Миллат
Миллат (гӀар. ملة) ялъуни на́ция (лат. natio) ккола гӀадамазул гӀаммлъи, жиб гӀаммаб мацӀалъул, тарихалъул, этникияб хáслъиялъул яги маданияталъул, гӀаммаб территориялъул аслуялда жиб лӀугьараб. БатІайиса абуни, хасаб пачалихъалъул ватӀанчагӀазул гӀаммлъи[1], сиясиябгин тарихияб рахъалъ жибго жиндаго чӀчӀараб, хӀукъукъал ращадал ва тӀубарал, жидер уникалияб миллияб идентитлъи бугел индивидазул гӀаммлъи[2][3].
Миллат ккола этникиялдасаги сиясияб къокъа[4][5]; гьелъие сипат гьабула «тӀубан мобиллъизабураб яги институционаллъизабураб этникияб къокъа» хӀисабалда[2]. Цо-цо миллатал ращад гьарун руго этникиял къкокъабигун (этникияб национализм ва миллияб пачалихъ), амма цо-цоял руго ращалъизарун жамгӀияб яги сиясияб конституциялъул рукӀингун (ватӀанчилъиялъулаб национализм ва мультикультурализм)[2]. Гьединго гьелъие сипат гьабула жиндирго автономияги, цолъиги хасал интересалги ричӀчӀулеб маданиябгин сиясияб къокъа хӀисабалда[6]. Халкъаздагьоркьосеб къануналда термин "нация" хӀалтӀизабула суверенияб пачалихъалъе.
Американазул политологчи Бенедикт Андерсоница сипат гьабун буго миллаталъе "имагинияб гӀаммлъи" гӀадин[7], австралиязул академик Пол Джеймсица гьеб рикӀкӀунеб буго "абстрактияб гӀаммлъи" хӀисабалда[8]. Миллат/Нация имагинияб гӀаммлъилъун ккола гӀатӀилъарал ва гӀаммал бухьенал ццере чӀчӀезариялъе материалиял шартӀал рукӀиналъулги гьеб объективго имперсоналияб букӀиналъулги магӀнаялда, миллаталда жанив щибав индивидас субъективго живго цогидазулгун черлъизабураб цолъиялъул бутӀалъун рикӀкӀунев ватаниги. КӀудияб бутӀаялъухъего миллаталъул бутӀачагӀи хутӀула цоцазе чияраллъун ва, рес бугеб жо, киданиги дандчӀваларо[9]. ГӀадамазул гӀемераб къадар миллат букӀине кколарин ва гьелъул букӀин лъугӀанин абураб божиялде рачӀанани гурони миллат тӀагӀунаро[10][11][12].
Этимология ва терминология[хисизабизе | код хисизабизе]
Гьоркьохъел гІасрабазул миллатал[хисизабизе | код хисизабизе]
Цебесеб модерналъул миллатал[хисизабизе | код хисизабизе]
ЖамгІиял гІелмаби[хисизабизе | код хисизабизе]
Миллат бичІчІиялде нухал[хисизабизе | код хисизабизе]
Сиясияб миллат[хисизабизе | код хисизабизе]
Этнонация[хисизабизе | код хисизабизе]
Миллат ва миллатлъи[хисизабизе | код хисизабизе]
Миллат ва этнос академикияб гІелмуялда[хисизабизе | код хисизабизе]
Миллат ва мацІ[хисизабизе | код хисизабизе]
Миллат лъугьин[хисизабизе | код хисизабизе]
Миллияб маданият[хисизабизе | код хисизабизе]
Психологикияб аспект[хисизабизе | код хисизабизе]
Балагье гьединго[хисизабизе | код хисизабизе]
- ВатІанчилъи
- Шагьаралъулаб хурхен
- Улка
- ХІукумат
- Идентитлъи (жамгІияб гІелму)
- Имагинияб гІаммлъи
- Гьарурал гІадатал
- Миллатлъиялда рекъон гІадамазул сияхІ
- Мета-этниклъи
- Мультинационалияб пачалихъ
- Миллияб эмблема
- Миллияв илагь
- Миллияб ракІалдабукІин
- Миллатчилъи (Национализм)
- Миллатлъи
- ГІадамал
- Сиясат (Политика)
- Къавм (гІараб мацІалда)
- Раса (инсанияб категоризация)
- Сепаратизм
- Ирредентизм
- ЖамагІат (Социум)
- Суверенияб пачалихъ
- Пачалихъикъаб миллат
- Къавм (Триба)
- Жумгьурият (Республика)
- Жумгьуриятчилъи (Республиканизм)
ХІужжаби[хисизабизе | код хисизабизе]
- ↑ "НАРОД". iphlib.ru. Боси: 2020-04-10.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Eller 1997.
