Сумер мацӀ

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
Сумер
Халип:Cuneiform
Эмегир
Территория Сумер ва Аккад
РегионМесопотамияб (гьанжесеб ГӀиракъ)
ЭраТӀоцебесеб нугӀлъи буго гӀ.-ш. н. щ. 3000 соналъ. ХӀакъикъаталда хвана н. щ. 2000–1800 соназ; классикияб мацӀ хӀисабалда хӀалтӀизабулаан 100 соналде щвезегӀан.
Сумергин аккадияб лъуӀаб хъвай
МацӀалъул кодал
ISO 639-2sux
ISO 639-3sux
Glottologsume1241
сайгъатазул сияхӀ, Адаб шагьар, Н. щ. 26 сон
Гьанир руго ИФАлъул фонетикиял симболал. Кколеб кверчӀвай гьечӀони, нужеда бихьизе бегьула гьикъул гӀужур, ункъбокӀон, яги цогидал симболал Юникодалъул гӀужразул бакӀалда. ИФА симболазе байбихьул нухмалъи балагье гьаниб: Квеки:ИФА.

Сумер мацӀ (Халип:Cuneiform Emegir "рахьдал мацӀ")некӀсияб Сумералъул мацӀ. Гьеб мацӀ рикӀкӀуна изолятлъун, жинда кӀалъалел некӀсияб Месопотамиялда, гьанжесеб ГӀиракъалъул территориялда рукӀараб.

Аккадияб мацӀалъ кӀалъазе хӀалтӀизабулеб мацӀ хӀисабалда сумер хисана н. щ. 2000 соналда сверухъ (мухӀканаб заманалда тӀасан руго бахӀсал),[1] амма сумер мацӀ хӀалтӀизабулеб букӀана динияб, байрамазулаб, адабияталъулаб ва гӀелмияб мацӀ хӀисабалда аккадмацӀаб Месопотамиялда, Ассирия ва Вавилония гӀадал пачалихъазда, I гӀасруялде щвезегӀанги.[2][3][4] Гьелдаса хадуб гьеб кӀочана XIX гӀасруялъ-лъагӀан, ассирологчагӀаз гьелда хъварал щагӀил таблицабазда тӀадхъваял цӀализе байбихьизегӀан.

МацӀ хъвалаан жалго сумерал ургъараб лӀутӀхъваялдалъун. МацӀалъул генетикиял хурхенал чӀезарун гьечӀо.[5]

фонетикаялъул реконструкция гьаби захӀмалъизабулеб буго лъутӀахъваялъул графикаялъ. Ккола агглютинативияб ва эргативияб мацӀлъун. ПигӀлуялъул руго гӀемерал префиксал, буссинаби ва сверухълъелалда ориентации, амма гьечӀо заманалъул категориял. РагӀабазул гӀадатаб тартиб — SOV (субъект — объект — предикат).[5]

МугъчӀваял[хисизабизе | код хисизабизе]

Баянлъелал
Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «Prince table», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.
Цитатаби
  1. Woods C. 2006 "Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian". In S. L. Sanders (ed) Margins of Writing, Origins of Culture: 91–120 Chicago (Archive).
  2. Joan Oates (1979). Babylon [Revised Edition] Thames and Hudston, Ltd. 1986 p. 30, 52–53.
  3. The A.K. Grayson, Penguin Encyclopedia of Ancient Civilizations, ed. Arthur Cotterell, Penguin Books Ltd. 1980. p. 92
  4. Канева И. Т. Шумерский язык. — СПб.: Петербургское Востоковедение, 2006. — Гь. 6—7. — ISBN 5-85803-302-8.
  5. 5,0 5,1 Дьяконов И. М. Халип:Статья ЛЭС
  6. Prince 1914, p. 74.
  7. Prince 1908, p. xvii.
  8. Delitzsch 1914, p. 60-62.
  9. Langdon 1911, p. 117.
  10. Prince 1908, p. xvii-xviii.

Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «michal04», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.
Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «michal06», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.
Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «michal08», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.
Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «michal08p17», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.
Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «etcsl2005», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.

Цитатинабиялъул гъалатӀ: Тег <ref> с именем «Piotr Michalowski 2004, Pages 19-59», определённый в <references>, не используется в предшествующем тексте.

