Аваразул кицаби ва абиял

Аваразул кицаби ва абиял ва бицанкӀаби

А

• АбичӀого тараб рагӀи хазина буго.
• Абундачазда хадуй лъугьарай, хварай цо гӀаданалъул хабаде ккарайила.
• Абураб нахъ буссунаро, хъвараб бацӀцӀунаро.
• Абураб рагӀи — рехараб чӀор.
• Абурай ясалда аскӀов гӀадин кванай.
• Абурасе гуро йикӀуней, ячарасейин.
• АбухӀанипаца хӀама биччачӀони, ХӀанукаца оц биччаларо.
• Авал гьечӀеб ахирги букӀунаро, ахир гьечӀеб авалги букӀунаро.
• Аварагасул цӀани парсахъа тӀаде унел рукӀун ратиларо.
• Авлахъалда гӀи тӀагӀани, тӀехӀаб гъвалица бетӀepлъи гьабула.
• Агъаз гьечӀес черх чӀвала, чехь квешас рукъ чӀвала.
• Азарго галул нух цо галудалъун бай бихьула.
• Азарго оц бугев цо релълъмаххалде ккаравила.
• Аздагьодул рокьи росул бералъухъ ккарабила.
• Алазан рагӀалда бицараб ици гохӀилъ батула.
• Алипалъ би ккун, биялъ ти ккун.
• Алипалъ таниги, тиялъ йосила: Тела магӀарулав, щвела лъарагӀав.
• Аллагьас хъвай цо жо буго, вехьасги хӀисаб гьабизе ккелаан.
• Аллагьас бегӀерараб жо зазила, гӀадамас бегӀерараб гӀучӀила.
• Аллагьасеги хур рак чӀвараб бокьула.
• Аллагьасги хъвала, хъвазабуни.
• Аллагьасде таваккал тӀаме, хӀамаги бухьун.
• Аниб берцинаб, доба сурукъаб те, доба берцинаб, аниб сурукъаб ккве (росасе уней ясалда эбелалъ).
• Анисан бох бегьичӀони, бохсан ратӀа бегьуларо.
• Анищазул хур бекьун, мискин бечелъиларо.
• Анкь бараб лъалалде лъагӀел уна, лъагӀел бараблъалалде гӀумру уна.
• Анкьица гӀалалъуналдаса, цо къоялъ бартилъун лъикӀ.
• АнцӀул борце, цин къотӀе.
• Анщинахъе нух лъие битӀулеб, бекьанщинахъе хур лъие бачӀунеб.
• Араб батуларо, тараб щоларо.
• Араб те, щвараб ккве.
• Араб, хвараб хвезе те, хинаб, цӀияб тӀаде цӀай.
• Аралда хадув хапоге.
• Аралда хадув гӀандулев вехь: Таралда хадуб гӀандулеб бацӀ.
• Арас таниги, тарас кквела.
• Ах таниги — цо хӀакъ, кӀоркӀона кваниги-цо хӀакъ.
• Ах цӀехоге, цӀибил кванай.
• АхӀмакъ анищаз бечелъула.
• Ахир гьечӀеб авалбукӀунаро, хиси гьечӀеб балъ букӀунаро.
• АхӀараб бакӀалде инчӀони — я барщунилан кколеб, я хӀинкъунилан кколеб.
• АхӀарасул къватӀиб, тӀупарасул рокъоб. АхӀи басра гьабуге.
• АхӀичӀого бачӀараб гьойде ракьа чухӀичӀого рехула,
• АхӀичӀого вачӀарав гьобол вачӀаравго нухалъ уна.
• АхӀун биччаге, вахчун кванаге.

Б

• Бавудаса гуребила оц лъалеб бугьудасайила.
• Багъарараб гӀусалъе дару—бахъи.
• Багъарараб хӀатӀида хӀатӀ рекӀуна.
• Багъарараб квералъ квасул нухи къала.
• Багьа гьечӀеб гьанал гьагӀу лъикӀаб букӀунаро.
• Багьана батизе бигьаяб жо.
• Багьана гьечӀого барщарав, мухь кьечӀого рекъола.
• Багьаралда лъимараб бани, лъеберго къо тӀокӀаб бала.
• БагӀараб кколебилан нихьваб борчӀизе гурин.
• Бадиве веццуге, нахъасан какуге.
• Баккудаса хинлъичӀеб бакъалъ, нахъа хинлъуларо.
• Бакъ агиян къулун, къо агиян ворхун.
• Бакъ бокьарал ракьанда, рокьи ккарал рагӀалда.
• Бакъалда хинлъун букӀунеблъи халкъалдаги лъала.
• Бакъан лъикӀаб буго, цӀалулеб жоги лъикӀаб батани.
• Бакъ-моцӀ тӀерхьараб мехалъ цӀваби раккула.
• Бакъидал бацӀица жиндирго тӀинчӀ хӀурулъ квакун кванала.
• Бакълъухъа оц босе, Аргъваниса куй босе.
• Бакъуца бухӀун хадуб лъалъан хур бачӀунаро.
• Балагь букӀуна бачӀарабги бачарабги.
• Балагь бачӀиндал гьудул рехун тоге.
• Балагьана, батана; Букарана, хъасана.
• Балъго рахь босани, тӀатун къинлъула.
• Балъгояб тӀатӀиялдаса, тӀатараб гьоэр бокьила.
• Балъда нахъа хӀалихьат, хӀарччда нахъа багьадур.
• Басрияб гордида цӀияб къвал гъуни, къоролалъе гьебги гьвел буго.
• Басрияб наккдалъа цӀияб бугӀа бахъуге.
• Басрияб тӀагӀел тӀамун гъоркь.
• Басрияй цӀулалъул цӀияб гъалдибер; ЦӀияй бахӀаралъул херав бахӀарав.
• Бархъалисес хъабида гӀоркь бокьаралъуб гъола.
• Барщараб пихъалъе дару — кванай.
• Барщарасе кьей гьечӀеб, кьижарасе тей гьечӀеб. (Гьузарасе кьоларо — кьижарасе толаро).
• Барщидал квинчӀеб гӀеч гӀодобе бортун турула.
• Бассарун квералдаса кванан эбел бергьана. Ххенон гьобоялдаса гьанщун лъимал бергьана.
• Батараб гьабе, гьабураб кванай.
• Батаралъуб батараб гьабе.
• Бахилав чиясулгун гьудуллъи гьабуни, бищун дуе къваригӀараб бакӀалда живго гӀодов чӀола.
• Бахъараб бералда хъат чӀван щибилеб.
• Бахъунареб бакӀалде туманкӀ кьвагьуге.
• Бахъунареб ццин букӀунареб, холареб ракӀ букӀунареб.
• Бахьинаб надалдаса гьоко богӀол цӀоларо. Халатаб гарбидаса къвал харил бахъуларо.
• БахӀарав чи рогӀокълъугеги херав чи канлъукълъугеги.
• БахӀарго херлъугеги, херлъун хъарсинлъугеги.
• БахӀарчиясул къайи буго чучаб бутӀ гӀадаб жо.
• БахӀарчиясул кӀиго рачел буго, цоябниги чучани чилъи холеб.
• БахӀарчиясдаса хӀинкъуге, хӀалихьатав гьудуласдаса цӀуне.
• Бацизе кӀолареб кӀалтӀуги рагьуге, бичизе кӀолареб гарацӀги баге.
• БацӀ бихьараб хӀама хӀохьокьаги хӀинкъулеб.
• БацӀ унтуе кьижулеб, кьалуе борчӀулеб.
• БацӀ хӀинкъизе хӀамица гӀундул кӀорокӀулел.
• БацӀги циги багъана, цараца би чӀикӀана.
• БацӀгун багъун, чахъу бергьинаро, чугун дурун, хӀама бергьинаро.
• БацӀикьа хӀинкъарас гӀи гьабуларо.
• БацӀил бетӀер тарщида чӀинтӀе.
• БацӀилгун гьудуллъиги те, гьойдулгун махсароги те.
• БацӀица гурони цӀцӀе чӀваларо, цӀцӀеца гурони бурутӀ гьабиларо.
• БацӀица гьабураб гьойца куна.
• БацӀица кӀал чӀвараб жо бацӀие те.
• БацӀица цӀцӀедуе гӀадин багьана гьабуге.
• Бачалъ чудак гӀадин чи бегьиларр.
• БачӀинеб, бачӀинареб лъалареб гӀурус, бачӀинчӀого букӀунареб хасел.
• БачӀинилан къо бачӀунаро ккелилан зияде кколаро.
• БачӀунаго лълъар кквечӀони, лъутун унаго рачӀчӀ щоларо.
• БачӀунебги борце, унебги борце.
• Бащалъи гьабунагӀан, гьуинлъи цӀицӀкӀунеб.
• Бащдаб бугӀа бичун данде жо босе.
• Бегараб бакъун хвараб, бахъараб гӀорцӀун хвараб. КӀалдибе борта, багӀар гӀеч.
• Бегараб бацӀ бакъараб, бахъараб бацӀ гӀорцӀараб.
• Бегун кьаралъиларо, кьижун бечелъиларо.
• Бегун хвараб гъалбацӀалдаса бахъун хвараб гьой лъикӀ.
• Бекани бох я халалъулеб, я къокълъулеб.
• Беканиги кьоларев чиясулгун хоно чӀваге.
• Бекарасда гурони бохдул унти лъаларо, бихьарасда гурони гӀосол xlapa лъаларо.
• Бекьарасе бекьараб ракьалдасан буссуна.
• БекьичӀес хур бецуларо.
• БекӀкӀулеб гьецӀохъги валагьуге, бичӀулеб цӀулахъги валагьуге.
• Бер гӀункӀрукъалъ бацӀцӀе.
• Бер хъантӀуге, боцӀудаса чӀухӀуге.
• Беразда гуреб канлъи бихьулеб, рекӀедайин.
• Беразда квер лъураб мехалда гьабиялдаса, михъазда квер лъураб мехалъ гьаби лъикӀаб.
• Беразе макьу хирияб, рокьуе свади хирияб.
• Бералда бихьараб битӀараб, гӀиналда рагӀараб гьереси.
• Бералда бихьараб гӀадаб даран букӀунаро.
• Бергьараб хьечӀого къуралъе лъин щоларо.
• Бергьарасул ярагъ магӀида букӀаго, къурасул ярагь чвархъулеб.
• Бергьунгеги, къогеги, къацандулел чӀогеги.
• Берцинаб кӀалзуе кӀиго бутӀа бараб.
• Берцинаб бихънялдаса сурукъаб букъи лъикӀаб.
• Берцинаб рагӀуца борхатаб мегӀер кьухъур гьабула.
• Берцинаб рагӀуца маххул каву рагьула.
• Берцинавги сурула, санагӀалъи гьечӀони, Сураралги рокьула, рокьул дангъва бугони.
• БетӀер бекилалде къай.
• БетӀер бичун, чед босуге.
• БетӀер бокьаии, гьа, хӀатӀал!
• БетӀер бугони тӀагъур камуларо, тӀажу бугони рухьен камуларо.
• БетӀер квачан хьихье, чехь бакъун хьихье.
• БетӀер радал батулеб бакӀалда лъе.
• БетӀералда лъезе тажалдаса гъоркь лъезе бакӀ лъикӀаб.
• БетӀералдасан тӀокӀкӀинчӀеб лъин, ахадасан тӀокӀкӀунаро.
• БетӀергьанчиясул чехь унтичӀони, чияр мугъ унтуларо.
• БетӀергьанчи хвадилан гӀакдае чуриги кьун, чӀаго хутӀадилан оцое накку баге.
• Беццав чияс нух малъун, нухда витӀун ккеларо.
• Бечедасул рокъоб къойил бертин.
• Бечелъи хола, махщел холаро.
• Бидаяб чу гӀадин вукӀа, чалияб куй гӀадин вукӀа.
• Бидул чӀорто — чӀегӀераб жо.
• Бидуласул гьой кьарияб, гьардухъанасул къвачӀа кӀудияб.
• Бикъарав вакъула, вагъарав къола.
• Бикъила — вакъила.
• Бикъула — вакъула, вакъула — бикъула.
• Бикъуге — хӀинкъуге, гьереси бицунге — нечоге.
• Билараб жо хӀатӀаца балагьуге, ботӀроца балагье. Гьереси бицунге, дуе хайирабгӀаги.
• Бихъарас букъе къохьол зоб, (хъабарча) Tlypac бацӀцӀе квасул кун.
• Бихьа-бихьараб бицине гуребила рохьобе хӀама унеб.
• Бихьарасда гурони, балагьалъул кьогӀлъи лъаларо.
• Бихьарасда рагӀарас бицунге.
• Бихьарасул рагӀи рагӀарас гьереси гьабуге.
• Бихьизе — хӀан, хӀанчӀизе — муч.
• Бихьиларилан цӀогьги гьабуге, рагӀиларилан рагӀиги бицунге.
• Бихьинчи вокьила, кьурун михъ ккурав, кьурдухъан вокьила свери гӀатӀидав.
• Бихьинчи ватани, бихьинчи гӀадин вукӀа.
• БихьунгутӀи гурони, хӀехьонгутӀи гьечӀеб.
• БитӀараб бицине бокьани, гьитӀинасда гьикъе.
• БитӀараб бицине ккола, бицараб кквезе ккола.
• БитӀараб жо лъеца гъанкъуларо, цӀеца бухӀуларо.
• БитӀараб натӀид борце, тӀекъаб къалмиде рехе.
• БитӀун ккараб — рокьи, мекъса ккараб — кьал.
• БитӀун ккани, рокьи, мекъса ккани, кьал, КьучӀ гьечӀеб жо буго берзул ба-лагьи.
• БитӀун кӀалъай гьабурав кӀодолъиялде щола.
• БицанагӀан рагӀи гӀемерлъула, бухъанагӀан ракь гӀемерлъула.
• Бицани бабалабги, бицани дадалабги.
• Бица-бицарасда хадув вилълъунге.
• Бицанщинаб рагӀиги букӀунаро, хӀамагӀанаб бацӀги букӀунаро.
• Бицараб рагӀи кӀочарасда бицарад чиги кӀочола.
• Бициндал тӀекъав лъала, вилълъиндал рекъав лъала.
• Бицине вортуге, гьабизе ворта.
• Бицун бахъунареб чӀамучӀаб хабар, ЧӀаран бахъунареб рачӀ халатаб хур.
• Бицунге рагӀи, тӀаде чи вачӀингун къотӀизе толеб.
• Бицунеб мехалъ гьоцӀо гьекъолеб мехалъ загьру.
• Бицухъе букӀунеб гъаримаб рагӀи, Абухъе букӀунеб хӀатӀал гьечӀеб кечӀ.
• Бичараб жо — бортараб жо.
• Босараб жо — батараб жо.
• Бичулеб жоялда тӀад ратӀал гьанал чӀвани, томен тӀокӀаб щола.
• Бичун нух босуге боцӀи кьун кьал босуге.
• Бищун гьуинаб жо — макьу.
• Бищун рахӀатаб мех буго дида бахӀриги бахӀриялда дунги рихьичӀеб мех.
• Бищун халатаб жо — мацӀ.
• Бищун чӀухӀараб жо — хӀелеку.
• Богол рагӀ — ризаб жо.
• Богун вагъарав хекко къола.
• БогӀол мугьгӀан цоязе рокьани, гьалил мугьгӀан цоязеги рокьула.
• БогӀол рокьи букӀунеб.
• Бода гьоркьоб тӀон биххани бетӀергьанчиясе тӀукъби камула.
• Божарав чи вугилан рекӀелъ бугеб бицунге.
• Божи бугеб магӀардайила хӀамил гӀундул хутӀарал.
• Божуда рекӀкӀ гьабуге гьерсиде реччеб тӀоге.
• Бокьа-бокьараб гьабунила хӀамил гӀундул халалъарал.
• Бокьани, цебе къотӀун билълъунебйла дуниял, бокьани хадуб цӀан бачӀунебила.
• Бокьоб гьечӀеб гӀи къватӀибе бачӀунаро.
• Бокьулареб жо рагӀуларо.
• Бокьуниш хӀамида хӀучч бахъунеб (гьучч бахъунеб).
• Болъо борхалъана, нух рикӀкӀалъана.
• Болъонид хӀур кванан, хӀамил гӀулдул чухӀун (чӀахъадерил).
• Боржалида хабар кьара гьабуге.
• Бортаян гьойда абун, гьаян гӀанкӀида абун.
• Бортун араб нусалдаса нахъе хутӀараб лъел лъикӀаб.
• Бортун унеб генуда гибигун унеб гӀеч речӀчӀараб.
• Борхатаб магӀарде гьури кколаро, берцинай ясалде рагӀи холаро.
• Борхатаб тӀасан биччай, тӀуцаб гъоркьан биччай.
• Борхьил аздагьо гьабуге.
• Борхьил бетӀер аздагьо лъугьиналде чӀинтӀе.
• Бох бекараб цӀцӀеде рицӀцӀил гьветӀ бегараб.
• Бохъ валагье, чохъ валагье. БоцӀи бахӀарчиясда хӀатӀикь букӀунеб.
• БоцӀи къваригӀуна лъабго къоялъ: хвараб къоялъги гӀураб къоялъги, гьобол вачӀараб къоялъги.
• БоцӀудаса чӀухӀуге, чияр гьумер бухӀуге.
• БоцӀул квешлъи — хӀалакълъи, хӀамил квешлъй — гӀин дали.
• БоцӀул хьон рагӀийила, гӀакдал рахь руссунила.
• БоцӀул хӀисаб цӀаге, хӀара босе.
• БоцӀухъ гӀумру бичуге, чадихъ намус бичуге.
• Бригадир лъикӀав вугони, бригадаги лъикӀаб букӀуна.
• Бугеб бикъун чӀарасда квешдб къо чӀаги.
• Бугеб гурони, кьезе кколаро, кьураб гурони квине кколаро.
• Бугелда ракӀ рази гьабе, гьечӀелде хьулхьудуге.
• Бугъие бугъа камуларо.
• Бугъил лълъаралдаса цӀуне, чол малалдаса цӀуне, квешаб, чиясдаса кинабго рахъалъ цӀуне.
• БугӀа хӀурулъ бекье, роль хӀарщулъ бекье.
• БукӀараб квеш, ккараб лъикӀ.
• БукӀаралдаса бугеб лъикӀ.
• БукӀунареб чӀанкӀкда кӀиго чӀаву бадулеб (гьерекӀдерил).
• Бурулъ чӀагӀаги чӀвавулъ квасги квешав рососда бихьуге.
• Бусен тамахаб тӀамулеб буго, вегизе къвакӀараб букӀинин ккола.
• Бусен цӀилъани, ракӀ цӀилъула.
• БухӀараб кьечӀони, бокьараб щоларо.
• БухӀаралъусайила къехь тӀолеб.
• БухӀарас гурони хӀал абуларо, унтарас гурони агь абуларо.
• БухӀилаго кванаге, квандеги пударуге.
• БуцӀцӀа, кӀал! БуцӀцӀинчӀони, борта, зар!

