Гъугъаб веларияб латералаб фрикатив

Гъугъаб веларияб латералаб аппроксимант
Гъугъаб веларияб латералаб аппроксимант
ʟ̥
ИФА номер	158 402A
Кодификация
X-SAMPA	L\_0

Гъугъаб веларияб латералаб фрикатив
Гъугъаб веларияб латералаб фрикатив
𝼄
ʟ̝̊
Аудио
	ицц · квеки
Сурат

Халип:Refimprove

Гъугъаб веларияб латералаб фрикатив буго лъедераб кӀалъавулаб гьаракь. Аффрикаталъул цояб элемент гӀадин, эб батула, мисалалъе, зулу ва хоша мацӀазда (ралагье веларияб латералаб эйективияб аффрикат). Жибго гьеб гьаракьил регистрация гьабун буго цохӀо Кавказалъул ва ЦӀияб Гвинеялъул чанго мацӀалда.

Рочисезул мацӀалда, Дагъистаналда бугеб хьондакавказияб гaаркьалил цояб, бугоfункъго гъугъаб веларияб латералаб фрикатив: жибго [𝼄], лабиаллъараб [𝼄ʷ], хӀалуцараб [𝼄ː], ва лабиаллъараб хӀалуцараб [𝼄ːʷ]. Эл фрикативиял рукӀаниги, цӀикӀкӀанисел мацӀазда, эл росун руго церегӀан веларияздасаги, ва эзда лъикӀаб букӀинаан абизе превелариял–илан. Рочисезул мацӀалда буго зирараб фрикатив, гьединго гъугъабги чанго эйективиябги латералаб веларияб аффрикат, гьечӀо цониги алвеоларияб латералаб фрикатив яги аффрикат.^[1]

ЦӀияб Гвинеялда, чимбу–вагьгиял мацӀазул цо-цоязул, мелпа, гьоркьохъеб вагьги, ва нии гӀадал, буго гъугъаб веларияб латералаб фрикатив, жиб хъвалеб кӀихӀуччгун эл хӀарплъун (Ⱡ, ⱡ). Гьеб гьаракь гьединго батула силлабалъул кодаялъулаб позициялда гъугъаб веларияб латералаб фрикативалъул аллофон гӀадин куман мацӀалдаги.^[2]

ExtIPA-ялда буго ⟨𝼄⟩ хӀарп гьеб гьаркьие. Эб жубана Юникодалде 2021-лъ.

Цо-цо цӀаларал чагӀаз рикӀкӀуна бугилан гъугъаб веларияб латералаб аппроксимант, жиб фрикативалдаса батӀаго бугеб. Аппроксимант бихьизабун букӀине бегьула ИФАлда ⟨ʟ̥⟩ гӀадин.

Куц-мухъ

Гъугъаб веларияб латералаб фрикативалъул куц-мухъ:

Элъул абул куц буго фрикативияб, яни эб гьаракь бахъула абул бакӀалда чӀедераб рахъниб хӀухьлал чвахи тӀерен гьабун ва гьелдалъун турбуленлъи лӀугьун.
Элъул абул бакӀ буго веларияб, эб бахъула мацӀалзул мугъаб рахъ (дорсум) тамахаб хвенхида цун.
Элъул фонация буго гъугъаб: эб бахъула гьаркьил рухьадазул сороди гьечӀого. Цо-цо мацӀазда гьаркьил рухьадал активго рикь-рикьун рукӀуна, гьединлъидал гьаракь кидаго букӀуна гъугъаб separated; цогидазда рухьадал руго тамахал, гьез тӀаде босизе бегьула аскӀор ругезул гьаракьлъи.

Эб буго кӀалзул рагьукъаб: эб бахъулаго хӀухьел къватӀибе бачӀуна цохӀо кӀалдисан.
Эб буго латералаб рагьукъаб:эб бахъула хӀухьалил чвахи мацӀалзул хьолбохъан битӀиялдалъун, бакьулӀан гъоркье гуреб.
ХӀухьел чвахул механизм буго пулмонияб: эб бахъула цохӀо интеркосталалги (хьалагӀучӀазда гьоркьосел) абдоминалалги (чохьол) ччорбаздалъун хӀухьел къватӀибе цун, цӀиккӀанисел гьаркьалго гӀадин.

ХӀалтӀизаби

МацӀ		РагӀи	ИФА	МагӀна	Баянал
Вагьги^[3]		nòⱡ	[no𝼄˩]	'лъим'
Велс		pwll	[pʊʟ̥]	'чал'	Батизе бегьула /ɬ/-алъул аллофон нахъисел рагьаразда хаду букӀунеб.
Герман	австриялъулаб^[4]	klar	[kʟ̥ɑː]	'бацӀадаб'	Батизе бегьула /l/-алъул аллофон /k/-ялъул аспиралъараб аллофоналдаса хадуб бугеб.^[4] Балагье стандартаб герман фонология
Инглис	бакътӀерхьул американ^[5]	clear	[kʟ̥iɚ̯]	'бацӀадаб'	Батизе бегьула /l/-алъул аллофон /k/-ялдаса хаду.^[5] Балагье инглис фонология
Рочисезул^[1]		лъат	[𝼄̟at]	'ралъад'	Пре-веларияб.^[1]

Нотаби

^ ^a ^b ^c "the Archi language tutorial" (PDF). Архивация оригинал (PDF), 2011-09-04. Щвей 2009-12-23.
^ Steed, W., & Hardie, P. (2004). Acoustic Properties of the Kuman Voiceless Velar Lateral Fricative. Proceedings of the 10th Australian International Conference on Speech Science & Technology, Sydney. [1] Архивация 2012-02-23 Wayback Machine
^ Donald J. Phillips (1976). Wahgi Phonology and Morphology (PDF). B-36. Pacific Linguistics. гь. 18.
^ ^a ^b Grønnum (2005), гьл. 153–154.
^ ^a ^b Grønnum (2005), гь. 154.

Референсал

Grønnum, Nina (2005), Fonetik og fonologi, Almen og Dansk (3rd ред.), Copenhagen: Akademisk Forlag, ISBN 87-500-3865-6

[Archihandout-1] "the Archi language tutorial" (PDF). Архивация оригинал (PDF), 2011-09-04. Щвей 2009-12-23.

[2] Steed, W., & Hardie, P. (2004). Acoustic Properties of the Kuman Voiceless Velar Lateral Fricative. Proceedings of the 10th Australian International Conference on Speech Science & Technology, Sydney. [1] Архивация 2012-02-23 Wayback Machine

[3] Donald J. Phillips (1976). Wahgi Phonology and Morphology (PDF). B-36. Pacific Linguistics. гь. 18.

[FOOTNOTEGrønnum2005153–154-4] Grønnum (2005), гьл. 153–154.

[FOOTNOTEGrønnum2005154-5] Grønnum (2005), гь. 154.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]