Перейти к содержанию

Ираналъул тарих

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал

Ираналъул тарих (парс تاریخ ایران‎) — ккола дунялалдаго бищун бечедаздасан. ГӀемерал гӀасрабаз гьелъ тӀолго ГӀагардаб Машрикъалда кӀудияб роль хӀана.

Ираналъул тарих бикьула кӀиго кӀудияб периодалда: исламалда цебесеб ва исламияб. Ираналъул жамгӀияталъул исламизациялъул хӀасилалда иранияб маданияб, жамгӀиятияб ва сиясияб структураби цӀакъ хисана. Амма ислам босун хадусаги цересел рухӀаниял гӀадатал тӀубанго тӀагӀичӀо ва цӀияб бижулеб исламалъул аслуялда гӀуцӀулеб маданияталда тӀад гӀураб асар гьабуна.

Тарихцебесеб период

[хисизабизе | код хисизабизе]

НекӀсихъваялъул период

[хисизабизе | код хисизабизе]
НекӀсияб Иран. ТӀоцебесеб пачалихъияб гӀуцӀи — Элам (багӀаралъ бихьизабун буго) ва мадугьалал миллатал — парсал, парфиял, мидиял, касситал, ва гьединго пачалихъал — Вавилония ва Ассирия

НекӀсихъваялъул периодалъ Ираналъулъул ракьалда бищун къуватаб пачалихълъун букӀана Элам. Гьеб чанги багъана аскор рукӀарал пачалихъалгун, гьездаго гьоркьо шумеразда дандеги.

Парсал ва исламалдацебесеб период

[хисизабизе | код хисизабизе]

Жеги мухӀканго чӀезабун гьечӀо ираниял къавмал Цебесеб Азиялдаса Ираналда рачӀарал заман. ГӀага-шагарго гьеб букӀизе ккола 2000—1500 соналъ н. э. цебе.

ТӀоцебесеб иранияб пачалихъ гӀуцӀана VII гӀасруялъ н. э. цебе мидиязул къавмаца.

Ахаманишазул пачалихъ

Персиялъул хӀукуматалъул гӀуцӀи

[хисизабизе | код хисизабизе]

Персиялъул маданият

[хисизабизе | код хисизабизе]

Халип:Also

Александр Македонский

[хисизабизе | код хисизабизе]
Селевкидазул пачалихъ
Парфиязул ханлъи
Сасаниязул пачалихъ

226 соналъ Артабан рагъулъ чӀвана, ва «шагьиншагьасул» сарир Сасаниязухъ ккана.

РитӀухъаб халифат

Сасаниязул иш лъугӀи

[хисизабизе | код хисизабизе]
  • Justi, «Geschichte der orientalischen Vö lker im Altertum» (Б., 1884, в Онкенской серии);
  • Spiegel, «Eranische-Altertumskunde» (Лейпциг, 1871—78);
  • G. Rawlinson, «The sixth great oriental Monarchy» (Л., 1873);
  • Nöldeke, «Geschichte der Perser und Araber zur Zeit der Sasaniden. Aus der arabischen Chronik des Tabari übersetzt» (Лейден, 1879);
  • его же, «Aufs ä tze zur persischen Geschichte» (Лейпциг, 1887).
Умавиязул халифат

Персиялъул тахшагьар — Истахр бахъун хадуб, 650) — тӀолго Персия ккана гӀарабазул кверщалихъ, ва гьенир гӀарабазул наибзабаца хӀукму гьабизе байбихьана.

ГӀаббасиязул халифат
Тахиридский Иран
Сафариязул пачалихъ

ГӀалавиял (ГӀалидал)

[хисизабизе | код хисизабизе]
Саманиязул пачалихъ

Саджидал, Салариял, Раввадиял, Гилитал, Джустаниял, Зияриял ва Буидал

[хисизабизе | код хисизабизе]
X гӀасруялъул кӀиабилеб бащалъиялда Ираналъул территориялда рукӀарал пачалихъал
Гъазнавиязул пачалихъ

МахӀмуд Гъазнави ва Саманиял къей

[хисизабизе | код хисизабизе]

Буидалгун тунка-гӀуси

[хисизабизе | код хисизабизе]

МахӀмуд Газневиядаса хадуб

[хисизабизе | код хисизабизе]

Гъазнавил ва Буидазда данде рагъ

[хисизабизе | код хисизабизе]
Салжукъазул пачалихъ

Тюрказул цоцалалгун тункаби

[хисизабизе | код хисизабизе]

Санджар ва хорезмшагьал

[хисизабизе | код хисизабизе]
Гурид султанат

Хорезмшагьазул церетӀей

[хисизабизе | код хисизабизе]
Хорезмшагьазул пачалихъ

Мангъулазул период

[хисизабизе | код хисизабизе]

Хорезмшагьал къей ва мангъулазул гьужумал

[хисизабизе | код хисизабизе]

