀачхъалаялда марказгун), МухӀарамур, Тарумовский ва ЧӀарада мухъал. ГӀуцӀана Унсоколо мухъ (марказ — Хьаргаби). Шура мухъалъул цӀар хисана Ленинил мухъалде (мурказ — Шура).

1964 соналъ гӀуцӀана ГӀахъуша, Бакълъул (марказ — МелъелтӀа), Кули (марказ — Вачи), Курах ва ЧӀарад (марказ — ЦӀуриб) мухъал.

1965 соналъ гӀуцӀана ГӀахьвахъ (марказ — КӀкӀаратӀ), Бабаюрт, Шура, Хьаргаби, ДахӀададал (марказ — Уркарахъ), Каякент (марказ — ЦӀияб Каякент), МухӀарамур ва Тарумовский мухъал. Ленинил мухъаъул марказ бачана Карабудахкенталде, Унсоколо мухъалъул — Унсоколобе.

1966 соналъ гӀуцӀана Кизилюрт мухъ Кизилюрталда марказгун.

1960-лел саназул кӀиабилеб бащалъиялда Хъаранугъай мухъалъу цӀар хисана Нугъай мухъалде.

1969 соналъ Къасумкент мухъалъул цӀар хисана Сулейман-СтӀал мухъалде.

1992 соналъ Ленинил мухъалъул цӀар хисана Карабудахкен мухъалде.

1993 соналъ гӀуцӀана ЦӀунтӀа мухъалъул БежтӀа мухъ (марказ — БежтӀа). Гьебго соналъ гӀуцӀана Докузпара мухъ Усухчаялда марказгун ва Хъумторхъала мухъ Къоркъмасхъалаялда марказгун.

1994 соналъ Совет мухъалъул цӀар хисана Шамилил мухъалде.

Ралагье гьединго[хисизабизе | код хисизабизе]

МугъчӀваял[хисизабизе | код хисизабизе]