- ↑ "«Нация — это ежедневный плебисцит»" (русский). rusplt.ru. Боси: 2020-02-06.
- ↑ nation // Black's Law Dictionary / Garner, Bryan A.. — 10th (инг.)авар.. — 2014. — Гь. 1183. — ISBN 978-0-314-61300-4.
- ↑ James, Paul (инг.)авар. Nation Formation: Towards a Theory of Abstract Community (инг.). — London: Sage Publications (инг.)авар., 1996.
- ↑ Anthony D. Smith (8 January 1991). The Ethnic Origins of Nations. Wiley. гь. 17. ISBN 978-0-631-16169-1. Check date values in:
|date=(кумек) - ↑ Anderson, Benedict (1983). Imagined Communities. London: Verso Publications.
- ↑ James, Paul (1996). Nation Formation: Towards a Theory of Abstract Community. London: Sage Publications. гь. 34.
A nation is at once an objectively abstract society of strangers, usually connected by a state, and a subjectively embodied community whose members experience themselves as an integrated group of compatriots.
- ↑ James, Paul (2006). Globalism, Nationalism, Tribalism: Bringing Theory Back In. London: Sage Publications.
- ↑ "End of nations: Is there an alternative to countries?". New Scientist. Боси: 10 May 2017. Check date values in:
|access-date=(кумек) - ↑ homo deus by Yuval Noah Harari
- ↑ Packard, Vance (1968). A Nation of Strangers. Боси: 8 November 2018. Check date values in:
|access-date=(кумек)
Иццал[хисизабизе | код хисизабизе]
- Anderson, Benedict (1983). Imagined Communities. London: Verso Publications.
- Gellner, Ernest (1983). Nations and Nationalism. Cambridge: Blackwell.
- James, Paul (1996). Nation Formation: Towards a Theory of Abstract Community — Volume 1. London: Sage Publications.
- James, Paul (2006). Globalism, Nationalism, Tribalism: Bringing Theory Back In — Volume 2 of Towards a Theory of Abstract Community. London: Sage Publications.
- Smith, Anthony (1986). The Ethnic Origins of Nations. London: Blackwell.
- Bhabha, Homi K. (1990). Nations and Narration. New York: Routledge.
- Eller, Jack David (1997). «Ethnicity, Culture, and "The Past"». Michigan Quarterly Review 36 (4).
ТІадеги цІалиялъе[хисизабизе | код хисизабизе]
- Manent, Pierre (2007). "What is a Nation?", The Intercollegiate Review, Vol. XLII, No. 2, pp. 23–31.
- Renan, Ernest (1896). "What is a Nation?" In: The Poetry of the Celtic Races, and Other Essays. London: The Walter Scott Publishing Co., pp. 61–83.
- Smith, Anthony D. (1981). The Ethnic Revival in the Modern World. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521232678.
- Smith, Anthony D. (1995). Nations and Nationalism in a Global Era. Cambridge: Polity Press.
- Smith, Anthony D. (2000). The Nation in History: Historiographical Debates about Ethnicity and Nationalism. Hanover: University Press of New England. ISBN 9781584650409.
- Smith, Anthony D. (2010) [2001]. Nationalism: Theory, Ideology, History (2. б.). Cambridge: Polity Press. ISBN 9780745651279.
- Smith, Anthony D. (2009). Ethno-symbolism and Nationalism: A Cultural Approach. London and New York: Routledge. ISBN 9781135999483.
- Smith, Anthony D. (2013). The Nation Made Real: Art and National Identity in Western Europe, 1600-1850. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199662975.