Туркоманал Къара-Къоюнлу ва Ахъ-Къоюнлу

[хисизабизе | код хисизабизе]

Тагьмаспидаса хадуб

[хисизабизе | код хисизабизе]

ГӀаббас I КӀудияв

[хисизабизе | код хисизабизе]

ГӀаббасидаса хадуб

[хисизабизе | код хисизабизе]

Афгъаназул гьужум ва Хотакал

[хисизабизе | код хисизабизе]

Надир-шагь ва Афшариял

[хисизабизе | код хисизабизе]

Цоцазда гьоркьоб тунка-гӀуси

[хисизабизе | код хисизабизе]

Къажарияб Иран

[хисизабизе | код хисизабизе]

Агъа МухӀамад хан Къажар

[хисизабизе | код хисизабизе]

ФатхӀ ГӀали-шагь

[хисизабизе | код хисизабизе]

Музафаредин-шагь

[хисизабизе | код хисизабизе]
XX гӀасруялъул байбихьиялъул Персиялъул карта

Ахирисел Къажарал

[хисизабизе | код хисизабизе]

Халип:Банкнота

Исламияб республика

[хисизабизе | код хисизабизе]
Исламияб Республика Иран
  1. перенаправление Шаблон:ВТ-БЕЭКъ+
  • История Иранского государства ва культуры. К 2500-летию Ирана. — М.: Наука, Главная редакция восточной литературы, 1971. — 350 с.
  • Фрай Р. Н. Наследие Ирана. — 2-е изд. — М.: Издат. фирма «Восточная литература», 2002. — 464 с.: ил. — (Культура народов Востока). — ISBN 5-02-018306-7.
  • Feuvrier, «Trois ans à la cour de Perses» (П., 1899);
  • Kanishu, «About Persia and its people» (Рок-Эйланд, 1899);
  • Lorini, «La P. economica contemporanea» (Рим, 1899);
  • Ed. Meyer, «Gesch. d. Altertums. Bd. V. Das Perserreich und die Griechen» (Штутг., 1901);
  • Ломницкий, " П. ва Парсал " (СПб., 1902);
  • W. Schultz, «Zustände im heutigen Persien» (Лпц., 1903).
  • Мюллер, «История ислама» (т. III, СПб., 1896)
  • Malcolm, «History of P.» (Л., 1815; 2 изд., 1829; часть в русском пер. «Сын Отечества», 1853, ч. 171, № 23—25 — об Аге-Мохаммеде);
  • Маркгам, «А general sketch of the hist. of Р.» (Л., 1874), «Eastern P.» (2 т., Л., 1876);
  • Герфорд Джонс Бридж, «The dynasty of the Kajars» (Л., 1838);
  • Пиггот, «Р. ancient and modern» (Л., 187 4);
  • Венюков, «Россия ва Англия в П.» («Русский вестник», 1877, № 10);
  • «Дневник шаха Насреддина во время путеш. через Закавказье» («Кавказ», 1876, № 59—62); И.
  • Сугорский, «Сношения с П. при Годунове» («Русский вестник», 1890, № 10).
  • Иванов М. С. Новейшая Ираналъул тарих. — М., 1965
  • Иванов М. С. Очерки истории Ирана. — М., 1952
  • Иран. Очерки новейшей истории. — М., 1976
  • Ираналъул тарих. — М., 1977
  • Очерки новой истории Ирана XIX — начало XX вв. / отв. ред. Кулагина Л. И. — М., 1978
  • Алиев С. М. Ираналъул тарих. XX век. М., 2004.
  • Барбье-де-Мейнар, «Dictionnaire g éographique, hist. et littéraire de la P.» (П., 1861);
  • Блау, «Commerzielle Zust ä nde P.» (Б., 1858);
  • Ватсон, «A hist. of P. from the beginning of the XIX century» (Л., 1866);
  • Шарден, «Voyage en Perse» (1677; новое изд. с примеч. Лангле, П., 1811);
  • Вагнер, «Reise nach Р.» (Лейпциг, 1852); Бругш, «Reise d. preuss. Gesandschaft nach P.» (Л., 1862);
  • Петерманн, «Reisen in den Orient» (Лейпциг, 1861);
  • Полак, «Persien» (Лейпциг, 1865; часть в русском переводе в «Всем. пут.», 186 8, т. III);
  • Ханыков, «Ethnographie de la P.» (П., 1866);
  • Вамбери, «Meine Wanderungen und Erlebnisse in P.» (Пешт, 1867);
  • Арнольд, «Through P. by caravan» (Л., 1876);
  • Вамбери, «Der Islam im neunzehnten Jahrhundert» (Лейпциг, 1875);
  • Sabahi Houshang. British policy in Persia. 1918—1925. — L., 1990. — 279 с.

Ошибка Lua в package.lua на строке 80: module 'Module:External links/data' not found.