  1. ↑ Дагъистаналъул Жумгьурияталъул конституция
  2. ↑ 2,0 2,1 Дагъистаналъул Жумгьурияталъул къанун 2002 соналъул 10 апрелалдаса N 16 «Дагъистаналъул административиябгин территориалияб гӀуцӀиялъул хӀакъалъулъ»
  3. ↑ 3,0 3,1 "Дагъистаналъул Жумгьурияталъул административиялгин территориял гӀуцӀалабазул цӀохӀалаб реестр 27.07.2018 № 00". Архивация оригинал (2020-06-22). Халагьи 2020-08-08. {{cite web}}: Invalid |url-status=хвараб (квеки)
  4. ↑ "ДЖ-лъул ХӀукуматалъул постановление 14.02.2005 N 21 «Дагъистаналъул Жумгьурияталъул административиялгин территориял гӀуцӀалабазул цӀохӀалаб реестралъул хӀакъалъулъ»". Архивация оригинал (2018-04-16). Халагьи 2018-04-16. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (квеки)
  5. ↑ ОКАТО 82
  6. ↑ Росстат. Россиялъул Федерациялъул субъектазда рекъон муниципалиял гӀуцӀлабазул къадар 2019 соналхул 1 январалде.
  7. ↑ Къанун «ДАГЪИСТАНАЛЪУЛ ЖУМГЬУРИЯТАЛЪУЛ МУНИЦИПАЛИЯЛ ГӀУЦӀАЛАБАЗУЛ СТАТУСАЛЪУЛ ВА ГӀОРХЪАБАЗУЛ ХАКЪАЛЪУЛ»
  8. ↑ Дагъистаналъул Жумгьурияталъул территориалияб сверухълъиялда Дагъистаналъул Жумгьурияталъул Президентасул ихтияр бугеб вакиласул хӀакъалъулъ, Дагъистаналъул Жумгьурияталъул Президент, 2013 соналъул 25 ноябралдаса амру, N 317
  9. ↑ "2010 соналъул ТӀолго Россиялъул халкъалъул къадар рикӀкӀиналъул хӀасил. 11. Россиялъул, федералиял сверухълъабазул, Россиялъул Федерациялъул субъектазул, шагьаразул сверухълъабазул, муниципалиял мухъазул, шагьаразул ва росабазул боязул (поселениязул) халкъалъул къадар". Росстат. Архивация оригинал (2013-06-01).
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 "2010 соналъул ТӀолго Россиялъул халкъалъул къадар рикӀкӀиналъул хӀасил. 11. Россиялъул, федералиял сверухълъабазул, Россиялъул Федерациялъул субъектазул, шагьаразул сверухълъабазул, муниципалиял мухъазул, шагьаразул ва росабазул боязул (поселениязул) халкъалъул къадар" (PDF). Росстат. Архивация оригинал (PDF) (2012-10-17).
  11. ↑ "2010 соналъул ТӀолго Россиялъул халкъалъул къадар рикӀкӀиналъул хӀасил. 5. Россиялъул, федералиял сверухълъабазул, Россиялъул Федерациялъул субъектазул, шагьаразул сверухълъабазул, мухъазул, шагьаразул чӀей бугеб бакӀазул, росдалал чӀей бугел бакӀазул — мухъазул марказазул ва 3 азарго ялъуни гьелдаса цӀикӀкӀун чи вугел росдалал чӀей бугел бакӀазул халкъалъул къадар". Росстат. Архивация оригинал (2013-06-02).
  12. ↑ 12,0 12,1 "2010 соналъул ТӀолго Россиялъул халкъалъул къадар рикӀкӀиналъул хӀасил. 5. Россиялъул, федералиял сверухълъабазул, Россиялъул Федерациялъул субъектазул, шагьаразул сверухълъабазул, мухъазул, шагьаразул чӀей бугеб бакӀазул, росдалал чӀей бугел бакӀазул — мухъазул марказазул ва 3 азарго ялъуни гьелдаса цӀикӀкӀун чи вугел росдалал чӀей бугел бакӀазул халкъалъул къадар" (PDF). Росстат. Архивация оригинал (PDF) (2013-06-02).
  13. ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 13,11 13,12 13,13 13,14 13,15 13,16 13,17 13,18 13,19 13,20 13,21 13,22 13,23 13,24 13,25 13,26 13,27 13,28 13,29 13,30 13,31 13,32 13,33 13,34 13,35 13,36 13,37 13,38 13,39 13,40 13,41 "Дагъистаналда гӀумру гьабун бугеб халкъалъул къадар 2020 соналъул 1 Январалде" (PDF). Архивация оригинал (PDF) (2021-04-27). Халагьи 2020-08-13. {{cite web}}: Invalid |url-status=хвараб (квеки)
  14. ↑ БежтӀа участок рикӀкӀуна ЦӀунтӀа мухълда гъорлъ, жиндир 18828 чиясул 2010 соналъул хъвай-хъвагӀиялда рекъон БежтӀа мухълда 7240 чи кколеб.
  15. ↑ МОЗДОК МУХЪАЛЪУЛ, ХЪАРАНУГЪАЙ МУХЪГУН ШИМАЛИЯБ КАВКАЗЛЪУЛ КРАЯЛЪУЛ, ДАГЪИСТАНАЛЪУЛ АССР-АЛЪУЛ ГӀОРХЪАБАЗУЛ ВА ДАГЪИСТАНАЛЪУЛ АССР-АЛЪУЛ АДМИНИСТРАТИВИЯБГИН ТЕРРИТОРИАЛИЯБ РИКЬИЯЛДА ЦӀИЯЛ МУХЪАЛ ГӀУЦӀИЯЛДА ХУРХУН

Халип:АДСРФ

Босараб бакӀ — «https://av.wikipedia.org/w/index.php?title=Дагъистаналъул_административияб_рикьи&oldid=89633»