Герман мацӀ гьумералъул иццухъ ралагьизе

{{Infobox language
| name             = Герман
| nativename       = {{lang|de|Deutsch}}
| pronunciation    = {{IPA-de|dɔɪtʃ|}}
| region           = [[German-speaking Europe]]
| speakers         = <!-- PLEASE, DO NOT EDIT THIS SECTION BEFORE CONSULTING THE TALK PAGE! --><!--to nearest 5M-->95 миллион
| date             = 2014
| ref              =<ref name=eurobarometer />
| speakers2        = [[КІиабилеб мацІ|КІиабилеб мацІ хІисабалда]]: 10–15&nbsp;млн (2014)<ref name=eurobarometer />
| familycolor      = Indo-European
| fam2             = [[Германиял мацІал|Германияб]]
| fam3             = [[БакътІерхьул германиял мацІал|БакътІерхьул германияб]]
| fam4             = [[ТІасагерман мацІ]]
| ancestor         = [[Басрияб тІасагерман мацІ]]
| ancestor2        = [[Гьоркьохъеб тІасагерман мацІ]]
| ancestor3        = [[Цебесеб цІияб тІасагерман мацІ]]
| stand1           = [[Стандартияб герман мацІ]] ([[Германиялъул стандартияб герман мацІ|Германиялъул]], [[Швейцариялъул стандартияб герман мацІ|Швейцариялъул]], [[Австриялъул стандартияб герман мацІ|Австриялъул]])
| script           = {{plainlist|
* [[Латин хъвай-хъвагІи]] ([[Герман алипба]])
* [[Герман брайл]]}}
| sign             = [[Ишарабазулаб герман мацІ]]
| nation           = {{Collapsible list | titlestyle = font-weight:normal; background:transparent; text-align:left; | title = [[Герман мацІ расмияблъун бугел территориалиял гІуцІалабазул сияхІ|6 пачалихъ]]|
|{{flag|Австрия}}
|{{flag|Бельгия}}
|{{flag|Германия}}
|{{flag|Лихтенштейн}}
|{{flag|Люксембург}}
|{{flag|Швейцария}}
}}
<br />{{Collapsible list |titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;|title=[[Герман мацІ расмияблъун бугел территориалиял гІуцІалабазул сияхІ|2 икълим]]|
|{{flag|Жанубияб Тироль}} (Италия)
|{{flagicon|Польша}}  [[Польшаялъул кІиго мацІалда кІалъалел коммунаби#Пол/Герман|31 гмин]] [[Опол воеводлъи|Опол]] ва [[Силезиялъул воеводлъи]]язда (Польша)
}}
<br />{{Collapsible list |titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;|title=[[List of countries where Spanish is an official language#International institutions|Various international institutions]]
}}
| minority         = <!--DO NOT ADD COUNTRIES/DEPENDENCIES BEFORE CONSULTING THE TALK PAGE AND CITING DEFINITE SOURCES!--> {{Collapsible list | titlestyle = font-weight:normal; background:transparent; text-align:left; | title = [[Герман мацІ расмияблъун бугел территориалиял гІуцІалабазул сияхІ#Цогидал къануниял статусал|10 пачалихъ<br /><small>(рикІкІараб дагьбутІа/миллияб мацІ)</small>]]|
|{{flag|Бразилия}} <small>(9 муниципалитет)</small>
|{{flag|Чехия}}
|{{flag|Дания}} <small>([[Жанубияб Даниялъул икълим|Сидданмарк]])</small>
|{{flag|Гьунгария}}
|{{flag|Италия}} <small>([[Трентино]])</small>
|{{flag|Намибия}}
|{{flag|Польша}}
|{{flag|Румыния}}
|{{flag|Россия}} <small>([[Азовалъул герман миллияб район]])</small>
|{{flag|Словакия}} <small>(икълимияб)</small>
}}
| agency           = ''Расмияб гьечІо''<br />
(Орфография нухда бачуна [[Герман орфографиялъул шураялъ]])<ref name="IDS-2010">{{Cite web |url=https://www.rechtschreibrat.com/der-rat/ueber-den-rat/ |title=Über den Rat |publisher=[[Institute for the German Language]] |access-date=11 October 2010}}</ref>
| iso1             = de
| iso2b            = ger
| iso2t            = deu
| lc1              = deu
| ld1              = [[Стандартияб Геман мацІ|Герман мацІ]]
| lc2              = gmh
| ld2              = [[Гьоркьохъеб тІасагерман мацІ]]
| lc3              = goh
| ld3              = [[Басрияб тІасагерман мацІ]]
| lc4              = gct
| ld4              = [[Товар колониялъул диалект|Товар колониялъул герман мацІ]]
| lc5              = bar
| ld5              = [[Бавар мацІ|Бавар мацІ]]
| lc6              = cim
| ld6              = [[Cimbrian language|Cimbrian]]
| lc7              = geh
| ld7              = [[Hutterite German]]
| lc8              = ksh
| ld8              = [[Colognian dialect|Kölsch]]
| lc9              = nds
| ld9              = [[Low German]]{{refn|group=nb|The status of Low German as a German variety or separate language is subject to discussion.{{sfn|Goossens|1983|p=27}}}}
| lc10             = sli
| ld10             = [[Silesian German|Lower Silesian]]
| lc11             = ltz
| ld11             = [[Luxembourgish language|Luxembourgish]]{{refn|group=nb|The status of Luxembourgish as a German variety or separate language is subject to discussion.}}
| lc12             = vmf
| ld12             = [[Main-Franconian dialects|Mainfränkisch]]
| lc13             = mhn
| ld13             = [[Mòcheno language|Mòcheno]]
| lc14             = pfl
| ld14             = [[Palatine German language|Palatinate German]]
| lc15             = pdc
| ld15             = [[Pennsylvania German language|Pennsylvania German]]
| lc16             = pdt
| ld16             = [[Plautdietsch language|Plautdietsch]]{{refn|group=nb|The status of Plautdietsch as a German variety or separate language is subject to discussion.{{sfn|Goossens|1983|p=27}}}}
| lc17             = swg
| ld17             = [[Swabian German]]
| lc18             = gsw
| ld18             = [[Swiss German]]
| lc19             = uln
| ld19             = [[Unserdeutsch language|Unserdeutsch]]
| lc20             = sxu
| ld20             = [[Upper Saxon German|Upper Saxon]]
| lc21             = wae
| ld21             = [[Walser German]]
| lc22             = wep
| ld22             = [[Westphalian language|Westphalian]]
| lc23             = hrx
| ld23             = [[Riograndenser Hunsrückisch German|Riograndenser Hunsrückisch]]
| lc24             = yec
| ld24             = [[Yenish language|Yenish]]
| lingua           = 52-ACB–dl ([[Standard German]]) <br> 52-AC (Continental West Germanic) <br> 52-ACB (Deutsch & Dutch) <br> 52-ACB-d ([[Central German]]) <br> 52-ACB-e & -f ([[Upper German|Upper]] and [[Swiss German]]) <br> 52-ACB-h ([[German diaspora|émigré German]] varieties, including 52-ACB-hc ([[Hutterite German]]) & 52-ACB-he ([[Pennsylvania German language|Pennsylvania German]] etc.)<br> 52-ACB-i ([[Yeniche language|Yenish]]) <br/>Totalling 285 varieties: 52-ACB-daa to 52-ACB-i
| glotto           = high1289
| glottoname       = High German
| glotto2          = fran1268
| glottoname2      = Middle German
| glotto3          = high1286
| glottoname3      = Upper German
| map              = Legal status of German in the world.svg
| mapcaption       = {{legend|#ffcc00|(Цадахъ-)Расмияб ва гІемерисезул мацІ}}
{{legend|#d98575|Цадахъ-расмияб, амма гІемерисезул гуреб мацІ}}
{{legend|#7373d9|Къанунияб дагьбутІаялъул/маданияталъул мацІ}}
{{legend|#30efe3|ДагьбутІаялъул къанунияб гуреб мацІ}}
| notice           = IPA
}}