В

• Вагъулев ккве чи.
• Вакъарав вехьасда гирун унеб гьорчо чедилан кколебила.
• Вакъарав квен гьабизеги виччаге, квачарав цӀа бакизеги виччаге.
• Вакъарасда лъорове вугьарав лъугьаравила.
• Вакъиларилан къаде квенги тоге, роцӀцӀун бугилан буртинаги тоге.
• ВакъичӀого кванаге, кеп щвечӀого велъуге.
• Вакъиялъе дару — кванай, налъиялъе дару — бецӀи.
• Вакъун вугиш? — ГьечӀо. МагӀарал бахӀарчиясул жавабал. Къечон вугиш? — ГьечӀо. Квачан вугиш? — ГьечӀо.
• Валагьарасе бигьаяб жо буго гӀодоб расанди.
• ВалагьичӀого векерарасул квергӀаги гӀодоб чӀвала.
• Вас вугев эбелалъул гӀеретӀ борхуге.
• Вас гогьдаризавуни, чухъа халат лъугьуна, яс гогьдаризаюни, мерго тӀалаялда тумакӀ речӀчӀула.
• Вас квешав вугониги, нус лъикӀай щваги.
• Вас хварай эбелалъул гӀадаб магӀу букӀунареб.
• Васаз кочӀолъ ахӀулареб, ясаз магӀилъ бахъулареб.
• Васал чанадулеб чиярги гӀадат, Эбел чанадиялъ чара хун буго.
• Васасе ригьин гьабиги, ясалъул рагӀи бицинги рагӀулъе нуцӀа рагьи буго.
• Васасул лъималаз нилъеран абурабила, ясалъул лъималаз нижеран абурабила.
• Васниги ясниги гурони чӀужуялъ басриял хьалбал гьаруларо.
• Вахъине лъаларев гӀодов чӀезавуге. ВахӀалда хӀатӀал рукӀунаро, гьарчида берал рукӀунаро.
• Вахъун чӀун хӀалтӀарав вегун кваналев.
• Вацан кьабуниги, къотӀула, тушманан кьабуниги, къогӀула.
• Вацго вац вугониги къолол бетӀер гьабе.
• ВацӀцӀадав вахъинчӀони, хъубав тӀатунаро.
• ВачӀаги лъала дида вачӀ-вачӀги лъала.
• ВачӀинеги лъай, инеги лъай.
• ВачӀуневги гӀадат, вахъуневги гӀадат.
• Вегизеги лъай, вахъинеги лъай.
• ВелъанагӀан гӀодизе ккола.
• Вере, гъапу рагьуге, гъванкан чияца къалеб.
• Вере, тӀокӀлъуге! ТӀоклъани, камула.
• Вереялъ гьорчо кколаро.
• Вехь вокьарасе гьойги бокьулеб.
• Вехь гӀияда нахъа лъикIав, гӀел руккалилъ лъикӀав.
• Веццуге, какизе ккезе гурин, какуге, веццизе ккезе гурин.
• Векьарухъан къуни, кьал къолеб.
• ВитӀунчиясда нич гьечӀеб, гьарчида бер гьечӀеб.
• Вихьизе гохӀдеги вахун, вахчизе кӀкӀал балагьуге.
• Виччун чи холаро.
• Вокьуларев чияс гьабураб жо кинабго квешаб.
• Вокьуларев чиясда аскӀоялдаса ракьул гвандинир лъикӀаб.
• Вуссине свери тӀагӀунгеги, сверизе ватӀан тӀагӀунгеги.

Г

• Гагу хунилан хур бекьичӀого толаро.
• Галица буххун ралъад тӀагӀинаро.
• Гама лъикӀаб букӀиналъ ракъдада хьвадуларо.
• ГамачӀ речӀчӀаниги, хоно, хоно речӀчӀаниги, хоно.
• Гамач гебегунилан мугӀрул багьа хвеларо.
• ГамачӀ гъогъол гохӀда лъикӀ.
• Гамидаги вукӀун, гамихъангун вагъуге.
• Гамихъан кьал гьавуге, кьурулъан на бахъуге.
• Ганщида данде бани, бече тӀомода лъола.
• Гаргадизе лъачӀони, гаргадичӀого вукӀинегӀаги лъазе ккола.
• ГаячӀилъ речӀчӀаниги руз холеб, гамачӀ речӀчӀаниги руз холеб.
• Гважуда кӀалдибе тӀил бегьуге.
• Гважуца рачӀчӀ хьвагӀичӀони, гьой хадуб бачӀунаро.
• Гванзаб хӀал, хӀораб рахь.
• Гурга кварал, чед кварал чиядаго рагӀичӀо, Цо квараб дир макари годекӀаниб лъун буго.
• Генул гьотӀодаса гӀечӀ чӀваге.
• Гирулеб гьецӀоялда хӀет бижуларо.
• ГодекӀан цӀакъаб жо, хӀикматал щвани, ХӀалихьатал чагӀалъ гӀодов чӀечӀони.
• ГодекӀаниб лъикӀаб жо — миккихӀехь.
• Гозо сверичӀеб жоялъ чан гьабуларо.
• Гордилъ цӀул гьабе, цӀулалъ гъабу гьабе.
• Горил рагӀал гьечӀеб, рагӀул ахир гьечӀеб.
• ГохӀда гьабун хӀор чӀеларо, къан хӀамил рачӀчӀ чӀеларо.
• Гудрада тӀатӀи гӀункӀ гӀорцӀизе гуребила бухьунеб, гудраца гӀункӀкӀ кквезейила.
• Гулгун хурибе инаро, хума чӀарадиларо.
• Гулла-хер гьечӀони, чан щоларо.
• Гуллида гӀанкӀ речӀчӀун буго.
• Гуллица цо чи чӀвала, мацӀица нусго чи чӀвала.
• Гунаш магӀна гьабуге, битӀаралъе нух биччай. (Гунаш магӀна абула гӀаксалда бичӀчӀиялде).
• Гургинаб тӀад чӀеларо, чӀинтӀараб гириларо.
• Гучид ца бихьичӀого, царад магъ хьвагӀуларо.

