Хасавхъала мухъ
Хасавю́рт мухъ (яги Салахъ мухъ) — административиябгун-ракьалъулаб цолъи ва муниципалияб гІуцІи Дагъистан Жумгьурияталда жиб бугеб.
Административияб центр — шагьар Хасавюрт (Салахъ), жиб МахІачхъалаялдаса 82 км бакътІерхьудехун кколеб.
Ракьхъвай[хисизабизе | код хисизабизе]
Мухъ буго Дагъистаналъул северияб рахъалда, гьелъ гІурхъи цо гьабула Бабаюрт мухъалъулгун севералдасан, Чачан Жумгьурияталъул Гудермес мухъалъулгун бакътІерхьудасан, Гъизилюрт мухъалъулгун бакъбаккудасан, на юго-западе с ЦІиябтумазул мухъалъулгун къиблаябгун-бакътІерхьудасан ва НахъбакІ мухъалъулгун къиблаяб рахъалдасан. Мухъалъул ракьалъ тІубанго сверун жанибе бачуна мухъалда гъорлъе инчІого, жибго жиндаго чІараб Хасавюрт шагьаралъул муниципалияб гІуцІиялъул ракьал.
Ракьазул къадар бахуна — 1423,6 км².
Тарих[хисизабизе | код хисизабизе]
Халкъалъул къадар[хисизабизе | код хисизабизе]
Ошибка Lua в Модуль:Statistical на строке 76: attempt to index local 'RawData' (a nil value).
- Миллияб гІуцІи
1939 соналъ тІобитІараб хъалкъазул хъвай-хъвагІаялъул баяназда рекъон, Хасавюрт мухъалда гІумру гьабун рукІарал миллатаздаса бищун цІикІкІараллъун рукІана чачанал, гьезда хадур лъарагІал ва гІурусал[1].
Гьаниб гъоркьехун кьун руго 2010 соналъ тІоритІарал ТІолгороссиялъул халкъазул хъвай-хъвагІаялъул баяназда рекъон Хасавбрт мухъалда гІумру гьабулел миллатазул баянал (Хасавюрт шагьарги малъичІого):[2]
Миллат | къадар, чи |
Кинабниги халкъалдаса бутІа, % |
---|---|---|
магІарулал | 44 360 | 31,41 % |
лъарагІал | 43 321 | 30,67 % |
чачанал | 36 391 | 25,77 % |
даргинал | 4 613 | 3,39 % |
лезгиял | 10475 | 9,29 % |
гІурусал | 343 | 0,24 % |
лакал | 322 | 0,23 % |
цогидал | 543 | 0,38 % |
миллат бихьизабичІел | 864 | 0,61 % |
кинниги | 141 232 | 100,00 % |
Административияб бикьи[хисизабизе | код хисизабизе]
Мухъалда гъорлъе уна 42 муниципалияб гІуцІи (цо чанго гІумру гьабулеб бакІ бугеб муниципалияб гІуцІиялда, кьариял хІарпаздалъун рихьизарун руго, гьеб гІуцІиялъул административияб центр)[3]:
- росу Ажимажагатюрт
- Росдал бо «Адилотар» (росаби Адильотар, Кадиротар ва Тутлар)
- росу Акбулатюрт
- росу Аксай
- Росдал бо «Байрамаул» (росабиБайрамаул, Шулкевич ва Генжеаул)
- росу Бамматюрт
- росу Баташюрт
- Росдал бо «Батаюрт» (росабиБатаюрт ва Умашаул)
- росу Борагангечув
- росу Дзержинское
- Росдал бо «Казмааул» (росаби Казмааул, Умаротар)
- росу Кандаураул
- Росдал бо «Карланюрт» (росаби Карланюрт, маххулнухлул станция Байрам)
- Росдал бо «Кокрекский» (росу Кокрек, маххулнухлул станция Карланюрт)
- Росдал бо «Костекский» (росаби Костек, Пятилетка ва Лаклакюрт)
- росу Къуруш
- Росдал бо «Могилевское» (росаби Могилевское ва Петраковское)
- росу Моксоб
- росу Муцалаул
- росу ЦІияб Костек
- росу ЦІияб-Гъагъалъ
- Росдал бо «Новосельское» (росабиНовосельское ва Кемсиюрт)
- росу ЦІияб Сасикь
- росу Нурадилово
- Росдал бо «Октябрьское» (росаби Октябрьское ва Гребенской Мост)
- Росдал бо «ГІусманюрт» (росаби ГІусманюрт ва Симсир)
- росу Первомайское
- Росдал бо «Покровское» (росаби Покровское ва ГІабдурашид-Отар)
- росу Садовое
- росу Сивухъ
- росу Советское
- росу Солнечное
- росу Сулевкент
- Росдал бо «Темираул» (росаби Темираул ва Гоксув)
- росу Теречное
- росу Тукита
- росу Тотурбийкала
- росу Хамавюрт
- росу ЦІияб-ИчичІали
- росу Чагаротар
- росу Шагада
- росу Эндирей
Экономика[хисизабизе | код хисизабизе]
Хасавюрт мухъалда гІезабула мугьазул культура, лващал ва пихъал. Хьихьула чІегІерхІайван ва гІиялъежал. ЦебетІураб буго мухъалда цІибил гІезаби ва гІанкІаби хьихьи.
Хасавюрт шагьаралда руго батІи-батІиял заводалгун фабрикаби.
ХІужаби[хисизабизе | код хисизабизе]
Ссылкабии[хисизабизе | код хисизабизе]
![]() |
Портал «Дагъистан» |
---|---|
![]() |
Дагъистан Викигъамасалда |