'''Герман мацІ''' ({{lang|de|Deutsch}}, {{IPA-de|dɔɪ̯tʃ|pron|de-Deutsch.ogg}}){{refn|group=nb|The word ''deutsch'' (together with ''dutch'') is derived from the old thiud, people, nation; deutsche Sprache signifies therefore "national or popular language, in opposition to the official language, which, in ancient times, was by necessity Latin."{{sfn|Boltz|1872|p=2}}}} — [[БакътІерхьул германиял мацІал|БакътІерхьул германияб мацІ]], жибги аслияб къагІидаялъ Централияб Европаялда бугеб. Гьеб ккола бищун тІибитІараблъун ва расмияблъун [[Германия]]лда, [[Австрия]]лда, [[Швейцария]]лда, [[Лихтенштейн]]алда, ва Италиялъул [[Жанубияб Тирол]]алда. Гьединго герман мацІ буго цадахъ-расмияблъун  [[Люксембург]]алдаги [[Бельгия]]лдаги (хасго [[Бельгиялъул германалда кІалъалел жамагІатал|герман мацІалда кІалъалел жамагІатазда]]), ва  миллияблъун буго [[Намибия]]лда. 

==Классификация==

==Тарих==

===НекІсияб герман мацІ===

===Гьоркьохъеб тІасагерман мацІ===

===Цебесеб цІияб тІасагерман мацІ===

===Австриялъул империя===

===Стандартизация===

==Географияб ареал==

===Европа===

===Африка===

====Намибия====

====Жанубияб Африка====

===Шималияб Америка===

===Жанубияб Америка===

===Океания===

===КъватІисеб мацІ хІисабалда===

==Стандартияб герман мацІ==

===Тайпаби===

==Сверелал==

==Фонология==

===Рагьукъал===

====Рагьукъазул битІунхъван====

===Рагьарал===

==Грамматика==

===ЦІарул флексия===

===ФигІлуялъул флексия===

====ФигІлабазул цеберегІелал====

===РагІабазул тартиб===

====Кумекалъул фигІлаби====

====Модалиял фигІлаби====

====ГІемерлъул инфинитивал====

==РагІабазул къадар==

==Орфография==

===Гьанжесеб заманалда===


===Цебесеб===

===Орфографиялъул реформа===

== Балагье гьединго==

==ХІужжаби==
{{ХІужжаби}}

==РегІелал==

[[Категория:Герман мацІ| ]]
[[Категория:Флексияб мацІ]]
[[Категория:ТІасагерман мацІал]]
[[Категория:Австриялъул мацІал]]
[[Категория:Бельгиялул мацІал]]
[[Категория:ерманиялъул мацІал]]
[[Категория:Лихтенштейналъул мацІ]]
[[Категория:Люксембургалъул мацІал]]
[[Категория:Намибиялъул мацІал]]
[[Категория:Швейцариялъул мацІал]]