Гъ

• Гъабу релълъараб бугониги, цӀибил батӀи-батӀияб букӀуна.
• Гъадица гъадил бер бахъулареб. Гъадица нухъил бер бахъараб.
• ГъалбацӀ гьечӀеблъи лъани, рохьоб ци басандула.
• ГъалбацӀ царае хан буго.
• Гъанкъилищан абурабила тӀохоца, балагьилинха цоян абурабила родоца.
• Гъасда кватӀани, я гӀемер лъин гьекъола, я лъадулгун рагӀи ккола.
• Гъасда гьудул гьавуге.
• ГъветӀ бахӀаргойин гьетӀулеб.
• ГъветӀалда релълъараб пихъги букӀуна.
• Гъеду къакъадунилан лочнол къадру хвеларо.
• Гъогъолъейила гьорчо рехулеб.
• Гъодоца буххун, ралъад тӀагӀарабила.
• ГъотӀое къимат пихъ бихьун кьола, гӀадамасе хӀалтӀи бихьун кьола.
• ГъотӀол рагӀад хӀохьоде сверичӀого букӀунаро.
• ГъотӀол хал гьабуге, пихъ кванай.
• ГъоцӀоца махх ккола, росас чӀужу ккола.
• Гъутабазда гӀазу — гъудузе бертин.

Гь

• Гьаб кӀочараб бихьугегиян абурабила гирун унеб бетӀералъ.
• Гьабигьанасда гьабил дваргъи рагӀулареб.
• Гьабигьанасул чед кӀудйяб, чанахъанасул гьан кӀудияб.
• Гьабизе бокьаии, кӀоларебги лъаларебги жо букӀунаро.
• Гьабизе жо тӀагӀарас как бала, кваназе жо тӀагӀарас кӀал ккола.
• Гьабизе Карим — кваназе ГӀаща.
• Гьабизе лъарасе квасул дуниял, квине лъарасе нахул дуниял.
• Гьабихъги къвачӀа мах бахараб рекъарабила. (гӀонкӀкӀол кици).
• Гьабихъ вугев вакъуларо, корохъ вугев вугьуларо.
• Гьабихъа хъанда гӀадин вуссана.
• Гьабихъего сверулеб дуниял, чадихъего бекулеб.
• ГьабичӀеб жоялъул цӀар рагӀиларо.
• ГьабичӀесе ечӀилан магъилъ хӀинчӀги ахӀдола.
• ГьабичӀони, жо букӀунаро, бекьичӀони, хур букӀунаро.
• Гьабулаго квинчӀони, кунаго хутӀула.
• Гьабун-гьабунила гьндалъесул гъвала лъугьараб.
• Гьабун куцараб квер, кванан куцараб чехь.
• Гьабуни букӀунеб жо буго кеп. КӀваричӀеб гьабуни, кӀваричӀеб лъугьуна.
• Гьабунщиналде бухӀун лъин щвана.
• Гьабураб квание чи камуларо.
• Гьабурас какулеб, кварас беццулеб.
• Гьабурасе гьабизе цо къоги — нусго сон, нусго сонги — цо къо.
• Гьабурасе гьабураб батула, гьабичӀесе гьабичӀеб батуларо.
• Гьабухъе букӀунеб жо буго дуниял.
• Гьавудила — гӀорцӀила, гӀодов чӀела — вакъила.
• ГьарудичӀони, кваналаро, квалквадичӀони, букӀунаро.
• Гьарудуларел квераз квасул нухи къаларо.
• Гьир бакӀлъани, хӀама чӀола, хӀос бекани, гьоко чӀола.
• Гьирда къачӀони, къвачӀида батуларо.
• Гьиридаса тӀутӀ бачахъе. Гьури хӀалакъазул хӀалтӀуда цӀа рекӀуна.
• Гьойдул хвалчен – чурийила, чодул малъар - кIалцIийин.
• Гьорол къояль куй биче, цIадал къоялъ чу биче.

ГӀ

• ГӀака бечӀчӀизе лъаларелъ «лолон гьетӀун бугилан» абурабила.
• ГӀакъуба бихьичӀес къо хӀехьоларо.
• ГӀедал течӀони, хведал толеб.
• ГӀемераб рокъоб лъикӀаб, рекъараб ургьиб лъикӀаб.
• ГӀемер чӀейги цӀар гуро, чӀечӀого вилълъинги рецц гуро.
• ГӀолохъанчи дицаги реханин, херав чияс дунги реханилан абурабила нухалъ.
• ГӀор щун букӀаго цӀул бахъе.
• ГӀурай яс рокъой йигони, нусалъе рахӀат толаро. (КӀиабилей якьадалъ нусалъе рахӀат толаро).
• ГӀурул рагӀалде щвечӀого хьитал рахъуге.
• ГӀурул хӀарим гӀоралъ уна, лъарал хӀарим лъаралъ уна.
• ГӀурусазул незнаю нусго томеналъул багьаяб.
• ГӀухьби гӀемераб гӀи бацӀица гьурула.

Д

• Дагьав гаргаде, гӀемер хӀалтӀе.
• Дагь кӀалъалесул хӀалтӀи гӀемераб.
• ДагӀнил цӀоко кьун, цӀел хъвайи босуге.
• Дадил ургъел гӀоркь ккурас гьабила, гӀиял тӀалаб тӀил ккурас гьабила.
• Дангизеги дун дангун, донкӀинивги дун тӀамун.
• Дандежоялъул хур бекьулареб.
• Данде ккарав чи чӀвараб, чанай араб гьой чӀвараб.
• Даран рекӀкӀалъ гьабула, ригьин реццалъ гьабула.
• Дармил эбел-эмен гьечӀел.
• Дармица къей — анкьил ургъел, Хуруца къей — лъагӀалил ургъел, Ригьнаца къей — гӀумруялъул ургъел.
• Дару камураб унти букӀунареб, багьана камураб гьереси букӀунареб.
• Дида ракӀалда цӀани, цӀаназда ракӀалда цӀанкьеро.
• Дида чанги бакъан лъалаанилан абурабила къоркъоца, щокъробе лъин кӀанцӀун, гъанкъилебилан гуребани.
• Дие хъвалеб чагъана, чахъабазе бачунеб наку.
• Дие щибан абун буго гъоркьа палугьанас.
• Дир-дуралъул бицани, рос-лъадулцин рагӀи ккола.
• Дир хур багъарулеб гьечӀо, дур гӀи багьарулеб буго.
• Дир хӀатӀал свакачӀого, дир къваригӀел тӀубаларо.
• Дирго боцӀи чияеги кьеларо, чияр чулпа диеги бокьиларо.
• Дида абилеб дуца абуни, дица щиб абилеб!
• Дица кьуни, диеги кьола.
• Дицани как бала, амма дир куйдуз баларо.
• Долого бекьараб хуралдаса квер босе.
• Доморун вегарав диндарун вахъуна.
• Дуда тӀил кьабизегӀан чӀа кьурдизе.
• Дуда цо лъала, царада кӀиго лъала.
• Дуда ццин бугони, дандеясдаги ццурараб гьоло букӀунареб.
• Дудаго натӀ букӀаго чияда бугеб рокьоб борцунге.
• Дуени дир РахӀматги йокьила, амма кьеларо.
• Дуего бокьулареб жо чияеги гьабуге.
• Дун вазнивги дица вазнивги чи дида чабхитӀасан ваккаравго лъала, (магӀладерил кици).
• Дун кибе! Дун кибе — ян букӀунебила талихӀ, ахирги рощногохӀде кколебила/
• Дун хӀежалде инилан абурабила мочол мугьалъ. (гьунар гьечӀев веццарухъан).
• Дун чияда хъваларо, чи дидаги хъваге.
• Дунан абуге, нил-ъан абе, диран абуге, нилъеранабе.
• Дуниял буго баиДихъего билълъунеб жо.
• Дунял гьабизе ккани, я рокьи букӀине ккола, я жахӀда букӀине ккола.
• Дуниял-гӀаламги гӀуцӀцӀун, рокӀкӀен гӀицӀго хутӀулебила.
• Дуниял къваридав чи вуго чи чӀварав чи.
• Дуниял роцӀцӀун бугилан буртинаги тоге, вакъиларилан къаде квенги тоге.
• Дуниял буго гьобо гӀадаб жо.
• Дур-дурун хьонде унарей, хъан-хъамун бакъде унарей.
• Дур ургъел гьабуларесдехун ургъел бикьуге, Мун вокьуларезул кумекалде хьул лъоге.
• Дур хӀал дица бихьилаан, хӀарщукъали, гьадаб аллагьасул тушман гьаваялда гьечӀебани.
• Дур цӀар ахӀичӀого, ияян жаваб кьоге.
• Дураб бихьун дираб, дираб бихьун дураб.
• Дурго гӀайибал рахчун, чиярал къватӀир чӀваге.
• Дурго рагӀад кӀодолъун бихьуге.
• Дурго рагӀи ккун чӀоге, дандеясухъги гӀенекке.
• Дурго чода барахщун, чияр чу рекӀунге.
• Дургояб чвантиниб тун, чияр квен кванаге.
• Дургун бакъан рекъоларесулгун къайицадахълъи гьабуге.
• Дургун ракӀ сукӀарав, салам кьун нечезаве.
• Дуца эмен кзаназавураб щурминисан васас мунги кваназавизе вугев.
• Дуцаго дудаго зинкӀкӀе, чияда зинкӀкӀани кин букӀунаян бихьизе.
• Дуцаго рехичӀел хинкӀал хӀарччиниса ралагьуге.
• Дуцагр гьабуралъулги багьа гьабе.
• Дуцаго гьабураб лъикӀлъи кӀочене те, дуего гьабураб кӀочон тоге.

Ж

• Жавгьар кисинибги тун, капек балагьуге.
• Жадул лълъар гьекъезегӀан, цӀадул лълъар гьекъей лъикӀаб.
• Жакъа кунеб квен метералде те, метер гьабизе бугеб хӀалтӀи жакъа гьабе.
• Жакъа тани, метер гьабизе ккола.
• ЖамагӀаталъул пуруц кьурдаги рекӀуна.
• Жаниб жо гьечӀеб къвачӀа гӀункӀкӀаца букъуларо.
• Жиб-жиб росолъ гьобол лъикӀав.
• Жиб гьитӀинабгӀан цӀунцӀраялъ ракь гьобогьуна.
• Жибго-жибго биччани, ябу чуги бергьуна.
• Жибго къвакъвадунила мокъокъица бусен тӀатинабулеб.
• Живго гӀодов ккарав хекко вуцӀцӀуна.
• Живго жинцаго веццаниш — хвана хӀалтӀи.
• Живго цохӀо сапаралдё унесул берал мугъалда нахъа рукӀине ккола.
• Жинда бугеб рухӀ бихьунила хӀанчӀидаса би баккулеб.
• Жиндего ккараб мехалъ чучун, чияде ккараб мехалъ хӀамалъун.
• Жиндирго рокъоб къадацаги кумек гьабула.
• Жиндирго чорхолъ гьечӀеб чияца босуларо.
• Жинцаго бухъаралъубе живго ккола.
• Жинцаго живго квегъарав каламалъулъ цӀунула.
• Жого гьечӀого жо букӀунаро.
• Жого гьечӀого санде рахъу щваларо.

З

• Загьруги лъазабе, гьекъечӀого тезе.
• ЗагӀипасде къавукъунге, къадарав чиясулгун хоноги чӀваге.
• Заз бекьани, заз бижула, унти бекьани, толо бижула.
• Заман букӀана боз щолареб,
• Заман бачӀана дарай гӀолареб.
• Заманалъ гурони чи квегъуларо.
• Заман нилъеда рекъечӀони, цилъ заманалда рекъезе ккола.
• Заназда кьурдуге, майданалда кьурде.
• ЗахӀмат бихьичӀого, рахӀат бокьарас, бекьичӀого лъилъе, нилъ гьечӀого хур.
• ЗахӀмат бокьичӀого, рахӀат бокьарас, Бакьулъа гӀункӀрукьалъ кьурун бацӀе кӀал.
• ЗахӀмат бихьун щвараб шагьи чӀобого швараб гъурушалдаса кӀудияб.
• ЗахӀматалъ цагъур цӀола, царгъица рукъзал рала.
• Зобалда кьвагьараб ракьалда тӀатарабила.
• Зобалъул кьералъухъ валагьуге, ракьул куцалъухъ валагье.
• Зулму гьабуге: мун кьижула, дуца зулму гьабурав ворчӀун вукӀуна.
• Зулмучиясда зулмучи гъеждасан ваккун вукӀуна.
• Зурма рекъезе къали к!утӀулеб.

И

• Инаро дун хӀорихъе, хӀатӀазде бакъ щвечӀого, (кӀухӀаласул кици); ХӀетӀеги бахъиларо, гурга кодоб кьечӀого.
• Инсул гьоболги тоге, эбелаб нухги тоге.
• Инсул рател бичарас бачагохӀал росула.
• Инсул хӀатӀ босуларев вас вукӀунаро.
• ИнчӀого къоги беццуге, вихьичӀого чиги веццуге.
• Исана сон савуд хварабгӀаги.
• Их бащалъизегӀан божи бугеб хур тоге.
• Их лъамалъичӀого, лъидир бакъвалъуларо.
• Их тӀеренаб бачӀани, тӀил бегӀераб букӀуна.
• Ихдал кьижани, кьиндал вакъула.
• Ихдалия лъалъ — гъотӀол карае, Хасалил лъалъ — кьолбое.
• Ихдалил къоялъ лъагӀалица кваназарула.
• Ицикоги кетоги цого жойила.
• Иццазулин лъар лъугьунеб, лъаразулин гӀор лъугьунеб.
• Иццул бетӀер — тӀохил гомог.
• ИчӀгоялъ гьабе, лъабгоялъ кванай.

