Перейти к содержанию

Бенгал мацӀ

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
Бенгал мацӀ
বাংলা · Bangla
Абулеб куц[ˈbaŋla]
Территория Бангладеш ва Индия
Регион
ЭтниклъиБенгалал
КӀалъалелL1: 237 миллион (2011–2021)[1][2]
L2: 41 миллион (2011–2021)[1]
Цесел формаби
Диалектал
Официалаб статус
Официалаб мацӀ
Регулация гьаби
МацӀалъул кодал
ISO 639-1bn
ISO 639-2ben
ISO 639-3ben
Glottologbeng1280
Бенгал мацӀалъул географияб тӀибитӀи.
Гьанир руго ИФАлъул фонетикиял симболал. Кколеб кверчӀвай гьечӀони, нужеда бихьизе бегьула гьикъул гӀужур, ункъбокӀон, яги цогидал симболал Юникодалъул гӀужразул бакӀалда. ИФА симболазе байбихьул нухмалъи балагье гьаниб: Квеки:ИФА.

Бенгал мацІ, Бенгали, жиндирго Бангла абураб эндонимги бугеб (বাংলা [ˈbaŋla]), буго индо-арияб мацӀ, жинда Жанубияб Азиялда, хасго Гьиндустаналъул субконтиненталъул бакъбаккул рахъалда ругел бенгалал кІалъалеб; ккола Бангладешалъе ва Индиялъул штат БакътІерхьул Бенгалалъе националаб мацӀлъун. Бенгал мацІалда кІалъелзул гІурабгІан рикӀкӀен буго Трипуралда ва Ассамалъул Барак расалъуда. Гьеб ккола Бангладешалда официалаб ва бищун тІибитІараб мацІ ва Индиялъул 22 мацІалдса Гьинди мацІалда хадуб кІиабилеб бищун тІибитІараб. Жиб рахьдал мацІлъун гІага-шагарго 228 миллион чиясе ва кІиабилеб мацІлъун жеги 37 миллион чиясе кколеб букІиналъ,[4][5] Бенгал мацІ буго щуабилеб бищун тІибитІараб рахьдал мацІлъун ва киналниги жинда кІалъалезул рикӀкӀадул рахъалъ бищун тІиритІарал мацІазул анкьабилеблъун.[6][7]

Бангладешалъул официалаб ва де факто националаб мацІ буго гьанжесеб стандартаб бенгал.[8][9][10] Эб ккола миллаталъул лингва франкалъун, бенгалиязул 98% тІоцебесеб мацІалда гІадин эркенго кІалъала гьеб мацІалда.[11][12] Индиялда бенгали мацІ официалаблъун буго БакътІерхьул Бенгалиялда, Трипуралда ва Ассам штаталъул регион Барак расалъуда. Гьеб буго Бенгал бугъазалда ругел Андаман ва Никобар чІинкІиллъабазда бищун тІибитІараб мацІ,[13] ва гьелда кІалъалезул гІурабгӀан къадар буго цогидал штатаздаги, гьездаго гъорлӀ Дели, Чатисгарх ва Джархканд.[14] Бенгал мацІалда кІалъала гІезегІан къадар бугеб бенгали диаспора (Бангладешалъул диаспора ва Индиялъул бенгалал): Пакистаналда, КӀудияб Британиялда, Цолъарал Штатазда ва ГІагараб Бакъбаккуда.[15]

Бенгал мацІ цебетІолеб букІана 1300-гІан соналъ. Бенгал литература, жиндирго адабияталъулаб азарсонил тарихгун, гІатІиго цебетІолеб букІана Бенгал цӀилъул заманалдаса, ва гьеб буго Азиялда бугеб бищун хьолбохъ битІараб ва батІи-батІияб адабияталъулаб гІадатлъилъун. 1948-лелдаса 1956-лелде букІараб Бенгал мацІалъулаб багъа-бачариялъ, жиндица Бенгал мацІ Пакистаналъул расмияб мацІлъун гьаби тІалаб гьабулеб букІараб, квер бакъана Бакъабаккул Бенгалалда бенгал национализм цебетІеялъе, гьеб сабаблъун 1971 соналъ лӀугьана Бангладеш пачалихъ. Бенгал мацІ ккола бенгал идентилъиялъул квинтэссенциялъун, ва элъ цолъизабула културияб рахъалъ батІалъи бугеб регион.