Библиография[хисизабизе | код хисизабизе]

  • Attinger, Pascal (1993). Eléments de linguistique sumérienne: La construction de du11/e/di. Göttingen: Vandenhoeck&Ruprecht. ISBN 3-7278-0869-1.
  • Delitzsch, Friedrich (1914). Grundzüge der sumerischen Grammatik. J. C. Hinrichs. OCLC 923551546.
  • Dewart, Leslie (1989). Evolution and Consciousness: The Role of Speech in the Origin and Development of Human Nature. Toronto: University of Toronto Press. ISBN 0-8020-2690-7.
  • Diakonoff, I. M. (1976). "Ancient Writing and Ancient Written Language: Pitfalls and Peculiarities in the Study of Sumerian" (PDF). Assyriological Studies. 20 (Sumerological Studies in Honor of Thorkild Jakobsen): 99–121.
  • Edzard, Dietz Otto (2003). Sumerian Grammar. Leiden: Brill. ISBN 90-04-12608-2. (grammar treatment for the advanced student)
  • Halloran, John (11 August 1999). "Sumerian Lexicon" (PDF). Sumerian Language Page. Халагьи 20 February 2021. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (квеки)
  • Halloran, John Alan (2006). Sumerian Lexicon: A Dictionary Guide to the Ancient Sumerian Language. Logogram Pub. ISBN 978-0978-64291-4.
  • Hayes, John (1990; 2nd ed. 2000), A Manual of Sumerian: Grammar and Texts. UNDENA, Malibu CA. ISBN 0-89003-197-5. (primer for the beginning student)
  • Hayes, John (1997), Sumerian. Languages of the World/Materials #68, LincomEuropa, Munich. ISBN 3-929075-39-3. (41 pp. précis of the grammar)
  • Jestin, J. (1951), Abrégé de Grammaire Sumérienne, Geuthner, Paris. ISBN 2-7053-1743-0. (118pp overview and sketch, in French)
  • Langdon, Stephen Herbert (1911). A Sumerian Grammar and Chrestomathy, with a Vocabulary of the Principal Roots in Sumerian, and List of the Most Important Syllabic and Vowel Transcriptions, by Stephen Langdon ... P. Geuthner. OCLC 251014503.
  • Michalowski, Piotr (1980). "Sumerian as an Ergative Language". Journal of Cuneiform Studies. 32 (2): 86–103. doi:10.2307/1359671. JSTOR 1359671. S2CID 164022054.
  • Michalowski,Piotr, (2004), "Sumerian", The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages pp 19–59, ed. Roger Woodward. Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 978-05-2156-256-0.
  • Prince, John D. (1908). Materials for a Sumerian lexicon with a grammatical introduction. Assyriologische Bibliothek, 19. Hinrichs. OCLC 474982763.
  • Prince, J. Dynely (October 1914). "Delitzsch's Sumerian Grammar". American Journal of Semitic Languages and Literatures. U of Chicago. 31 (1): 67–78. doi:10.1086/369755. ISSN 1062-0516. S2CID 170226826. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (квеки)
  • Rubio, Gonzalo (2007), "Sumerian Morphology". In Morphologies of Asia and Africa, vol. 2, pp. 1327–1379. Edited by Alan S. Kaye. Eisenbrauns, Winona Lake, IN, ISBN 1-57506-109-0.
  • Thomsen, Marie-Louise (2001) [1984]. The Sumerian Language: An Introduction to Its History and Grammatical Structure. Copenhagen: Akademisk Forlag. ISBN 87-500-3654-8. (Well-organized with over 800 translated text excerpts.)
  • Volk, Konrad (1997). A Sumerian Reader. Rome: Pontificio Istituto Biblico. ISBN 88-7653-610-8. (collection of Sumerian texts, some transcribed, none translated)

ТӀадеги цӀалиялъе[хисизабизе | код хисизабизе]

  • Friedrich Delitzsch (1914). Sumerisches glossar. J. C. Hinrichs. гь. 295. Халагьи 2011-07-05.
  • Ebeling, J., & Cunningham, G. (2007). Analysing literary Sumerian : corpus-based approaches. London: Equinox. ISBN 1-84553-229-5
  • Halloran, J. A. (2007). Sumerian lexicon: a dictionary guide to the ancient Sumerian language. Los Angeles, Calif: Logogram. ISBN 0-9786429-1-0
  • Shin Shifra, Jacob Klein (1996). In Those Far Days. Tel Aviv, Am Oved and The Israeli Center for Libraries' project for translating Exemplary Literature to Hebrew. This is an anthology of Sumerian and Akkadian poetry, translated into Hebrew.

КъватӀисел регӀелал[хисизабизе | код хисизабизе]

Халип:External links

Халип:Wikibooks

Халип:Language families Халип:Ancient Mesopotamia Халип:Eurasian languages