К

• Каву къаси рахай, радал ричӀе.
• Каву тезегӀан тӀех, тӀох тезегӀан карш.
• Какни базабунин, алхӀамгӀаги цӀализабе кӀолеб батани.
• Капек камун, шагьи босуларо, шагьи камун гъуруш босуларо.
• Камиллъигун моцӀ тӀаса бекула.
• Каранцайин МухӀама рехарав.
• КартӀинибе квер бегьани, гӀонкӀкӀоцаги хӀанчӀула.
• Карщ бухӀун тӀей, хӀисабин.
• Катида цебе мохмохги тоге, гӀун хадуй ясги рокъой тоге.
• Катие махсара — гӀонкӀкӀое — гажи.
• Катил кумек бугони, гӀункӀкӀазул хӀал кколаро.
• Кваназе бокьараб мехалъ катица тӀинчӀ рахъдалъ чӀвачӀвалебила.
• Кваназе лъачӀони, хӀалакълъула, хӀалтӀизе лъачӀони, мискинлъула.
• Кванан гӀорцӀичӀев чӀчӀикӀун гӀорцӀиларо.
• Кванан рахъараб мехалъ рукъ чиярлъула.
• Кваналареб хӀамица ХӀоцо мегӀер бегуларо.
• КваначӀого хӀалтӀуге, хӀалтӀичӀого кванаге.
• КваначӀого хӀалтӀуге: черх нахъе ккола, хӀалтӀичӀого кванаге: рукъ нахъе ккола.
• КвинчӀониги гьан кьарияб лъикӀаб, кьечӀониги мадугьал бечедав лъикӀав.
• Кварабги гьекъарабги — нилъер, квинчӀого, гьекъечӀого тараб — чияр.
• Кваралъ эхеде, ххуралъ гӀебеде.
• КвартӀил гӀуж лъунилан гӀарцул къимат холаро.
• Квасул куналъ зоб кквеларо, зулмучияс ракь кквеларо.
• Квачан цо рас бортизегӀан, хинлъун цӀоко хӀулизе бокьилилан абурабила цараца.
• Квен гьабизе жо тӀагӀараб мехалъ, жибги бичеян абулебила хьагицаги!
• Квен дудаго цебеса кванай.
• Квен цӀехон гьобол вачӀунарев.
• Квер багъаричӀони, кӀал багъаруларо.
• Квер кӀобокӀунилан килищ бортуларо.
• Квер ракул цӀечӀони, кӀал нахул цӀоларо.
• Кверал хӀалтӀула, бетӀералъ малъула.
• Квералъ бичизеги кӀолареб, кӀалалъ бичизеги бегьулареб.
• Квеш хӀалтӀарасул — хӀамица, ХӀал барасул — гьакица.
• Квешаб нухдасан рештӀунилан хварав чи цониги вихьичӀо, рекӀун хварав гӀемер вихьана.
• Квещалде мутӀигӀасда хӀакъаб жо бичӀчӀуларо.
• Квешасдасан квешлъи, лъикӀасдасан лъикӀлън.
• Квешасдасан квешлъи, хьагидаса лахӀ.
• Квешасе вагӀза гьабе, гьуинлъи бердин гьабун.
• Квешлъиялъ лъикӀлъи гьабуларо, гважуца кьегӀер гьабуларо.
• Квинарищан абураб жо — кванагеян абураб жо, гьекъеларишан абураб жо — гьекъогеян абураб жо.
• Кето хӀалакъасеги хӀама кьариясеги яс кьоге.
• Кибе гъугъаниги, Гъунибе цӀад.
• Кибе ун букӀараб, гьитӀинаб, кӀудияб балагьизейиш?
• Киве аниги хадув, хабалъеги цадахъ.
• КигӀан битӀарабгӀаги, мунго дуцаго беццуге.
• КигӀан гӀадалавниги, гӀебеде нух бокьила, ГӀемерго гьагавниги, гьакил шагьра бокьила.
• КигӀан дунго битӀаниги, каратӀ битӀуларин диран абулебила борхьица.
• КигӀан лъухьаниги къотӀуларо тӀухьиялъ жо.
• КигӀан хьихьаниги, бацӀ рохьобе гурони балагьуларо.
• Кидаго вехь гванзаб чол бетӀергьан.
• Кидадай дун херлъила, бахӀараб мехалъ гьарурал гьунарал рицине.
• Кинабго оцода гуребила рекӀелъ ракьа букӀунеб.
• Кинавго чияс пуни, гьури багъарулеб.
• Кинидасанго бай бихье, хвезегӀан цӀалде.
• Киниса гьабуниги — дие гъедо. (Киниса гьабуниги, дие мекъса ккола).
• Киса катие бахъухъ (КвинчӀо катица бахъухъ).
• Киса щварабали лъалареб боцӀи, кибе арабали лъачӀого тӀагӀуна.
• Кисан гирарабги гьорчо кӀкӀалахъе.
• Кодоб кватӀани, болъонил цӀоко цӀеллъун бихьулебила.
• Кодоб кквезе гӀоркь гуреб, гӀодоб лъезе тӀино гуреб. (ХӀасил кколареб рагӀи, рагӀалде бахъунареб хӀалтӀи).
• Кодобе кьураб рукӀкӀен тӀад гьабураб маргъалалдаса лъикӀаб.
• Колол гьойда хӀапизе лъалареб.
• Корохъ гьабизе яс, гьабихъе ине нус.
• Куркьби рижани, хӀинчӀ босада чӀоларо.
• Кутул гьечӀеб гьорор гӀункӀкӀал расандула.

Къ

• Къад кьерхун, къаси роцӀцӀен — хур-хералъе балагь, Херав чиясул бах!арай лъади-рукъалъе балагь.
• Къададаги гӀундул ругел, гӀалхудаги берал ругел.
• Къадал кьучӀ х!амайила, хӀуби кьекӀкӀелила.
• Къадарал жал гьаризе бегьуларебл'ьи лъазе кколеб гӀадин, къадараб цӀар лъеларедухъ хьвадизеги лъазе ккола.
• Къаденахъе мегӀерги бегуге, бакъанида росоги тоге.
• Къан хӀамил рачӀ чӀчӀоларо, хӀурул гьабун чед чӀоларо.
• Къандалъоялъубе рехун, гӀебу бахчиларо.
• Къаралас гважи беццун бичараб.
• Къарз ваццасе гьабуге, гьоркьоблъи хунгутӀизе.
• Къасд бихьун гӀамалила, гӀамал бихьун хӀалтӀийила.
• Къасд кканщинаб жоги щоларо, тӀалаб гьабунщинаб жоги батуларо.
• Къаси бусада лъечӀеб бетӀер радал тӀаде босизе батуларо, (Къаси вега, радал вахъа).
• КъачӀеб хариниб хер бижуларо.
• КъваригӀани ахӀизе, ХӀохьочида цӀар лъала.
• КъваригӀел ккун ахӀулеб мехалъ ХӀажимурадил Давуд, къваригӀараб жо гьечӀеб мехалъ ХӀинкӀил Давуд.
• КъваригӀинчӀеб жо босани, къваригӀараб бичизе ккола.
• КъватӀул цӀогьор кӀулаца ккола, рукъалъул цӀогьор сунцаго кколаро.
• Къебед чӀвалароан, къаси бетӀер къаданиб жоялда лъун букӀарабани.
• Къед биххараб мехалъ бахъинчӀеб хӀур нахъа бахъунаро.
• Къинаб квер хӀорго тани, хӀажатаб жо щоларо.
• Къинал кверал хӀор гьарун, хӀалихьалъи баччуге.
• Къинал ккарал хӀор гьарун, хӀалихьалъи баччуге.
• Къо радалго буго.
• Къого бихьичӀого чилъи бокьарас, Ярагъго гьечӀого рагъде къасд гьабе.
• Къойилго букӀуна дун аниб (XӀамил xlакъалъулъ).
• Къокъид арав хутӀарав, халат арав вуссарав.
• КъотӀун гӀодобе рехун бугониги, чол бохалда божуге.
• КъочӀчӀоде гӀебо гӀадин ккана.
• Къуларасе раччи, баччарасе магь.
• Къулиладайилан могьода гьикъарай, къотӀиладайилан сумада гьикъарай.
• КъулчӀизе кӀолареб жо хӀанчӀуге.
• Къурасул рекӀел унти - бергьарав чӀвалеб чӀор.

Кь

• Кьабураб зар гьанада унтула, абураб рагӀи рекӀеда унтула.
• Кьарияб чу — лъикӀаб чу, хӀлакъаб чу — квешаб чу.
• Кьвагьизе-ккани, цӀун букӀине ккола.
• Кьвагьи гьечӀеб бакӀалде гӀарада баге,
• Кьвагьун бахъунареб бакӀалда гӀуж баге.
• Кьерхаде хъвараб хер роцӀаде бакӀарула.
• Кьерханкъо къалъуларо, къокъав чи херльуларо.
• Кьерхахъе зоб букӀунаро, рештӀухъе бо букӀунаро.
• Кьижарав чи — хварав чи.
• Кьижарасе инсул бутӀа кьечӀеб.
• Кьили чӀванилан гӀурцӀмадул айгъир бахъинаро.
• Кьодукьа гурелила хӀинкъулел, гӀурукьайила.
• Кьолаго босе, кьабулаго лъуте.
• Кьолесда гьарула, гьабулесда малъула.
• Кьураб босун барще.
• Кьураб квералда лъала, квараб чехьалда лъала.
• Кьурасул квералда гурони, кварасул кӀалалда лъаларо.
• Кьурда хоно чӀваге.
• Кьурдун свакаравги кванде, гӀодун свакаравги кванде.
• Кьуру биххана, борохь нахъе тана.

КӀ

• КӀал биччан къоялъ гьечӀеб хоно дие щай? Шал богӀое те.
• КӀал бугеб чода, чу бугев лъелго.
• КӀал цӀунарав воххула, хехлъарав пашманлъула (КӀал гӀемерав воххичӀо, вуцӀцӀарав пашманлъичӀо).
• КӀалги хъатги Хъандулалъе, хъатиниб жо Денгасе.
• КӀалдибе борта багӀаргӀеч. КӀвахӀ буго сахлъиялъул тушман, хӀалтӀи буго гьелъул гьудул.
• КӀал цӀуне, бер цӀуне, чияр бицунев вукӀунге.
• КӀалалъ рии бицун, рекӀелъ хасел ккоге.
• КӀалалъ реххулаго, хвалчаде квер бегьуге.
• КӀалдиса цаби гъиналде пиштӀе, гьаракь кӀудияб бахъине.
• КӀалдисан араб бадиб речӀчӀула.
• КӀалдисан унеб калам пайда гьечӀеб бицунге, ГӀияда гъорлъ речӀчӀараб бацӀ гӀадйнан вукӀунге.
• КӀалзул гьуриялда гьод букӀунаро, Гьягал рагӀабазда дун божуларо.
• КӀалзул рагӀи ругьнадаса ссудула.
• КӀалцӀи бани, чу бекерула, чури тӀуни гьой багъула.
• КӀалъалареб кӀал букӀунареб, бакъвалареб ракӀ букӀунареб.
• КӀанцӀани бох бекулеб, борхалъуде вахуге.
• КӀандӀун вахъунареб бакӀалда хӀуч хъваге.
• КӀвахӀ месед гуро, хӀалхьи гӀарац гуро.
• КӀвахӀалъ вас гьавуларо. KlвaxӀaлъ унтизавула, хӀалтӀуца сах гьавула.
• КӀиго балагь тӀаде ккани, бигьаяб тӀаса бище.
• КӀиго бетӀерги рекъани, ункъо кверги хӀалтӀани, рукъ цебе тӀола.
• КӀиго бетӀергьанчи разияб гуреб даран битӀун кколаро.
• КӀиго гӀанкӀида хадув векерани, цонигияб щоларо.
• КӀиго чи данде гъуни, гъветӀ чӀезе кколеб.
• КӀиго чӀужу йигев чиясул рукъ лъухьичӀого хутӀулеб.
• КӀиго чӀужу ячине бацӀ биччан те.
• КӀиго харил квацӀиялъул кинаб тӀаса бищилебали лъачӀого, хӀама бакъуда хварабила.
• КӀилъилалъул гьин гуро, ГьетӀарасул си гуро.
• КӀиябго бералда чияр лъимал рихьараб мехалъ, цояб бералданиги нилъерго лъималги рихьизе ккола.
• КӀудияб оцоца рахъ кӀудияб цӀала.
• КӀудияб унти макъица унеб, гьитӀинаб унти кваница унеб.
• КӀудияв чи хвани рукъ бухӀула, гьитӀинав чи хвани, керен бухӀула.
• КӀудиял ургъалабаз гьитӀинал ургьалаби кьеркьезарула.
• КӀухӀал гӀодов вукӀун кьижула, вегун кванала.
• КӀухӀал гӀодов чӀунги свакала.

