Латин мацӀ: Версиязда гьоркьор батӀалъиял

Википедия — эркенаб энциклопедия сайталдасан материал
Контент гилдана Контент жубана
Нет описания правки
гI.-м.Нет описания правки
Мухъ 1: Мухъ 1:
{{МацІазул карточка
{{МацІ
| цІар = Латин мацІ
| name = Латин мацІ
| рахьдал мацІалда = lingua Latina
| nativename = lingua latīna
| pronunciation = {{IPA|laˈtiːna|}}
| пачалихъал = [[БакътІерхьул Европа|БакътІерхьул]] ва [[Жанубияб Европа]], [[ГІагараб Машрикъ]], [[Шималияб Африка]] (I–V гІасрабазда)
| states = [[Лация]], [[Румалъул пачІахІлъи]], [[Румалъул республика|Республика]], [[Румалъул империя|Империя]]
| расмияб статус = {{VAT}}<br>[[Файл:Flag of the Order of St. John (various).svg|border|22px]] [[Мальтяалъул орден]] <br>тІоцебе — [[НекІсияб Рум]]
| ethnicity = [[Латинал (Италиялъул халкъ)|Латинал]]
| хвана = '''Хъвай-хъвагІиялъул мацІ''' хисана [[Роман мацІал|роман]] ва [[Германиязул мацІал|германиязул мацІаз]] XII–XV гІасрабазда ([[Бакъбаккул Европа|Бакъбаккул Европаялда ]] XVII гІасруялда), гІелмуялда хІалтІизабулаан XVIII гІасруялде щвезегІан; биологиялда, медицинаялда, ихтиярлъаялъаялда ва [[католицизм|католицизмалда]] хІалтІизабула жакъа къоялъги<br>'''Гаргадулеб мацІ:''' сверана [[роман мацІазде]] IX–XII гІасрабаздехун
| era = [[Вулгарияб латин]] цебетІуна [[Романиял мацІал| романиял мацІазде]], VI гІасруялдаса IX гІасруялде; формалияб мацІ хІалтІизабулаан гІелмия [[лингва франка]] хІисабалда гьоркьохъел гІсрабазул Европаялда ва [[Киликиялъул эрмениязулаб пачахІлъи|Киликиялда]], гьединго литургияб мацІ хІисабалда хІалтІизабула [[католикияб килиса|католикияб килисаялъ]].
| цебе тІезабулеб гІуцІи = * [[Понтификияб латиналъул академия]]
| familycolor = Indo-European
* [[Халкъаздагьоркьосеб гІурччинлъиялъул таксоманиялъул ассоциация]] (ботаникаялъул латин)
| fam2 = [[Италиял мацІал]
* [[Халкъаздагьоркьосеб зоологиялъул номенклатураялъул комииссия]] (зоологиялъул латынь)
| fam3 = [[Латингун фалисканиял мацІал]]
| кІалъалезул къадар = ГІаммаб къадар лъаларо
| script = [[Латин алипба]]&nbsp;<!--&nbsp; needed to prevent default link to Latin script-->
| категория = [[Евразиялъул мацІал]]
| nation = [[Ватикан]]
| классификация = [[Индоевропейская семья]]
| agency = НекІсияб заманалда: Грамматиказул/риторазул румалъулаб школа<ref>{{cite encyclopedia |title=Schools |encyclopedia=Britannica |edition=1911}}</ref> Жакъа къоялъ: [[Латин мацІалъул понтификалияб академия]]
: [[Италиялъулаб гІаркьел]]
| iso1 = la
:: [[латингун-фалис мацІал|Латингун-фалис гІаркьел]]
| iso2 = lat
| хъвай-хъвагІи = [[латиница]]
| iso3 = lat
| ГОСТ 7.75–97 = лат 380
| ISO1 = la
| glotto = impe1234
| glottorefname = Imperial Latin
| ISO2 = lat
| ISO3 = lat
| glotto2 = lati1261
| glottorefname2 = Latin
| lingua = 51-AAB-aa to 51-AAB-ac
| image = Rome Colosseum inscription 2.jpg
| imagecaption = Latin inscription, in the [[Colosseum]] of [[Rome]], Italy
| map = Roman_Empire_Trajan_117AD.png
| mapcaption = Траян императорасул заманалда (гІага-шагарго н. щ. 117 с.) Румалъул империялъул рукІарал бищун гІатІидал гІорхъабазул карта. Латин мацІалда кІалъалезул кверщаликь букІараб территория (бецІбагІараб). Румалъул империялда латиналда гурелги, цоги мацІаздаги кІалъалаан.
| map2 = Romance_20c_en.png
| mapcaption2 = Европаялда ругел латиналъул ирсилал Романиял мацІазул диапазон
| notice = IPA
}}
}}
[[Файл:Lapis-niger.jpg|thumb|289px|[[Lapis Niger]] (''ЧІегІераб гамачІ'') — латин хъвай-хъвагІи тІад бугел бищун цересел монументазул цояб]]
[[Файл:Lapis-niger.jpg|thumb|289px|[[Lapis Niger]] (''ЧІегІераб гамачІ'') — латин хъвай-хъвагІи тІад бугел бищун цересел монументазул цояб]]

