Цивилизация
Цивилизация (лат. civis — ватІанчилъиялъулаб, пачалихъияб абураб рагІудаса) — комплексияб жамгІият, жиндие сипат-сурат гьабулеб шагьарияб цебетІеялдалъун, жамгІияб стратификациялдалъун, бетІерлъи гьабиялъул формаялдалъун ва коммуникациялул симболикияб системаялдалъун (хъвай-хъвагІи гІадал)[2][3][4][5][6][7][8][9].
Цивилизациял ратІа тІечІого рухьарал рукІуна ва тІадеги мухІкан гьарула цогидал жамгІиялги сиясиялгин экономикаял сипат-суратаз: централизация, гІадамал рукІа, цогидал рухІчІаголъаби рукІа рукъалде руссинари, захІматалъул специализация, маданиябгин интеграллъараб прогрессалъулаб ва тІадегІанлъиялъулаб идеалогия, монументалияб архитектура, магъалалъи, росдал магІишаталда ва экспансионизмалда рай гІадал[3][4][5][7][8][9].
Тарихияб рахъалъ "цивилизация" гІемерисеб бичІчІулеб букІана дагьабги кІудияб ва "цебетІураб" маданият хІисабалда, дагьалги гІисинал, примитивиял маданиятазде данде жал лъолел[2][4][5][10]. Гьеб гІатІидаб магІнаялда цивилизация данде лъола централлъичІел къавмазулал жамгІиятазде, жидеде гъорлъе гочарулел гІухьбузулги, неолитикиял жамгІиятазулги ялъуни чанахъаби-бакІарунчагІазулги маданиятал рачунел; амма цо-цо гьел данде лъола гьединго маданиятазда, жал жибго цивилизациялда жанир ратараздеги. Цивилизациял ккола гІуцІарал, гІемер чи вугел чІчІей бугел бакІал, иерархиял жамгІиял классазде рикьарал, бетІерлъуда элитаги бугел, гьезие мутІигІлъулеб росдалаб халкъги бугел, жинца интенсивияб росдал магІишатги, даран-базарги гьабулеб, гІиси-бикъинаб мануфактураги бугеб, магІдан-къоноги бахъулеб. Цивилизациялъ концентратлъизабула къуват, хутІараб тІабигІаталда, гьенибго гъорлъ инсанияталдаги тІад кверщел тІибитІизабулаго[11].
Цивилизация, гьелъул этимологиялда рекъон (ралагье гъорлкьегІан), буго байбихьудасанго шагьаразда хурхараб бичІчІи. Бищун цебесеб цивилизация бакки хурхараб буго неолитикияб революциялъул ахирисел этапазда, жиндир кульминациялъун гІахьалго хехаб шагьаралъулаб революциялъулги ва жиндирсиясияб цебетІей бетІерлъул элита баккиялда хурхараб пачалихъал лъугьиналъулги процесслъун бугел.
Концепциялъул тарих[хисизабизе | код хисизабизе]
Сипат-суратал[хисизабизе | код хисизабизе]
Маданияб идентитлъи[хисизабизе | код хисизабизе]
Комплексиял системаби[хисизабизе | код хисизабизе]
Тарих[хисизабизе | код хисизабизе]
Шагьаралъулаб революция[хисизабизе | код хисизабизе]
Агъаб ригь[хисизабизе | код хисизабизе]
Гьанжелъи[хисизабизе | код хисизабизе]
Цивилизациял щапи[хисизабизе | код хисизабизе]
БукІинисеб[хисизабизе | код хисизабизе]
Инсанияталъул гурел цивилизациял[хисизабизе | код хисизабизе]
Ралагье гьединго[хисизабизе | код хисизабизе]
Библиография[хисизабизе | код хисизабизе]
КъватІисел регІелал[хисизабизе | код хисизабизе]
- ↑ "Chronology". Digital Egypt for Universities. University College London. 2000. Архивация: 16 March 2008. Check date values in:
|archive-date=(кумек) - ↑ 2,0 2,1 Adams, Robert McCormick (1966). The Evolution of Urban Society. Transaction Publishers. гь. 13. ISBN 9780202365947. Архивация: 30 December 2016. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек) - ↑ 3,0 3,1 Haviland, William et al. (2013). Cultural Anthropology: The Human Challenge. Cengage Learning. гь. 250. ISBN 978-1285675305. Архивация: 13 July 2019. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек)CS1 maint: uses authors parameter (link) - ↑ 4,0 4,1 4,2 Wright, Ronald (2004). A Short History anthropological. ISBN 9780887847066.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Llobera, Josep (2003). An Invitation to Anthropology. Berghahn Books. гьгь. 136–137. ISBN 9781571815972. Архивация: 30 December 2016. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек) - ↑ Fernández-Armesto, Felipe (2001). Civilizations: Culture, Ambition, and the Transformation of Nature. Simon & Schuster. ISBN 9780743216500. Архивация: 1 April 2021. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек) - ↑ 7,0 7,1 Boyden, Stephen Vickers (2004). The Biology of Civilisation. UNSW Press. гьгь. 7–8. ISBN 9780868407661. Архивация: 30 December 2016. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек) - ↑ 8,0 8,1 Solms-Laubach, Franz (2007). Nietzsche and Early German and Austrian Sociology. Walter de Gruyter. гьгь. 115, 117, and 212. ISBN 9783110181098. Архивация: 30 December 2016. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек) - ↑ 9,0 9,1 1964-, AbdelRahim, Layla. Children's literature, domestication and social foundation : narratives of civilization and wilderness. New York. гь. 8. ISBN 9780415661102. OCLC 897810261.CS1 maint: numeric names: authors list (link)
- ↑ Bolesti, Maria (2013). Barbarism and Its Discontents. Stanford University Press. ISBN 9780804785372. Архивация: 1 April 2021. Боси: 20 June 2015. Check date values in:
|access-date=, |archive-date=(кумек) - ↑ Mann, Michael (1986). The Sources of Social Power. 1. Cambridge University Press. гьгь. 34–41.