КІкӀ

• КӀкӀара боржани, гьоко къирула.

Кк

• Кколареб къо босун хвараб хӀама.
• Кколаребила чӀегӀераб цер, кквезе ккани, ункъабго цадахъ кколебила.

Л

• Лабалда хурги бекьуге, бугьаоцги хьихьуге.
• Лабаллъуда хур гьабуге, лъарал рагӀалда рукъ гьабуге.
• Лагъ гӀадин хӀалтӀе, хан гӀадин кванай.
• Ладе валагьарасе — рахъу, бухъулесе — кани.
• Лал тӀамизе бегьулареб къоялъ, къед гьабизеги бегьуларо.
• Ламадур кьуни, дадила, кьечӀони, Тиш ХӀасан.
• Лачен боржаралъуб гъеду рештӀуна.
• Лачеп — чанабе, гъеду — рощноде.
• Лачеиги чучула чи гӀемерлъани, чаранги биуна цӀа гьалаглъани.
• Ле, гӀакълу дагь, тӀуруге, гӀи тун гӀангис киниги; ГӀадамал тун хьвадани, хьитал хун басралъулин.
• Ле ян абурасда я, — ян абизе кӀоларев чи къватӀиве вахъунге.
• Лочнол бетӀералда чаргъеду чӀезабуге.

Лъ

• Лъабго къоялъиш хьихьилел? Лъабго моцӀалъиш?—ан гьикъулебила цараца тӀанчӀазда.
• Лъабкъого сон барав чи — лъилъизе мех щвараб гьохъил хур.
• ЛъабцӀул къинлъичӀого гӀака лъалареб.
• Лъадал бериш?Рокьол гӀусиш?
• Лъади лъикӀав лъикӀ вуго, лъади квешав квеш вуго.
• Лъади ячине анцӀгоявгун ургъе, йиччазе нусгоявгун ургъе.
• Лъадул букӀунила букарараб бакӀ цо-цо бухичӀони рукен (букари) сунареб (къотӀулареб).
• Лъадулгун кколеб къецалдаса тӀагӀан гьечӀеб дандежо букӀунареб.
• ЛъазегӀан харбил багьа — нусго томен, лъан хадуб — цо капек.
• Лъай гьечӀевгун ургъани, ургъалабалъе ккола.
• Лъалареб бакӀалда адабги гьабуге, гӀорцӀулареб бакӀалда вакъиги лъазабуге.
• Лъаларилан аби — кӀалзуе бигьалъи, кӀоларилан аби — чорхое бигьалъи.
• Лъалев чиясе гьабида гӀаитӀеро базе бигьаяб жо.
• Лъалес малъараб гьабичӀев мурадалде щоларо.
• Лъалес чу босе, лъаларес куса босе.
• ЛъарагӀалда магӀаруяасулъеги унге, магӀарухъ дибирасулъеги унге.
• ЛъарагӀалда чехь цурав, чачаналда мугъ цурав (хур бекьизе кӀухӀалав чи).
• ЛъарагӀасул гьакица гӀанкӀ ккурабила.
• ЛъарагӀ мацӀ бицунилан цӀамухӀор бетиларо.
• ЛъаргӀий цӀанде, цӀорой билде (къункъраби).
• Лъаракьа гурелила хӀинкъулел, гӀурукьайила.
• ЛъаралтӀе гӀор кӀанцӀана.
• Лъебелазул кун, куралазул рукъи (кӀиябго бецаулеб буго).
• Лъеда бараб полоп гӀадаб жойила рослъадиялда гьоркьоб кколеб кьал.
• Лъеде мугъ чӀваге, гьерсиде ракӀ гьоге.
• Лъеда гьабун накъиш чӀоларо.
• Лъезе лъаларес тӀагъур бахъуге.
• Лъеца гьобо, цӀеца кор.
• ЛъикӀ букӀаго, «патихӀа!»
• ЛъикӀ хьвадарав квеш холаро, квеш хьвадарав лъикӀ холаро.
• ЛъикӀаб батани, канае, квешаб батани, цӀадуе.
• ЛъикӀаб дару кьогӀаб букӀунеб.
• ЛъикӀаб гьудуллъи хазинаялдаса лъикӀаб.
• ЛъикӀаб жоялъе къей гьечӀеб, къадаралъе бергьенлъи гьечӀеб.
• ЛъикӀабги бихьаги, квешабги бихьаги.
• ЛъикӀаб рагӀуда мал баге.
• ЛъикӀаб хӀама бакӀаб букӀуна.
• ЛъикӀаб дӀарагӀалда цӀадул бетӀер букӀуна.
• ЛъикӀав бахӀарчиясул вас къадараванги тоге, къадарав чиясул вас бахӀарчиянги тоге.
• ЛъикӀалда мал бани, квешалда къвал базе ккола.
• ЛъикӀасул лъикӀлъиги квешасул квешлъиги кидаго кӀочонареб.
• ЛъикӀлъи бихьарасул кар, квешлъи бихьарасул малъ.
• ЛъикӀлъиялда дебе — квешлъи, квешлъиялда цебе — лъикӀлъи.
• Лъин бахунеб мехалъ гурони чахъдада бацӀ кӀочонареб.
• Лъин гьечӀеб магӀарда чу кӀутӀулареб, къачӀеб магӀардаса хер бедулареб.
• Лъин дагьлъигун, гьабил гӀузраби тӀатуна, херлъигун чорхол гӀузраби тӀатуна.
• Лъин рахънибе ккола, чи нухде ккола.
• Лъин дӀоровулъ цӀо бурут!
• Лъимал гьаричӀесда рокьи лъалареб, лъимал хвечӀесда рухӀел лъалареб.
• Лъималазда релъул даги бихьуге, ццидал расги бихьуге.
• Лъималазул унти эбел-инсул гьумер ничараб жо.
• Лълъурдул гъезе араб гъвала, гӀундул къотӀун бачӀарабила.
• Лъун бихьараб кьили лъикӀаб, къвагьун бихьараб ярагъ лъикӀаб.
• ЛъутӀарав щив, букъарав хвад? (махщаликъав устар гӀад гьавун).

М

• МархӀабаян кьабуниги, къотӀула, ма, хӀамаян кьабуниги къотӀула.
• Ма дуе, ма дие (даран лъикӀаб, маян дуцаги кьураб, маян дицаги кьураб).
• Ма, сахӀан гӀака бачӀунеб, кье сахӀан чу бачӀунеб.
• Мавул — кьей, кьовул — божи (маян кьураб жоялде божи цӀикӀкӀараб).
• Магъал гьанахъ гьоэр щоларо(нилъее къваригӀараб къоялъ лъикӀалъулъ квешаб щолареб).
• Магьахъ балагьун кьурде.
• Магъил ургъел гьабулагойила хӀанчӀил бохдул тӀеренлъарал.
• Магьихъ ралагьуге, гьакихъ ралагье.
• МагӀарда чан букӀаго, чурун хьаг цӀеда лъоге.
• МагӀарде гъуниги, хӀамида заз гурони букъ-улареб.
• МагӀарде гӀазу бани, гӀурдаде саву ккола.
• МагӀарзухъан кӀалдибегӀан къокъаб жойила гьереси.
• МагӀарухъ хур хвани, хьиндалазул пихъги хола.
• МагӀу рекъезе — рагӀи, риба хӀалаллъизе — хӀилла. (МагӀу рекъезе — далай).
• Мадугьаласул хӀелеку хъазлъун бихьулебила.
• Макьие сабру гьечӀеб, рокьуе берцинлъи гьечӀеб.
• Макьу толеб жо — ургъел, гӀадан холеб жо — хиял.
• Макьу щварал кьижула, рокьи ккарал свердула.
• Малла-Насрудинил далай лъугӀаниги, чӀанда хабаралъе лъугӀел букӀунаро.
• Маяълъа цебеялда хадуб.
• Малъараб гьабе, гьикъараб биде.
• Малъараб гьабуни, дагӀба кколаро.
• Малъараб гьабичӀев ХӀавал Палица.
• Малъарасул кӀал бекуларо, кӀанцӀарасул бох гурони.
• Малъизе чи тӀагӀунаро, малъараб босаги.
• МалъичӀеб гьабуге, гьикъичӀеб бицунге.
• МалъичӀого хӀалтӀи гьабуге, ахӀичӀого кваназе унге.
• Маргьабаца кантӀула, магьалуялъ кӀвекӀула.
• МаслигӀаталъ рекъезарула, мацӀица ратӀа гьарула.
• Махсара гьабе бакӀ бихьун.
• Махсара гьабе, махсара лъалев чиясе.
• Махсара лъикӀаб кӀиго чи велъараб.
• Маххул нуцӀа цӀулал нуцӀаялде ккараб.
• Махщалица квен гьабуларо, жинцаго кьола.
• MaxӀ квеш — сег, сум квеш — огоб.
• МахӀалда хӀал букӀаго, хӀетӀ босе.
• МацӀ гӀадамасул кунге, хӀайваналъул кун.
• МацӀалда ракьа гьечӀо, амма гьелъ ракьа бекула.
• МацӀалде гьоцӀо тӀун, гьодилъ жо баге.
• МацӀалда кӀолаго, кӀудиялде ваккуге.
• МацӀид чи чӀвала, цӀогьод оц хъола.
• Маялда мал бани, кьеялда кьили чӀвазе кколеб.
• Маян кьураб босичӀони, кьеян гьаризе кколеб.
• МегӀер бичилалде хер биче, хер бичилалде хьацӀ биче (цин къадараб биче, хадуб гурони лъикӀаб бичугеян абураб жо).
• МегӀер кӀкӀваниш, гӀор кӀкӀваниш? (яшав гьабизе, гӀадамазулгун хӀал рекъезабизе гьедигӀан бакӀаб-захӀматаб жоян абураб магӀна).
• МегӀер мегӀералде кколареб, гӀадан гӀадамасде кколев.
• МегӀер мегӀералде щун бугилан абуни, божа, гӀадамас ругьунаб гӀамал тун бугилан абуни божуге.
• МегӀер радал беге, гӀор къаденахъе бахе.
• МегӀергун барщун гӀанкӀ тӀубаларо.
• Месед балагьизе арав бухъулаго хваравила.
• Месед хъванилан хъирмил багьа холаро.
• Меседил кверазул багьа гьечӀеб, гьел ричун росизе щдоларел.
• Метер гьабулеб жоялде жакъа ургъе.
• Метер гьабилилан хӀалтӀиги тоге, регӀараб мехалъ гьабилилан гӀаданлъиги тоге.
• Метер кунеб мохмохалдаса жакъа кунеб гьоэр лъикӀаб.
• Метер къоялъул хӀисаб гьабичӀев нахъа пашманлъула.
• Метер семиялдаса жакъа рагъи лъикӀаб.
• Метериса бохха, цер.
• Минуталъ нахъа хутӀарав сагӀаталъ хадув гъоларев.
• Мискинлъиялъе дару хӀалтӀиййла, хӀинкъиялъе дару таваккалила.
• МичӀ бекьаралъуб — мичӀ, жух бекьаралъуб—жух.
• МичӀчӀил кьолбода кьагӀрил тӀегь баларо.
• Могьой гьали, гьанай кватӀи.
• Мокъиде хъазги бахинабун, хӀелкида къинлъеян абуге.
• Мокъокъида чӀор речӀчӀани, чӀоролида зунула.
• Мокърукь бетӀер тункичӀого, гӀадамасда гӀакълу щоларо.
• Мохмохида нах бахунге.
• Мохмохиде хьул лъун, хьолбодаса ватӀалъуге.
• Мохмохил маргьа бице, дада, мохмох кварал гӀадин рукӀине.
• МоцӀ нилъехъан бугони, цӀвабзазул ургъел кколаро.
• МочӀолъан рагӀи бугин, рагӀал чӀван вилълъа.
• Мугъ биччичӀого, хур биччуларо.
• Мугъ чӀвазе къед бугони, зарул тирхи букӀуна.
• Мугъалъ баччиялдаса чехьалъ баччи лъикӀаб (квен).
• Мугъзада чед букӀаго, чехь бакъизе биччаге.
• МугӀрул гӀин цӀодораб, гӀалхул бер цӀодораб.
• МугӀрул каву гӀатӀидаб.
• МугӀруя рукъги рукъалъул хӀубиги гьабуге (Буртинаги чӀужуги).
• Мун гъалбацӀ ватани, гӀадамал гӀанкӀал гуро.
• Мун квазавурав чи — мун вокьулев чи, мун гьекъезавурав — мун рихарав чи.
• Мун кида биххилебан гьикъанила къадада. ХӀарщуда гьикъеян жаваб кьунила кьадаца.
• Мун кида холебан гьикъараб мехалъ, нахуда гьикъеян абунила къородисесул лакаялъ.
• Мун лъикӀабилан абуни, хӀамикӀертги бохулебила.
• Мун цӀализе иналде, дун цӀалун вуссун вукӀана.
• Мунги-хан, дунги-хан, чуязе хер лъица балеб?
• Мунго дудаго лъачӀого, чияда гӀайиб чӀваге.
• Мунго дуцаго.
• Мунго дуцаго веццуге, халкъалда веццизаве.
• Мунго цӀакъавилан ккун, чи хӀакъир гьавуге.
• Мунилан холев дун, хабалъе дун восагиян мун.
• Мун лъил гьакида рекӀаниги, кечӀ гъосул бакъаналда ахӀе.
• Муниш наиб? Дуниш наиб?
• МутагӀиллъун вугев васасда битӀараб гьумер бихьуге.
• Мухь гуреб жо кьун, вехь гурев чи тоге (вехь те, мухь кьун те).
• МухӀама хӀалтӀун, ХӀажица кӀутӀун.

