Щуланиса Абубакарил ИсмагӀил

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал

Щуланиса Абубакарил ИсмагӀил,[1] гьединго лъалев ИсмагӀил-дибир абунги (1863 — 1912, Щулани, Гъуниб сверухълъи, Дагъистаналъул вилаят) — авар поэт, гӀалимчи, жинца XIX нусил Дагъистаналъул интеллектуалаб гӀумруялда лъалкӀ тарав.[2]

Биография[хисизабизе | код хисизабизе]

ИсмагӀилдибир гьавуна 1863 соналъ Щулани росулӀ (гьанжесеб Гъуниб мухъ), ЧӀохъа Абубакар гӀалимчиясул хъизамалда. ТӀоцееяб лъай щвана эсие инсуда цебе, хада, биценащзда рекъон, гьев цӀалун вуго Кудаливги, ЧӀохъги.[3]

ИмагӀилдибирил лъади йикӀана ЦӀурмил ГӀабдулмажидил Аминат, эзул букӀана щуго лъимерги: вас ГӀабдулатӀип ва ясал — ПатӀимат, Марям, ХӀалимат, Хадижат.[3]


Поэтикиял хӀалтӀаби[хисизабизе | код хисизабизе]

Щуланиса ИсмагӀилица хъварал руго гӀелмиял хӀалтӀаби гурелги, поэтикал асаралги авар мацӀалда. Гьесул хӀалтӀабалӀ руго ХIилла цIикIкIун буго, хIал бакIлъун буго абураб кечӀ, жиб Сибиралде витӀарав СалтӀаса Узун-ХӀажиде хъвараб,[4] ЛъикIлъи гьабун хьвадарав хиралъиялде ккола абураб дидактикаб поэма, Муршид ГӀабдурахIманхIажи Сугъурияв ватIалъиялде абураб элегия; Кудалиса гьоболасул яс хванилан рагIидал хъвараб кечӀ, ТIинабго гьадият гьал жагьилазе абун мавлидал. Гьел асаразулӀ ахӀи буго лъикӀаб гьабиялде, ритӀухълъуда хьвадиялде ва канщалиде руссиналде.

МугъчӀваял[хисизабизе | код хисизабизе]

  1. Ялъуни ЧӀохъа Абубакарил ИсмагӀил. Эсул эмен Абубакар ЧӀохъа вукӀиналъ, ИсмагӀилица хӀалтӀизабулеб букӀун буго кӀиябго нисба
  2. Алибекова П. М., БИБЛИОТЕКА ДАГЕСТАНСКОГО УЧЕНОГО И ПРОСВЕТИТЕЛЯ ИСМАИЛДИБИРА ИЗ ШУЛАНИ (1863–1912) // ИСТОРИЯ, АРХЕОЛОГИЯ И ЭТНОГРАФИЯ КАВКАЗА. Т. 15. № 4. 2019. С. 602-628
  3. 3,0 3,1 ГӀалибегилазул, М. П. (2020). "ЭЛЕГИЯ НА СМЕРТЬ УЧЕНОГО И ПРОСВЕТИТЕЛЯ ИСМАИЛДИБИРА ИЗ ШУЛАНИ" (PDF). Вестник Института языка, литературы и искусства им. Г. Цадасы ДФИЦ РАН (24): 47–63. doi:10.31029/vestiyali24/8. Халагьи 2024-03-07.
  4. МуртазгӀалиев С.М. Дир Щуланиб тӀалъиги тӀерхунарел цӀвабиги» – 275 гьгь.