Иранияб календарь

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
Жакъа

Шаммат

27 април

2024


8 Ордибехешт

1403

[ЦІигьабизе]

Календарь
Календаралъул хӀакъалъулӀ
Календаралъул
тайпа

Бакъулаб, моцӀролаб, цоцӀролабгин бакъулаб

Халатсонал
лъей
8/33

Календаразул сияхӀ:
Армелинил · Армен: некӀсияб, насранияб · Ашур · Ацтек · Бахаи · Бенгал · Буддист · Бабилалъул · Бизантиялъул · Бакъбаккул славят · Вйетнам · Гилбурдил · Грегориан · Гуржи · Дари · НекӀсияб грек · Египт · НекӀсияб парс · НекӀсияб славян · ЖугьутӀ · Зороастрий · Гьинд: некӀсияб, гӀахьалаб · Инки · Иранияб · Ирланд · Исламияб · Келт · Гъиргъиз · Чин · Контил · Копт · Малай · Майа · Масоназул · Миньго · Непал · ЦӀияб юлиан · Пролептикияб: юлианияб, григорианияб · Румалъул · Румияб · Рунабазулаб · Симметрияб · Советияб · Стабилияб · Тамил · Тгьай: моцӀролаб, бакъулаб · Тибет · Лъабсезонаб · Тув · Туркмен · Паранс · Хакас · КанагӀаналъул · Харапп · Чучгье · Швед · Шумер · ХӀабаш · Юлианияб · Яванияб · Япон
Барельеф Персеполалда

Иранияб календарь яги Бакъул гьижра (парс تقویم هجری شمسی؛ سالنمای هجری خورشیدی‎) — астрономияб бакъул календарь Ираналда ва Афгъанистаналда хӀалтӀизабулеб[1].

Тарих[хисизабизе | код хисизабизе]

Зартуштияб календарь[хисизабизе | код хисизабизе]

Авестийское имя язата (в род.пад.) Значение Среднеперсидское название Современное персидское название
Оригинал Транскрипция
1 Frawašinąm Фраваши Frawardīn فَروَردین Farvardīn
2 Ašahe Vahištahe Аша Вахишта
(Наилучшая Истина)
Ardwahišt اُردیبِهِشت Ordībehešt
3 Haurvatātō Хаурватат (Целостность) Xordād خُرداد Xordād
4 Tištryehe Тиштрия (Сириус) Tīr تیر Tīr
5 Amərətatātō Амеретат (Бессмертие) Amurdād مُرداد Mordād
6 Xšaθrahe Wairyehe Хшатра Ваирья
(Власть Желанная)
Šahrewar شَهریوَر Šahrīvar
7 Miθrahe Митра (договор) Mihr مِهر Mehr
8 Apąm Воды Ābān آبان Ābān
9 Āθrō Огонь Ādur آذَر Āzar
10 Daθušō Творец
(то есть Ахура Мазда)
Day دی Dey
11 Waŋhə̄uš Manaŋhō Воху Мана
(Благой Помысел)
Wahman بَهمَن Bahman
12 Spəntayā̊ Ārmatōiš Спента Армаити
(Святое Благочестие)
Spandarmad اِسفَند Esfand

МоцӀазул цӀарал[хисизабизе | код хисизабизе]

Чан къо Фарси Ираналда Курдиял Дари Афгъанистаналда Пушту Афгъанистаналда Соответствие в григорианском календаре
(в невисокосный год)
Зодиакалъул гӀаламат
МФА Оригинал ГӀурус Латиница Сорани МФА Оригинал МФА Оригинал
1 31 færværdin فروردین Фарвардин Xakelêwe خاکەلێوە hamal حمل wrai ورى 21 март20 апрель Овен
2 31 ordiːbeheʃt اردیبهشت Ордибехешт Gullan (Banemer) گوڵان sawr ثور ɣwajai غویى 21 апрель21 май Телец
3 31 xordɒːd خرداد Хордад Cozerdan جۆزەردان dʒawzɒ جوزا ɣbarɡolai غبرګولى 22 май21 июнь Близнецы
4 31 tiːr تیر Тир Pûşper پووشپەڕ saratɒn سرطان t͡ʃunɡɑʂ چنګاښ 22 июнь22 июль Рак
5 31 mordɒːd مرداد Мордад Gelawêj گەلاوێژ asad اسد zmarai زمرى 23 июль22 август Лев
6 31 ʃæhriːvær شهریور Шагьривар Xermanan خەرمانان sonbola سنبله waʐai وږى 23 август22 сентябрь Дева
(букв. «колос»)
7 30 mehr مهر Мегьр Rezber ڕەزبەر mizɒn میزان təla تله 23 сентябрь22 октябрь Весы
8 30 ɒːbɒn آبان Абан Xezellwer (Gelarêzan) گەڵاڕێزان 'aqrab عقرب laɻam لړم 23 октябрь21 ноябрь Скорпион
9 30 ɒːzær آذر Азар Sermawez سەرماوەز qaws قوس lindəi لیندۍ 22 ноябрь21 декабрь Стрелец
10 30 dej دی Дей Befranbar بەفرانبار dʒadi جدی marɣumai مرغومى 22 декабрь20 январь Козерог
11 30 bæhmæn بهمن Багьман Rêbendan ڕێبەندان dalvæ دلو salwɑɣə سلواغه 21 январь19 февраль Водолей
(букв. «ведро»)
12 29/30 esfænd اسفند Эсфанд Reşeme ڕەشەمە hut حوت kab كب 20 февраль20 март ЧчугӀби

Сезонал[хисизабизе | код хисизабизе]

  • Ихх (парс بهار‎ [bæhɒr], пушту پسرلی‎ [psar’lai]): фарвардин, ордибехешт, хордад
  • Рии (парс تابستان‎ [tɒbestɒn], пушту دوبی‎ ['dobai]): тир, мордад, шахривар
  • Хасалихълъи (парс پایز‎ [pɒjiz], пушту منی‎ ['mənai]): мехр, абан, азар
  • Хасел (парс زمستان‎ [zemestɒn], пушту ژمی‎ ['ʒəmai]): дей, бахман, эсфанд

Анкьил къоял[хисизабизе | код хисизабизе]

Иранияб календаралда рекъон анкь байбихьула щаммат къоялъ, рузман къо выходной къо ккола.

  • Щаммат — Шанбэ (парс شنبه‎);
  • ГьатӀан — Йекьшанбэ (парс یکشنبه‎);
  • Итни — Дошанбэ (парс دوشنبه‎);
  • Талат — Сэшанбэ (парс سه شنبه‎);
  • АрбагӀ — Чахаршанбэ (парс چهارشنبه‎);
  • Хамис — Панджшанбэ (парс پنجشنبه‎);
  • Рузман — Джом’э (парс جمعه‎) яги Одинэ (парс آدینه‎)


Гь. балагье[хисизабизе | код хисизабизе]

Категория «Иранияб календарь» не найдена.

МугъчӀваял[хисизабизе | код хисизабизе]

  1. M. Heydari-Malayeri, A concise review of the Iranian calendar Archived 2011-07-16 at the Wayback Machine, Paris Observatory. (инг.)

Адабият[хисизабизе | код хисизабизе]

РегӀелал[хисизабизе | код хисизабизе]

Халип:Иранияб календаралъул моцӀал