Н

• Нагагь лъаларилан лъабго хьит гьабурабила.
• Наги тӀутӀги цадахъ хӀалтӀуларо.
• Наги тӀутӀги цо тӀалинир хӀалтӀиларо.
• НагӀадалаялъул бетӀер чӀахъаги.
• Наккдалъ бахчун варани тӀубаларо.
• Наку щвараб мехалъ щибго кьурдула.
• Налъи бецӀиялъ берцин гьабула, гӀадан битӀараб бициналъ берцин гьавула.
• Насибалдаса ратӀалъиларо, гӀажалалдаса хвасарлъиларо.
• Нах гӀемерлъун карщ холаро.
• Нах тӀад ккола, тӀухьи гъоркь ккола.
• Нухда букӀараб гьой чуруде ккани, чури хӀехьолебила, чуруда букӀараб нахде ккани, нах хӀехьоларебила.
• Нахда чӀечӀеб гъуд родода чӀолеб.
• Нахъ буссун дудаго речӀчӀулеб чӀор реххуге.
• Нахъа бугеб куйдаса кодоб бугеб гӀечго лъикӀ.
• Нахъа гъезегӀан тунила къоркъода рачӀ гъечӀого хутӀараб.
• Нахъасан чухъа ккурасул чухъил квенчӀел дуцаги ккве.
• Нахъе валагьун гьури биччай, цеве валагьун гьорчо биччай.
• Нахъе валагьун кӀалъай, цеве валагьун вилълъа.
• Нахъе лъураб жо лъималазегӀаги батулеб.
• Нахъе тараб квен катица уна.
• Нахъе тараб порччое гьобол лъикӀав вачӀуна.
• Нахъеги бицани, рузманалъе гӀела (цого жо такрар гьабиялде).
• НацӀие квешезе цӀаха бухӀуге.
• Наял рагъила — гьоцӀо тӀагӀина.
• НекӀсияб сон гуро, сонсияб къо гуро.
• Неккияб сонги букӀунареб, сонсияб къоги букӀунареб.
• Нилъ кьижаниги, мегъ кьижулареб.
• Нилъго нилъехъангойилан абун буго гӀатӀахинкӀаз.
• Нилъедаса бечедаб бакӀалдасан ригьин гьабизегӀан, гьорода бадире рилълъин лъикӀаб.
• Нилъерго рагӀиян абун буго цӀргьабаз.
• Нилъер къвачӀид кколареб чияр цӀалкӀид кколаро.
• Нилъер чияда, чияр нилъеда.
• Нилъерго хьитинибе ккечӀеб цӀаялъ хӀецӀе бухӀуларо.
• Нилъер цабзаз кквечӀеб чияр кӀутӀбуз кколаро.
• Нилъер чехь унтун букӀин чияда лъалареб.
• Нилъер чехьги чияр тӀехги бугилан чохьол чӀоло чучуге.
• Нилъерабго чинква (чинкир), чияраб курак.
• Нилъерго лъарал гьаракь бугони, чияр гӀоралъул хъуй рагӀуларо.
• Нилъерго хӀал нилъедаго лъала.
• Нилъеца квараб чияр, чияца квараб нилъер.
• Нилъецаго абураб бокьулеб, чияца абураб бокьулареб. (Нису тӀамун тӀех кванан рукӀин лъикӀ, тӀад вугев чиясе наку чӀвазегӀан)
• Нилъецаго гьабичӀеб нилъее батуларо.
• Нилъеца цӀали лъабго къоялъ тани, цӀалиялъ нилъ лъабго моцӀалъ тола.
• Нич гьечӀелъуб яхӀ гьечӀеб.
• Носоца гуреб къотӀулеб, квералъин.
• Нохъо тун, нохъо бацӀцӀалъиларо, нохъо чороклъулеб гӀамал течӀони.
• НугӀ гьечӀеб жо — гьереси.
• Нусалда бичӀчӀизе ясалда абулеб.
• Нусго томеналъул багьаябги букӀуна гьереси.
• Нух бекьуге, хур бекье.
• Нух гьечӀеб кьуру букӀунареб, кьо гьечӀеб гӀор, букӀунареб.
• Нух къваридав чи — хьитал къарав чи.
• Нух лъикӀабани, нухда хер бижилаан.
• Нух цо гьабе, роцен кӀиго гьабе.
• Нухда иналде гьалмагь валагье.
• Нухда унаго, радал хекко вахъа, бакъанида хекко рештӀа.
• Нухда лъин, лъеда гьобо.
• Нухлул халалъиялде валагьуге, чӀолеб бакӀалде валагье.
• Нухъа бахъаралъуб хъвек рештӀуна.
• НуцӀа гъезегӀан гъелдареч, хур бачӀинегӀан пурчӀина.
• НуцӀил кӀалтӀаго — хӀеж, хӀобокьго — алжан (лъадилъун ячинесей яс мадугьалихъго ятараб мехалъ).

О

• Огь, бачӀораб чӀагӀа, чӀегӀераб тӀокӀкӀел, ЧӀартил ракӀ бугесда маххул ракӀ гъолеб (халкъиял рагӀаби).
• Огь, берцинай, берцинай, бецичӀого ссан тарай;
• Огь, чӀухӀарай, чӀухӀарай, чӀарачӀого хур тарай.
• Огьогьоялъ гьорчо кколаро.
• Ордекалъул тӀанчӀида ханинибго лъин лъалеб.
• Охолиса бекьичӀеб хаслихъе босулареб.
• Охолиса карш лъама, хаслихъе хинкӀал чӀахӀа.
• Оц бегьиниб жо басиялдаго лъала.
• Оц бихьун рихьи бай, басиялда гӀурдул рай.
• Оц кьурул рагӀалде къайгун, хӀамида ургъел чӀвалеб.
• Оц рукьалда квегъула, чи заманалъ квегъула.
• Оц мацӀ лъалес хъун батаги.
• Оцал гьечӀесул рекьи хӀалакъаб.
• Оцал магӀарда, МухӀама рагӀдукь.
• Оцал тӀуричӀони тӀор баларо, тӀаде ракь хъвачӀони, хур бачӀунаро.
• Оцода бече гьабеянги абуге, гӀака гьакидаги баге.
• Оцода бичӀчӀизе, булагъада кьабулеб.
• Оцол лълъаран хӀамил гӀин ккоге.
• Оцол тӀомол бицинчӀого, тӀомохьитазул бицунге.
• Оцол хъири бахъинчӀони, магӀил хъуй бахъунаро.
• Оцол хъири гуреб, хъурмил гьаракь гуреб.
• Оцолаб босе, басидулаб те.

П

• Пикру гӀемерлъани, чи гӀадаллъула.
• Пикруялда кӀалъани, рагӀулъ мекъи кколаро.
• Пихъ бижулареб гъветӀ гьуршуларо.
• Пурцил гьаракь къотӀани, къолол бетӀер камула.