19:43, 8 юл 2020 версия

{{МацІазул карточка | name = Латин мацІ | nativename = lingua latīna | pronunciation = laˈtiːna | states = Лация, Румалъул пачІахІлъи, Республика, Империя | ethnicity = Латинал | era = Вулгарияб латин цебетІуна романиял мацІазде, VI гІасруялдаса IX гІасруялде; формалияб мацІ хІалтІизабулаан гІелмия лингва франка хІисабалда гьоркьохъел гІсрабазул Европаялда ва Киликиялда, гьединго литургияб мацІ хІисабалда хІалтІизабула католикияб килисаялъ. | familycolor = Indo-European | fam2 = [[Италиял мацІал] | fam3 = Латингун фалисканиял мацІал | script = Латин алипба  | nation = Ватикан | agency = НекІсияб заманалда: Грамматиказул/риторазул румалъулаб школа[1] Жакъа къоялъ: Латин мацІалъул понтификалияб академия | iso1 = la | iso2 = lat | iso3 = lat | glotto = impe1234 | glottorefname = Imperial Latin | glotto2 = lati1261 | glottorefname2 = Latin | lingua = 51-AAB-aa to 51-AAB-ac | image = Rome Colosseum inscription 2.jpg | imagecaption = Latin inscription, in the Colosseum of Rome, Italy | map = Roman_Empire_Trajan_117AD.png | mapcaption = Траян императорасул заманалда (гІага-шагарго н. щ. 117 с.) Румалъул империялъул рукІарал бищун гІатІидал гІорхъабазул карта. Латин мацІалда кІалъалезул кверщаликь букІараб территория (бецІбагІараб). Румалъул империялда латиналда гурелги, цоги мацІаздаги кІалъалаан. | map2 = Romance_20c_en.png | mapcaption2 = Европаялда ругел латиналъул ирсилал Романиял мацІазул диапазон | notice = IPA }}

Lapis Niger (ЧІегІераб гамачІ) — латин хъвай-хъвагІи тІад бугел бищун цересел монументазул цояб

Лати́н мацІ (рахьдал мацІалда — lingua Latina) ккола некІсиял румазул мацІлъун, жибги хІалтІизабулеб букІараб Румалъул империялда. Гъорлъе уна индоевропаялъул мацІазул хъизаналъул италиялъулал мацІазул латингун-фалис гІаркьелалде[2]. Жакъа къоялде латин ккола цохІо бугеб хІалтІизабулеб (гаргадулеб гуреб) некІсиял италиялъула мацІаздасан цояб. Латин мацІалдасан лъугьарал ккола роман мацІал, хутІарал италиялъулал мацІал тІагІана.

Гьединго латин мацІ хъвай-хъваги бугел индоевропиял мацІазул бищун цебесезул цояблъун.

Жакъа къоялъ латин мацІ ккола Понтификасул тахалъул, Мальтаялъул орденалъул ва Ватиканалъул, гьединго Румгун-католикияб килисаялъул расмияб мацІлъун.

Латин мацІ лексикияб ва рамматикияб рахъалъ ккола бечедаб мацІалъун. Латиналъул рагІабазул гІемераб къадар буго Европалъул ва цогидал мацІазда гъорлъ (авар мацІалде гІунтІунги).

Хъвай-хъвагІи

Тарих

Грамматика

Лексика

Адабият

Иццал

  1. "Schools". Britannica (1911 ред.).
  2. Кацман, Покровская 2006.