Бенгалалъул некІсиял мацІал

[хисизабизе | код хисизабизе]

Гьоркьохъел гІасраби

[хисизабизе | код хисизабизе]

Географияб ареал

[хисизабизе | код хисизабизе]

Расмияб статус

[хисизабизе | код хисизабизе]

КІалъаялъул ва адабияталъулал батІалъаби

[хисизабизе | код хисизабизе]

Хъвай-хъвагІиялъул система

[хисизабизе | код хисизабизе]

Орфографияб гъварилъи

[хисизабизе | код хисизабизе]

Рагьукъазул кластер

[хисизабизе | код хисизабизе]

РагІабазул тартиб

[хисизабизе | код хисизабизе]

Бенгал мацІалъе Сводешил сияхІ

[хисизабизе | код хисизабизе]

Мисалалъе текстал

[хисизабизе | код хисизабизе]
  1. ^ a b c Халип:E27
  2. ^ "Scheduled Languages in descending order of speaker's strength - 2011" (PDF). Registrar General and Census Commissioner of India. Архивация (PDF) оригиналалдаса, 14 новембер 2018. Боси: 28 юн 2018.
  3. ^ Jharkhand gives second language status to Magahi, Angika, Bhojpuri, and Maithili, The Avenue Mail (21 март 2018). Архив гьабун буго аслуялдаса 28 март 2019. Хал гьабун буго 16 юл 2020.
  4. ^ Цитатинабиялъул гъалатӀ: Мекъаб тег <ref>; мурад баян гьабун хъвалеб Ethnologue_ben -лъе текст бихьизабун гьечІо
  5. ^ Hays, Jeffrey. "BENGALIS – Facts and Details". factsanddetails.com. Архивация оригиналалдаса, 30 юл 2017. Боси: 4 юл 2018.
  6. ^ "The World Factbook". www.cia.gov (мацӀ: английский). Central Intelligence Agency. Архивация оригиналалдаса, 13 фебруар 2008. Боси: 21 фебруар 2018.
  7. ^ "Summary by language size". Ethnologue (мацӀ: английский). 3 октобер 2018. Архивация оригиналалдаса, 11 септембер 2013. Боси: 21 фебруар 2019.
  8. ^ "Bangla Bhasha Procholon Ain, 1987" বাংলা ভাষা প্রচলন আইন, ১৯৮৭ [Bengali Language Implementation Act, 1987] (PDF). Bangladesh Code বাংলাদেশ কোড (мацӀ: Bengali). Том. 27 (Online ред.). Dhaka: Ministry of Law, Justice and Parliamentary Affairs, Bangladesh. Архивация оригинал (PDF), 5 юл 2016. Боси: 23 май 2019.
  9. ^ "Bangla Language – Banglapedia". en.banglapedia.org. Архивация оригиналалдаса, 6 юл 2015. Боси: 12 септембер 2018.
  10. ^ "Article 3. The state language". The Constitution of the People's Republic of Bangladesh. Ministry of Law, The People's Republic of Bangladesh. Боси: 23 май 2019.
  11. ^ "National Languages Of Bangladesh". einfon.com. 11 юн 2017. Архивация оригиналалдаса, 2 август 2017. Боси: 12 септембер 2018.
  12. ^ "5 Surprising Reasons the Bengali Language Is Important". 17 август 2017. Архивация оригинал, 26 юн 2018. Боси: 10 март 2018.
  13. ^ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India (July 2012 to June 2013)" (PDF). National Commission for Linguistic Minorities. 16 юл 2014. Архивация оригинал (PDF), 2 январ 2018. Боси: 20 фебруар 2018.
  14. ^ "50th REPORT OF THE COMMISSIONER FOR LINGUISTIC MINORITIES IN INDIA" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. Архивация оригинал (PDF), 8 юл 2016. Боси: 23 май 2019.
  15. ^ "Bengali Language". www.britannica.com. Архивация оригиналалдаса, 26 юн 2018. Боси: 12 септембер 2018.


ТІадеги цІалиялъе

[хисизабизе | код хисизабизе]
  • Thompson, Hanne-Ruth (2012). Bengali (хвараб регӀел). Volume 18 of London Oriental and African Language Library. John Benjamins Publishing. ISBN 90-272-7313-8.
  • Dasgupta, Probal (2003). Bangla. In George Cardona and Dhanesh Jain, (eds) The Indo-Aryan languages. London/New York: Routledge, 351–390.

КъватІисел линкал

[хисизабизе | код хисизабизе]

Халип:Wikiquote Халип:Sisterlinks

Халип:Languages of Bangladesh Халип:Languages of India Халип:Eastern Indo-Aryan languages