Р

• Рагъ хинкӀазулгун лъикӀаб.
• Рагъалдаса рекъел лъикӀаб.
• РагьумахӀугӀан бегизе захӀматаб мегӀер гьечӀеб. (Рукъалъул рагьумахӀу ГӀакару мегӀергӀанаб).
• РагӀал бахъун хур бекье, ракьан бахъун бокь хъваштӀе.
• РагӀал гьечӀеб кьуру гьечӀеб, рагӀал гьечӀеб авлахъ гьечӀеб.
• РагӀалалдаса ракьан лъикӀаб (нухлул).
• РагӀи бугеб рукъалдаса, рукъго гьечӀого, къватӀир лъикӀ.
• РагӀи бугеб рукъалдаса магӀу бугеб рукъ лъикӀаб.
• РагӀи гьабизе — нус, нису квине — яс.
• РагӀи гьабуларес боцӀи хьихьиларо.
• РагӀи гӀарац буго, гӀин тӀами месед буго.
• РагӀи жаниб лъоларев чиясда балъгояб жо бицинегӀан, квенчӀел цӀун босун къотӀнобе бай.
• РагӀи къватӀиб, дун рокъов. (КӀал бугев чода, чодулав лъелго)
• РагӀи рагӀуде бачӀуна, гӀор кьодукье бачӀуна.
• РагӀи ургъун бице, кици бакӀ бихьун тӀаме.
• РагӀи хӀалакъаб биде, гьан кьарияб кванай.
• РагӀуда гугьар гьечӀин, гьурал жалго те.
• РагӀул гьоло гьабуге, гьалил мигъир гьабуге.
• РагӀул гӀомо гьабуге, гӀабдалгун щагъадуге.
• РагӀул гӀоммоялъул гӀарщал гьаруге.
• РагӀул квешлъи — халалъи, ххамил квешлъи — гьечӀолъи.
• РагӀул квешлъи — халалъи, харбил квешлъи — гӀемерлъи.
• РагӀул тӀанчӀи риччаге, тӀулида ццин бихъуге.
• РагӀуца рагӀи бахъула, бакъуца чӀетӀ бахъула.
• Радал вахъарасул кьегӀер цӀуяб.
• Радал къед биххун, къаденахъе хӀур бахъун.
• Радал яхъаралъул балъ тӀокӀаб.
• Радалго гьабураб хӀалтӀи лъйкӀаб, гьитӀинго ячарай чӀужу лъикӀай.
• Ражи — мискинчиясул данде жо.
• Ражидулъ анкьго дару бугеб.
• Ражихуялъул тӀиналда гьабуниги, бертин бетичӀого хутӀулареб.
• Рак гьечӀого, бокь бичуге, бекьичӀого хур бичуге.
• Ракъи-хьул, свак-кӀвахӀ.
• Ракьулъе рехханиги, месед холаро.
• Ракъдада чугӀа чӀоларо, чвантиниб гӀарац чӀоларо.
• РакъичӀого кванаге, къасд букӀаго жибго те.
• Ракъун кванани, квен гьуинлъула, гьимун бицани рагӀи гьуинлъула.
• Ракь бижилалде рак бижараб.
• Ракьул бетӀергьан вуго бекьарав чи.
• Ракьул гӀанкӀ ракьул гьойца гурони кколареб.
• РакӀ битӀизегӀан мацӀ битӀуларо.
• РакӀ бухӀун гӀодани, беццаб бадисаги магӀу бачӀуна.
• РакӀ гурхӀи гьечӀеб хӀал — хӀанчӀун кунеб гьан.
• РакӀ гурхӀун аскӀобе бачараб бурутӀ ццин бахъун бачахъиялде ккола.
• РакӀ щваралъубе хӀетӀ щола.
• РакӀалда бугеб жо бицинчӀогойила нухъа чӀегӀерлъараб.
• РачI халатаб гьойдасаги цIуне, гьод халатаб чодасаги цIуне.
• РекӀедаса рекӀеде — кьо.
• Ралъдадаги гел лъе (исрап гьабуге).
• Ралъдаеги щуб къваригӀунеб, щубаеги бакъ къваригӀунеб.
• Ралъдалъе чӀимих бортаниш, ана нилъедаса.
• Ралъдалъе лъинги тӀоге, рохьобе тӀилги босуге.
• Рас хӀеренаб бихьунила хӀанчӀаз руз бетӀулеб.
• РатӀа тӀамиледухъ вачӀунге, бох тӀамиледухъ вачӀа.
• РатӀалги щоларо, щигат диеги гӀоларо.
• РатӀлица — чи, чоца — багьадур.
• Рахараб гъансиеги буцӀцӀараб кӀалалъеги рахӀат букӀуна.
• Рахь баккулареб гӀакдае чури кьоге.
• Рахь гьечӀеб гӀакдаца гӀартилъ мал бала.
• Рахь хахулелъул бече хӀалакъаб.
• Рахьдал тӀанкӀ гьечӀони, бече лъугьунареб.
• Рахьдалъ рас хекко бихьула.
• РахӀатгун хӀалихьалъи, захӀматгун бахӀарчилъи.
• Раччи бачче черхалда рекъараб.
• РачӀ бухьун, хӀама чӀоларо.
• РачӀ къотӀун борохь къелъе биччаге.
• РачӀ кӀудияб лъугьинебилан дегӀен хьихьун букӀарабила, лълъурдул кӀудиял лъугьун, чехь бихъизе ккарабила.
• Регьел гӀуралъубе щуб гӀолеб.
• «РегӀуларо, щоларо» гӀиллалъун рикӀкӀунаро:
• Рекьи басандичӀони, хӀалтӀул хӀур бахъунаро.
• Рекъав чиясул рагӀад рекъаб букӀуна.
• Рекъараб рехъалъ хъумур речӀчӀуларо.
• Релълъаралда рекъарабила рохьдолъ хӀайван данделъулеб.
• РекъечӀеб бицарасда бокьулареб рагӀула.
• Рекъон хӀалтӀарабгӀан колхоз бечедаб.
• Рекъон кванай, къец бан хӀалтӀе.
• Рекъон чӀикӀаре.
• РекӀарасда лъелав велъуге.
• РекӀарасухъ ралагьун рекӀа, рештӀарасухъ ралагьун рештӀа.
• РекӀее ихтияр кьуни, ихтияр гьечӀеб бакӀалде ккола.
• РекӀел бер балагьичӀони, бералда канлъи бихьуларо.
• РекӀел гӀин гӀенеккичӀони, гӀиналда рагӀи рагӀуларо.
• РекӀел хӀал хьарав ХӀариколосесда хӀатӀикь цӀа бакарав кӀахъияв рекъеларо.
• РекӀел хӀуби — чехь, Чохьол хӀуби — чед.
• РекӀелъ бугеб лъаларо, Лъороб бугеб бихьуларо.
• РекӀкӀ гьабурасе хӀучч битӀуларо.
• РекӀун бихьун чу босе, лъун бихьун кьили босе.
• Релълъаралда рекъарабила ратӀлида рукъи балеб.
• РетӀине гурони къоги бачӀинчӀо,
• РетӀинчӀого хвараб дарайдул горде.
• Рецц гьабун гаргадиялъ бецц гьарула, ГӀунгутӀаби рициналъ кантӀизарула.
• РештӀине лъаларев рекӀинавуге.
• РекӀинеги лъай, рештӀинеги лъай.
• Ригь богоде, бог радакье.
• Ригьда вега, ригьда вахъа.
• Ригьин чияргун лъикӀаб, чи нилъерго лъикӀав.
• Ригьинги ригьги ургъун гьабе.
• Риди меседлъи лъалебани, нахъеясухъе щвелароан.
• Рии кьижун apace кьиндал мискинлъиялъ макьу толаро.
• Риидал бакънал рачуней йикӀарай, хасало кьурдулей йикӀа.
• Риидал борохь бихьарав хасало гӀарщикьа хӀинкъула.
• Риидал гвангвара гьаличӀони, хасало гереги гьалуларо.
• Риидал гӀодобе бегьараб квер чӀобого бачӀунаро.
• Риидал гӀор те, хасало мегӀep те.
• Риидал дие гӀоло чӀвай, хасало нужеего гӀоло чӀвай (чол кици).
• Риидал кьижани, кьиндал гӀака хола.
• Риидал риди ххуй, хасало нах кун.
• Риидал тӀимугъ босе, хасало буртина босе.
• Риидал херабги босуге, хасало хӀалакъабги босуге.
• Риидал хур бекье, кьиндал печь бокье.
• Риидал хурив хва, хасало рокъов хва.
• Риидал чӀар гьабичӀони, хасало гьороб жо букӀунаро.
• Риидала Хасбика, хасало къватӀул бика.
• Риидалиде гъакал хасало къачӀай, хасалоялде чанагъ риидал къачӀай.
• Риидалил цого хур, хасало гӀазулъ къараб.
• Рии-риидал чӀанчӀорол! Хаса-хасало гуд-гудучӀ!
• Рикьунибе къали баге.
• РикӀкӀада бугеб меседалдаса гӀагарда бугеб гӀараш лъйкӀаб.
• РикӀкӀадаса квараб къалиялдаса гӀагардаса квараб сахӀl лъикӀаб.
• РикӀкӀадегӀан вугев гӀагарав чиясдаса гӀагардегӀан вугев мадугьал лъикӀав.
• РитӀухълъи рекӀараб хвалчадаса рекӀараб.
• Рихханжоялъул жо гӀолареб, гургил чед гӀолареб.
• Рододаса нах буххуге.
• Родолъа бахъараб гел, нахулъ лъейгун кьватӀарабила.
• Рокъоб къир-къвар бугони, дуниял къварилъула.
• Рокъоб кьечӀеб талихӀ рохьоб кьелиш.
• Рокъобе рукъгӀанаб гьецӀо босулеб.
• Рокъов квешас рохьоб квешаб бачӀуна.
• Рокъоса квеш арав къватӀивги квеш хутӀула.
• Рокьи ккани, кочӀохъан яхъуна, чехь бухӀани, магӀихъан яхъуна.
• Рокьи ккечӀей гӀаданалда росода нахъа чӀун квен гьабизе лъалареб.
• Рокьи кьерилъ букӀуна.
• Рокьое баге, гьанае бай.
• Ролъул чадал рукӀаго, мучариги квинаро: Бугъби цере рукӀаго, бусбиги квегъиларо.
• Роол къо хасалил анкьида бащалъулеб. Росдал газа кьурда рекӀунеб.
• Роол рукъ — буртина, рукъалъул хӀуби — чӀужу.
• Рос-лъади цолъичӀони, рукъ беххе балагьула.
• Рососе ине гӀурай яц йигев вацасда къаси макьу щолареб.
• Росасе ани, рос ватула, чӀужу ячани, чӀужу ятула.
• Росдае гӀоло бицараб рагӀи — росдае гӀоло гьабураб хъулухъ.
• Росдае хиянат гьабурав росдал цӀеца вухӀаги.
• Росдал гӀадат хвеялдаса, гӀадатаб росу хвей лъикӀаб.
• Росдаца хӀелеку хъуни, хӀарпиеги бутӀа кьезе кколеб.
• Росу бихьун си борхатаб бай.
• Росо кӀодо, ясал гӀемер.
• Росогун дагӀбадани, чиякълъула, ЧӀужугун дагӀбадани, кваникълъула.
• Росдал анцӀилъ, бол нусилъ.
• Росулъ гьудул гьаве, нухда гьалмагъ ккве.
• Росолъе унти я базарганасул гьираца бачӀунеб, я гьардухъанасул къвачӀица *бачӀунеб.
• Росасда лъади лъабго къоялъ юхӀулейила, чӀужуялда рос лъабго моцӀалъ вухӀулевила.
• Росасулал лъадаре, лъадулал кӀалалъ.
• Рохьдолъ чӀа. (Халкъалъ гьабураб гьабе).
• Рохьобе кватӀи гурони пайда гьечӀнлан абун буго гъадица.
• Рохьобе тӀил босуге, тӀилаца хур бекьуге.
• Роцадаса цӀикӀкӀун чуги кӀанцӀуларо.
• Роцен гьечӀеб тӀох ханасулги букӀунареб.
• РоцӀцӀагиян цӀцӀани, цӀад багиян буртӀал.
• РоцӀцӀада ракӀ чӀоге, гӀорцӀалида божуге.
• Ругьунаб оцалъ гӀадин хур бекьуларо.
• Рукъ гьечӀесда чи лъала, чед гьечӀесда мацӀ лъала.
• Рукъ къваридав чи — лъади квешав чи.
• Рукъ лъухьараб мехалъ хӀур бахъунеб гӀадат.
• Рукъалъ басра гьавурав къватӀалъ цеве кколаро.
• Рукъалъ бетӀергьанчи гуро берцин гьавулев, бетӀергьанчияс рукъин.
• Рукъалъул къварилъи къадада лъала: Дир рекӀел къварилъи дидаго лъала.
• Рукъалъул кӀудияв мехтичӀони, бертин бетуларо.
• Рукъалъул кӀалтӀа хклекоги багьула.
• Рукъалъул хӀал лъималазда лъала; КъватӀалъул хӀал гӀабдаласда лъала.
• Рукъи бай каратӀ кӀодолъилалде, дару гьабе унти халалъилалде.
• РукӀниб букӀун гъулгъудун: ГъалбацӀалъ чан чӀваларо.
• Руссун херлъичӀони, чу херлъуларо.
• РутӀби жанире сверараб, бохдул щинкӀил хъахӀаб, квараниде бухӀи кьурараб, квегӀиде жал бегараб магӀарул гӀаларча хадуб ккогеги.
• РухӀ речӀчӀйлалде тушман чӀвачӀев, рухӀ речӀчӀараб мехалъ тушманас чӀвалев.
• РухӀалица гӀадин чи херлъуларо.
• РухӀел кванала, ццин кваналаро.
• Ручун кӀудияб, жаниб рак гьечӀеб, тӀину кӀудияб, жаниб мугь гьечӀеб.
• Руччабазул базаралъ рукъ цебе тӀоларо.
• Рущи щваралъубе гӀанкӀу буссуна.

С

• Сабаб тӀагӀараб жо — гӀажал, гӀадан холеб жо — хиял.
• Сабурасе бох, виххарасе рахӀа.
• Саву кьун, кьаву босуге.
• Сагъри кьода гьабураб Гьима гӀурухъ батулеб.
• Садакъаги къаде квенги — дагьаб жо.
• Сапаралдаса вачӀунаго, гамачӀ босунги, чӀобого вачӀунге.
• СахӀихъ сахӀ гурони щолареб.
• СахӀил роцен лъазе ккола.
• СахӀица къеларо, къолоца бергьинаро. (Жо гуреб жоялъул бицунге).
• СвакачӀого чӀани, чӀечӀого вилълъине ккола.
• Сверухъе валагьичӀого, рагӀи кьвагьуге. Сордо базе къадар, къо базе гӀажал, КъватӀиса юссара цӀар тӀамурай яс! (Кицилъун лъугьарал, пашманай эбелалъул рагӀаби).
• Сордо къватӀиб, хинкӀ рокъоб.
• Сордо сардие те.
• Сордойилго вачӀани, вокьулевги чӀалгӀуна
• Суалалда рекъон, къокъ гьабун кье жаваб.
• Сумал чӀалу гьабуге.

Т

• Тайидул чу лъугьинегӀан, бетӀергьанчиясул гьой лъугьуна.
• Тайпа лъикӀалдаса жибго лъикӀаб лъикӀ.
• ТалихӀ бугеб рокъове къоркъочилай лъугьинаро.
• ТалихӀ бугев чиясул бихьинхӀамаги къинлъулеб.
• ТалихӀ бугесул оц ияхӀ бугесухъе ккела.
• ТалихӀ бугев ригьнадаса воххила.
• ТалихӀ бугесул хӀама хӀортӀа къинлъила.
• ТалихӀ къосарасул кверде къо бухӀарав кколев.
• ТалихӀ къосиналдаса къо тӀагӀинго лъикӀ.
• Талмикьа талмикьеги хьиндаллъийилан абурабила гӀанкӀица.
• ТечӀони катицаги хъат балеб.
• Тирун жо батуларо, цӀехон гурони.
• Туризе лъугьараб гъотӀое дару — къотӀун рехи.
• Туркидул кири гьечӀеб, кочӀол хӀакъ гьечӀеб.
• Тухум лъикӀай дуего те, жийго лъикӀай дие кье.
• Тушманасда бицунареб жо гьудуласдаги бицунге.
• Тушманасухъе кваранаб рахъ кьоге.
• Тушманлъи бекьани, бекьарас лъилъула.

ТӀ

• ТӀавус зодобе боржуна, гӀункӀкӀ ракьулъе лъугьуна.
• ТӀад бугеб пихъ бихьун гурони, гъотӀол багьа лъаларо.
• ТӀад рекӀараб чол квелъ кквезеги лъай.
• ТӀадаб гуреб гьабуни, гьабизе кколеб бегула.
• ТӀадагьаб чвантидаса бакӀаб гьир гьечӀо.
• ТӀаде къо ккани, къоркъолги бацӀ лъугьунеб.
• ТӀадегӀан ругезул хӀурмат лъицаго цӀунула, хӀурмат цӀуне гъоркьехун ругезул.
• ТӀалайдухъа гьоркье гӀарац баниги, чӀужуялъ кквечӀеб рукъ бечелъуларо.
• ТӀанчӀиги ханалги гьарила.
• ТӀанчӀи ругеб гъадие гьосол бутӀа щолареб.
• ТӀанчӀил гьоцӀо хъахӀабила.
• ТӀасан бараб рукъи тӀасан холеб.
• ТӀегь гӀемералдаса гъветӀ тӀамах гӀемераб лъикӀаб.
• ТӀегьалареб гъотӀоде на буссунаро.
• ТӀегьги херги бижилалде, лъинги, ракьги бижараб.
• ТӀекъалда тӀад рекъоге, къуралде вортахъуге.
• ТӀекълъи киб бахчаниги, къватӀибе баккичӀого хутӀуларо.
• ТӀелекье ГӀалибулат гӀадин унге. (ТӀелекьа ГӀалибулат гӀадин вуссана).
• ТӀимугъ хинаб бокьун, чахъаби рихун.
• ТӀингъилъ векьарани, гордилъ лъилъарула.
• ТӀину гьечӀеб гьагьинире, гьарудуге. (гьабунщиналъул ох унеб хӀалтӀи гьабуге).
• ТӀогьиса хӀетӀе гурони хӀарщуда хъвазе теларилан лъугьарав магӀарулас хӀарщулъ дегӀен чӀвалебила.
• ТӀоларев гьудуласда бихӀунареб рагӀи абуге.
• ТӀоноцӀ букаригун нако хъасуге.
• ТӀогьоде хьвадичӀеб найица гьоцӀо гьабуларо.
• ТӀорол лалидаги тӀорахьдал щаридаги щаклъуге.
• ТӀорщел оцонибе бай.
• ТӀохде ине кӀухӀалал рохьоре ине ккола.
• ТӀохол гьоболасдасаги гьанал гӀагарлъиялдасаги хабар лъикӀ гьабе.
• ТӀоцебесеб соналъ бугӀаги хӀунчулеб, кӀиабилеб соналъ гьолоцин хӀуичулареб.
• ТӀоцее гьагорай яс — хекко бекьараб пурчӀина.

У

• Умумазул адаб тарас, халкъалъул нусцӀул тола.
• Умумазул кици цониги гӀодоб хутӀуларо.
• Умумузул малъи-магъилъе балеб цӀад.
• Унареб гӀертӀихъ балагьун, унеб парччи тоге.
• Унаревила хӀалихьат рохьове, ани, рохьго баччун вачӀуневила.
• Унесе нух битӀаги, чӀолесе рукъ битӀаги.
• Ункъабго хъахӀалъул ункъабго къотӀаги.
• Унтарав чи меседил тахидасаги разилъуларо.
• Унти раххнаца чӀвалебила, рокӀкӀаца бищулебила.
• Унтиги, тушманги, цӀаги хӀакъираблъун бихьуге.
• Унтулареб черх букӀунареб, чурулареб боцӀи букӀунареб.
• Ургъалица черх квараб, чоца гьор квараб.
• Ургъел гьечӀеб жоялъе хьихьари дагьаб.
• Ургьел гьечӀеб рукъ гьечӀеб.
• Ургъел гьечӀев чи ватичӀев, чехь бухӀичӀеб черх батичӀеб.
• Ургьел гьечӀесе ворчӀи дагьаб.
• Ургъел гьечӀесул гӀагӀай кӀудияб.
• Ургъел макьигъдулеб, рокьи гьабудулеб.
• УргъичӀого борчӀараб рагӀи — ишан кквечӀого рехараб чӀор.
• УргъичӀого кӀалъарав кӀицӀул хола.
• Ургъул рагӀи гъваридаб, гъвалил тӀатӀи биццатаб.
• Ургъун гьабе, аралда хадуб ракӀ бухӀуте.
• Ургъун гьагӀеян абун буго игьалисес хӀамида.
• Ургьиб бугеб лъаларо, лъороб бугеб бихьуларо.
• Ургьиб кӀвекӀун, кӀалдиб чӀамун гурони рагӀи бицунге.
• Ургьибе борохь биччани, ракӀиш хӀанчӀилеб, тӀулилъ борлъилебилан гьикъулебила.
• Ургьибе ккараб жоялда саву кколаро.
• Урхъукье вачӀа, дадал.
• Устар лъала къайи бихьун.
• Устарасул къед квешаб, къебедасул нус квешаб.
• Учузаб жо лъикӀаб букӀунаро.

Х

• Хабалъ жаназа лъезегӀанго, гӀурай яс росасе кье.
• Хабар гӀемералъуб иш дагьаб.
• Хабаралъул лъикӀлъи— къокъдъи биццалъи (ЦӀадаса ХӀамзат).
• Хадуб ккараб жо бацӀица чӀвала.
• Хадув пашманлъиялъ хайир щоларо.
• Хаслихъе дагӀнида — гьаб гӀи лъилан гьикъараб мехалъ— гьав бахӀарчиясул ругилан абурабила. Ихдал гьикъараб мехалъ — бетӀергьабазул батилилан абурабила.
• Хахизе ракӀалдабуртӀида, лъутизе ракӀалда цӀцӀеда.
• Хвезе вокьарав чи кьолбрца вецце.
• Хвезе гӀажалги кӀудияб лъикӀаб.
• Херав эмен вугес рагьда хъазахъ тоге. (ЛъарагӀалдасан босараб, лъималаз умумул хӀалтӀизариялда гӀайиб чӀвараб кици).
• Херав эмен гъоркье рехараб гьегь мунго рехизеги нахъе цӀунун те.
• Херлъунилан бацӀил цер лъугьинаро, цаби гъунилан ритӀучӀил нахъа багьа хвеларо.
• Херлъун хадуб хъарчигьа тӀанчӀаца балъаргъунеб.
• Хехаб гважуца беццаб когӀо гьабула.
• Хехаб лъин ралъдахъе щоларо.
• Хвелилан давлад унаро, тӀатинилан жо бикъуларо.
• Хинаб цӀаги цӀияв росги.
• Хазинаде гӀарац те, гӀедал яс росасе кье.
• Халалъани хабар чӀалгӀуна.
• Халат бухӀаги чохӀол мугъзада бакъ.
• Халатаб жо — чохӀол бакь.
• Халкъалда нух къосунаро.
• Хамиз сордо кинаб магӀида.
• Ханжар цӀулал бугониги гӀола, ракӀ маххул бугони.
• Харахьибго бугеб тӀенкел, тӀукъбиго чӀвачӀеб гӀала.
• Хасалил хинлъиялдаги ханасул чучлъиялдаги божуге.
• Хаслихъе бечелъуге.
• Хаслйхълъйялде къараб мехалъ никӀкӀицаги цӀакъ хӀаичӀула.
• Хасало мегӀер бацӀие те.
• Хвараб гӀака рахьдалаб.
• Хвараб бацӀица гӀи чӀваларо.
• Хварав чидай молода вугев, чӀагоявдай?
• Хварав чиясдаса тӀохол къайи лъикӀ.
• Хваразе гурони, росас риччаразе хоб бухъуларо.
• Хварал чӀегӀер ракьулъ, чӀагоял багӀар бакъукь.
• ХинкӀ босарас тӀор босе.
• ХинкӀазде щвартӀихалат, хурибе рагӀадхалат.
• Хиял букӀанила хераб гӀанкӀудул, ханал гьарилилан, къинлъарилилан.
• Хоб тӀупанагӀан ракӀ тӀупулеб.
• Хунзахъ бетӀер бахъизе ккани, лъабго накӀкӀигъветӀ кӀкӀвине ккола.
• Хунздерил гӀадат хвани, гӀандалазул балъ холеб.
• Хур бухӀаниги, бакъ, рукъ бухӀаниги, цӀа.
• Хур гуккуге, гьолъ мун дагьавги цӀакъ гуккизе гурин.
• Хур гъоркьехун лъикӀаб, рукъ тӀадехун лъикӀаб.
• Хурги дуцаго бекье, гьабихъеги мунго а.
• Хурде туманкӀ кьвагьани, гьолъ нилъеде гӀарада кьвагьула.
• Хуриб тӀепаб, тӀохда ганжаб гамачӀ тоге.
• Хурибе ккараб хӀамица кӀал кӀудияб цӀола.
• Хурибе хьон, хьагинибе хинкӀ.
• Хуриш бокьилеб, хурлъун дуниш?
• Хурул хьон боцӀцӀийила, боцӀцӀул хьон рагӀийила.
• Хурулги рукъзабазулги бутӀа бакьулъа босе.
• Хурулги хьолболги цӀину лъикӀаб.
• Хух кодобе босани, куй гӀодобе биччазе ккола.

Хх

• Ххунги ччунги ярамас.

Хъ

• Хъабчида рекъараб рукъи камиларо.
• Хъазихъего къвакъвадун, къадкил кӀал бихъарабила.
• Хъархъилъ гӀанкӀ букӀаго цӀеда гереги лъоге.
• Хъат цӀун цӀан чӀикӀарас гел цӀун лъин гьекъезе ккола.
• ХъахӀаб гӀарац чӀегӀераб къоялъе къваригӀуна.
• ХъахӀаб чол чӀоло заманалда къай.
• ХъахIаб чоцаги, къоролалъул васасги рагъда къо хIехьоларо.
• ХъахӀал кверазе хӀалтӀи бокьуларо.
• ХъахӀал кверазе чияр захӀмат бокьула.
• Хъвезе кьарияб бокьулеб, квине хӀалакъаб бокьулеб.
• Хъизаналъул гӀайибал гӀадамазе гьурщуге.
• Хъизаналъул рокьи—рукъалъул хазина.
• Хъирис бараб чу хъирис бараб чода лъулъалеб.
• Хъирмида месед гӀадин.
• Хъукь бекьараб бугӀаялдаса цудун бекьараб богӀол накку лъик!
• Хъукьаб бугӀаялдаса цудунаб сусур лъикӀаб.

XӀ

• ХӀалихьатил хӀетӀе нахъе кколеб, квер цебе кколеб.
• ХӀалтӀарасда лъала хинкӀазул тӀагӀам.
• ХӀалтӀи бокьулев лъугьине лъабго сон къваригӀунеб, кӀухӀал лъугьине лъабго къо гӀолеб.
• ХӀалтӀи буго рухӀ гьечӀеб жо.
• ХӀалтӀи гьечӀесе къо халатаб.
• ХӀалтӀи гьечӀесул чед гьечӀеб.
• ХӀалтӀи гьечӀо, лъикӀлъи гьечӀо.
• ХӀалтӀи къола, гӀадамал бергьуна.
• ХӀалтӀи тӀагӀун чи холаро.1
• ХӀалтӀи рихарасул гӀусал-цаби чӀола.(Кверал хӀалтӀичӀони, цаби хӀалтӀуларо.)
• ХӀалтӀуда рекъараб букӀуна мухь.
• ХӀалтӀуе квалквад — квание гъалбацӀ.
• ХӀалтӀул квешлъи — гьабунгутӀи, гьудуласул квешлъи — хӀалккунгутӀи.
• ХӀалтӀул лъикӀлъи лъугӀидал лъала.
• ХӀалтӀул свак хӀалтӀун гурони бахъуларо.
• ХӀамида аскӀобе гӀари бачӀунарр, гӀорода аскӀобе хӀама гурони.
• ХӀиллаялъ балагьуге, хӀалтӀун балагье.
• ХӀуличӀого бана гӀака магӀида.

Ц

• Цараца бацӀида гьикъарабила, гьадигӀан цӀакъ дур габур щиб гьабун биццалъарабилан. БацӀица жаваб кьурабила, дирго къваригӀелалъ дунго ун биццалъанилан.
• Цебе цӀа бакани, нахъа рахъу ккола.
• ЦебетӀамалъе тӀил бигъараб.
• Цин гьабизе кӀухӀаллъани, кӀицӀул гьабизе ккола.
• Цин хӀалтӀизе, цин кваназе кӀицӀул дунялалде риччаларо.
• Цо къоялъ цебе бекьараб жо анкьица цебе бижула.

ЦӀ

• ЦӀад хӀаллъани, рокъове, бакъ хӀаллъани, гьорове.
• ЦӀадал къоялъе бакъул къо камулареб, лабалда хуралъе цӀадал къо камулареб.
• ЦӀел хӀалтӀи цӀеца гурони гьабулареб.

Ч

• Чарухъида хӀур бахинчӀони, хӀарчида нах бахунаро.
• Черхалда гӀакъуба бихьичӀони, чехьалда рахӀат бихьуларо.
• Чияр кумекалде хьул лъоге, хӀалтӀун балагье.
• Чорхое рахӀат гьабурав, нахъа разилъуларо.
• Чулла гӀуруда уна.

ЧӀ

• ЧӀала мегӀер гӀанаб цӀа ургьибе ккечӀони, ЧӀохъ бетӀер бахъуларо.

ЧІчӀ

ЧIчIанагIан кIанцIизе кколебилан абурабила гIанкIица.

ХӀалтӀизабураб адабият

• Авар халкъалъул кицаби ва абиял, З. Алиханов, МахӀачхъала, 1991